“`html
رادیاتور چیست ؟
رادیاتور : در واقع، رادیاتورها گرما را از طریق تابش و جابجایی به هوای اتاق منتقل می‌کنند و معمولا 1/3 گرمای خود را از طریق تابش و 2/3 آن را از طریق جابجایی به هوای اتاق می‌دهند.
نحوه کارکرد رادیاتور
در سیستم گرمایش مرکزی، که به آن شوفاژ می‌گویند، در مکانی به نام موتورخانه، تجهیزاتی مانند دیگ، مشعل و پمپ نصب می‌شوند. حرارت از طریق یک مایع واسطه، معمولاً آب، منتقل می‌شود. سپس، پمپ آب گرم را از موتورخانه به داخل اتاق‌ها می‌فرستد تا به رادیاتورهای موجود در آنجا برسد.
این رادیاتورها گرما را به اتاق می‌دهند و باعث کاهش دمای آب می‌شوند.
آب پس از کاهش دما از طریق لوله‌ها به سمت موتورخانه برمی‌گردد تا دوباره گرما را جذب کند و این چرخه دوباره تکرار می‌شود.
در سیستم گرمایش مرکزی که از آب گرم استفاده می‌کند، دمای آب خروجی از دیگ حدود 180 درجه فارنهایت است، در حالی که دمای آبی که به دیگ بر می‌گردد (پس از انتقال گرما به اتاق) به حدود 160 درجه فارنهایت می‌رسد.
به عبارت دیگر، اختلاف دمای آب گرم خروجی و آبی که برمی‌گردد، حدود 20 درجه فارنهایت است.
نحوه گرم شدن اتاق توسط رادیاتور بر اساس جابجایی طبیعی انجام می‌شود.
هوای گرم بالای رادیاتور سبک‌تر شده و به سمت بالا می‌رود و هوای سرد از سمت دیگر اتاق جایگزین آن می‌شود.
این روند باعث می‌شود که هوا در اتاق به طور طبیعی حرکت کند و در نتیجه، دمای همه نقاط اتاق بالا برود و اتاق گرم شود.
رادیاتور شوفاژ هیچ موتوری یا وسیله برقی ندارد. بنابراین، نمی‌توان با رادیاتور شوفاژ دمای اتاق را به راحتی کنترل کرد.
همچنین میزان رطوبت اتاق قابل کنترل نیست. وقتی هوای اتاق گرم می‌شود، رطوبت آن کاهش می‌یابد.
به عبارت دیگر، رادیاتور شوفاژ رطوبت نسبی اتاق را کاهش می‌دهد و برای تأمین رطوبت مورد نیاز انسان باید بخار به هوا افزوده شود.
به‌طور کلی، در فصل زمستان می‌توان از رادیاتور شوفاژ در فضاهایی استفاده کرد که کنترل دما و رطوبت در آنها اهمیت چندانی ندارد. (اگرچه کنترل دمای اتاق در سیستم رادیاتوری به آسانی با وسایل الکتریکی و مکانیکی ممکن است)
انواع رادیاتورها و کاربرد آنها
رادیاتورها از نظر شکل به سه دسته پره‌ای، تخت (پانلی) و لوله‌ای تقسیم می‌شوند و از نظر جنس نیز شامل انواع فولادی، چدنی و آلومینیومی هستند.
-
1. رادیاتور پانلی
این نوع رادیاتور معمولاً از جنس فولاد ساخته شده است و در بسیاری از کشورهای اروپایی محبوبیت دارد.
برخی از ویژگی‌ها و مزایای رادیاتور پانلی:
- گرمایش یکنواخت‌تری نسبت به رادیاتورهای پره‌ای دارد.
- سطح تابش یکنواخت و گسترده‌تری دارد و به همین دلیل گرمای تابشی بیشتری ارائه می‌دهد.
- زیبا و مناسب با اکثر طراحی‌های دکوراتیو است.
- نصب آسان و آب‌بندی خوبی دارد.
- می‌توان آن را از هر طرف نصب کرد.
برخی از معایب رادیاتورهای پانلی:
- از آنجا که از فولاد ساخته شده، ممکن است در طول زمان زنگ بزند و سوراخ شود.
- اگر پانل رادیاتور آسیب ببیند، به‌صرفه نیست که آن را تعمیر کنیم. (کل پانل باید تعویض شود.)
- نمی‌توان ظرفیت حرارتی رادیاتور را تغییر داد. (در این صورت باید کل سیستم را تعویض کرد.)
“`
نکته بسیار مهم:
به طور کلی، رادیاتورهای پانلی فولادی از نظر کارایی بهترین نوع رادیاتور هستند، اما فقط در صورتی که از یک تولید کننده معتبر و با تکنولوژی روز خریداری شوند.
-
2. رادیاتور پره‌ای
در این نوع رادیاتورها، هر پره دارای یک مقدار حرارتی خاص است و با ترکیب تعدادی از پره‌ها، می‌توان مقدار حرارتی مورد نیاز برای فضای مورد نظر را تامین کرد.
چند پره رادیاتور را یک بلوک می‌نامند.
معمولاً جنس رادیاتورهای پره‌ای از آلومینیوم است.
برخی از ویژگی‌ها (و به ویژه مزایای) رادیاتورهای پره‌ای به شرح زیرند:
- امکان کم و زیاد کردن پره‌ها و در نتیجه افزایش بار حرارتی بلوک رادیاتور.
- امکان تعویض پره‌های آسیب دیده (اگر یک پره آسیب دید، می‌توان فقط همان پره را جایگزین کرد) اما در برخی مواقع، هزینه باز کردن بلوک و تعویض یک پره بیشتر از خرید و تعویض کل بلوک رادیاتور است.
- مقاومت بیشتر نسبت به فولاد (رادیاتورهای پانلی) در برابر زنگ‌زدگی.
-
3. رادیاتور فولادی
فرآیند تولید رادیاتور فولادی نیازی به دانش فنی پیچیده‌ای ندارد و شامل مراحل معمول در صنایع فلزی است، از جمله ورق‌کاری (برش، پرس‌کاری و فرم‌دهی)، جوشکاری (جوش مقاومتی و جوش با گاز)،
پوشش‌دهی رنگ و کنترل کیفیت که عمده مواد مصرفی آن ورق فولادی است.
پره رادیاتورهای فولادی به صورت یک بلوک غیر قابل تفکیک تولید می‌شوند. به این معنی که نمی‌توان در خارج از کارخانه به آنها پره اضافه یا کم کرد، اما برای رادیاتورهای آلومینیومی این امکان وجود دارد.
وزن آن برای هر متر مربع سطح حرارتی 10 کیلوگرم و در شرایط معمول و اختلاف دمای 60 درجه سانتی‌گراد حدود 440 کیلوکالری در ساعت حرارت می‌دهد.
این رادیاتورها از ورق آهن به دو شکل صفحه‌ای و پره‌ای ساخته می‌شوند.
نوع صفحه‌ای از دو ورق پرس‌شده که آب گرم در بین آنها قرار دارد، ساخته شده و در جاهایی استفاده می‌شود که جایقرارگیری وسایل گرمایشی مشکل‌زا است.
-
4. رادیاتور چدنی
رادیاتورهای چدنی معمولاً مانند رادیاتورهای فولادی به صورت پره‌ای تولید می‌شوند و جنس آنها از چدن ریخته‌گری شده است و اتصال پره‌های رادیاتور به صورت چپ گرد و راست گرد انجام می‌گیرد.
این نوع رادیاتور به دلیل مقاومت بالا در برابر زنگ‌زدگی و ضخامت دیواره، در محیط‌های خاصی استفاده می‌شود، اما در برابر ضربه مقاوم نیست.
خط تولید رادیاتورهای چدنی به دلیل پایین بودن راندمان حرارتی و وزن زیاد آن تقریباً منسوخ شده است.
وزن آن برای هر متر مربع به 20 تا 30 کیلوگرم می‌رسد و ضریب انتقال حرارتی آن حدود 10 کیلوکالری بر متر مربع به ازای یک درجه اختلاف دما است.
-
5. رادیاتور آلومینیومی
رادیاتور آلومینیومی به صورت پره‌ای و اجزای جداگانه تولید می‌شوند.
پره‌های رادیاتور آلومینیومی به دلیل داشتن طراحی خاص، سطح بیشتری برای تماس با هوا دارند و همچنین به دلیل بهتر بودن هدایت گرما (آلومینیوم بهتر از چدن و آهن دما را هدایت می‌کند)، تبادل حرارتی بهتری نسبت به رادیاتورهای فولادی و چدنی دارند.
هر متر مربع آنها در شرایط معمول و اختلاف دمای 60 درجه سانتی‌گراد حدود 350 کیلوکالری در ساعت حرارت تولید می‌کند.
رادیاتورهای آلومینیومی سبک‌تر، زیباتر و از نظر هدایت حرارتی بهتر از نمونه‌های فولادی هستند.
اما قیمت آنها بالاتر است. معمولاً در جاهایی که رطوبت زیاد وجود دارد، مثل حمام‌ها، باید از رادیاتور آلومینیومی استفاده شود.
رادیاتورهای آلومینیومی از فرآیند تولید شامل ریخته‌گری تحت فشار، لحیم‌کاری سخت، رنگ‌آمیزی و کنترل کیفیت تولید می‌شوند که ماده اولیه آنها شمش‌های آلومینیوم هستند.
بیشتر بخوانید :