تفاوت یون و مولکول در چیست ؟
قبل از اینکه به تفاوت یون و مولکول بپردازیم، ابتدا هر یک را تعریف کرده و توضیحاتی درباره آنها خواهیم داد.
یون چیست ؟
یون ها اتم هایی هستند که تعداد الکترون ها و پروتون های آنها برابر نیست. این یونها به دو نوع تقسیم میشوند: مثبت و منفی. به یون مثبت، کاتیون و به یون منفی، آنیون میگویند.
مولکول چیست ؟
مولکول کوچکترین جزء از یک ماده است که خاصیتهای آن ماده را هنوز داراست. به عنوان مثال، آب را در نظر بگیرید. کوچکترین جزء سازنده آب، مولکول H2O است که همان خواص آب را دارد.
فرق مولکول و یون
مولکول : به موادی که ذرات سازندهشان مولکولها هستند، ترکیبات مولکولی گفته میشود. این ترکیبات در هر سه حالت جامد، مایع و گاز وجود دارند و بین مولکولها پیوندهای کوالانسی برقرار است.
یون : ذرهای است که بار الکتریکی مثبت یا منفی دارد و این بار به علت از دست دادن یا دریافت الکترونها در یک اتم ایجاد میشود.
یونها مانند اتمها خنثی نیستند چون تعداد پروتونها و الکترونها در آنها برابر نیست. اگر تعداد پروتونها بیشتر باشد، یون مثبت و اگر تعداد الکترونها بیشتر باشد، یون منفی است.
یون مثبت : به اتمی که الکترون از دست میدهد، یون مثبت گفته میشود. مانند اتم سدیم که با از دست دادن الکترون، به یون مثبت تبدیل میشود.
در نمونه اتم سدیم که ۱۱ پروتون و ۱۱ الکترون دارد، با از دست دادن یک الکترون به یون سدیم (یون مثبت) با ۱۱ پروتون و ۱۰ الکترون تبدیل میشود.
یون منفی : به اتمی که الکترون میگیرد، یون منفی میگویند. مانند اتم کلر که با دریافت الکترون، به یون منفی تبدیل میشود.
در نمونه اتم کلر که ۱۷ پروتون و ۱۷ الکترون دارد، با گرفتن یک الکترون تبدیل به یون کلرید (یون منفی) با ۱۷ پروتون و ۱۸ الکترون میشود.
اثر یونها بر یکدیگر چگونه است ؟
اثر یونها بر یکدیگر: یونها به مانند قطبهای آهنربا عمل میکنند به این صورت که بارهای همنام یکدیگر را دفع و بارهای ناهمنام یکدیگر را جذب میکنند.
ترکیبات یونی : به موادی که یونهای مثبت و منفی ذرات سازندهشان هستند، ترکیب یونی گفته میشود. مانند نمک خوراکی یا NaCl.
پیوند یونی : نوعی پیوند شیمیایی است که یونها را محکم کنار هم نگه داشته و ترکیبات یونی را به وجود میآورد.
در ترکیبات یونی، پیوندهای یونی به راحتی در آب شکسته شده و مولکولهای آب باعث جدایی و پراکندگی این یونها در محلول میشوند. به این دلیل که پراکندگی این ذرات باعث تغییر رسانایی الکتریکی محلول میشود، به محلول حاصل الکترولیت میگویند.
مقایسه ترکیبات مولکولی با ترکیبات یونی
در جدول زیر به صورت خلاصه تفاوت ترکیبات یونی و ترکیبات مولکولی آورده شده است :
ترکیبات یونی |
ترکیبات مولکولی |
این ترکیبات با انتقال الکترون ساخته میشوند |
این ترکیبات با به اشتراک گذاشتن الکترونها ایجاد میشوند |
این ترکیبات دارای نقطه ذوب و جوش بالا هستند |
این ترکیبات معمولاً نقطه ذوب و جوش کمتری دارند |
این ترکیبات معمولاً در آب حل میشوند |
این ترکیبات معمولاً در آب حل نمیشوند |
این ترکیبات در حالت محلول یا ذوب، جریان برق را هدایت میکنند |
این ترکیبات نمیتوانند برق را هدایت کنند |
نیروی بین ذرات در این ترکیبات قویتر است |
جاذبه بین اتمهای این ترکیبات قوی است، اما جاذبه بین مولکولها ضعیفتر است. |