دیمرکاپرول چیست و چرا تجویز می شود؟ (2 نکته مهم)
موارد مصرف داروی تزریقی دیمرکاپرول
دیمرکاپرول (Dimercaprol) برای درمان مسمومیت با مواد خطرناکی مانند آرسنیک، آنتیموان، بیسموت، طلا و جیوه استفاده می‌شود. این دارو همچنین به همراه EDTA برای درمان مسمومیت حاد با سرب نیز کاربرد دارد. دیمرکاپرول در صورتی که ظرف 1-2 ساعت پس از مسمومیت با جیوه مورد استفاده قرار گیرد، مؤثر است.
برخی فلزات به نام فلزات سنگین شناسایی شده‌اند که می‌توانند به عنوان سموم برای بدن انسان عمل کنند. این فلزات حتی در مقادیر کم نیز می‌توانند به اندام‌ها آسیب برسانند. همچنین این فلزات به عنوان عوامل سرطان‌زا در نظر گرفته می‌شوند. دست‌کم نه بیماری دیگر نیز وجود دارد که می‌توانند نشانه‌هایی از مسمومیت با این فلزات باشد.
فلزات سمی که بیشتر باید به آنها توجه کرد شامل آرسنیک، کادمیوم، کروم، سرب و جیوه هستند. مواجهه با این فلزات و فلزات دیگری مانند متیل جیوه، نیکل و اورانیوم می‌تواند به دلیل شرایط محیطی، محل کار، غذا یا آب اتفاق بیفتد. بنابراین شناسایی زودهنگام این فلزات اهمیت دارد تا قبل از ایجاد بیماری در بدن انسان، اقدامات لازم انجام شود.
مکانیسم اثر دیمرکاپرول
دیمرکاپرول با اتصال به آرسنیک، طلا، سرب و جیوه، کمک می‌کند تا این ترکیبات از بدن دفع شوند. با توجه به تمایل آرسنیک به متصل شدن به دیمرکاپرول، مصرف این دارو مانع از اختلال در عملکرد آنزیم‌هایی می‌شود که دارای گروه سولفیدریل هستند. همچنین دیمرکاپرول ممکن است به فعال‌سازی مجدد آنزیم‌های متوقف شده توسط آرسنیک کمک کند.
فارماکوکینتیک دیمرکاپرول
بالاترین غلظت دیمرکاپرول در خون، نیم تا یک ساعت پس از تزریق عضلانی آن ایجاد می‌شود. نیمه عمر این دارو کوتاه است و به‌طور معمول ظرف 4 ساعت متابولیزه و از بدن دفع می‌شود.
موارد و مقدار مصرف دیمرکاپرول
این دارو برای درمان مسمومیت با آرسنیک، آنتیموان، بیسموت، طلا و جیوه به کار می‌رود. همچنین در موارد حاد مسمومیت با سرب به همراه EDTA مورد استفاده قرار می‌گیرد. دیمرکاپرول برای درمان مسمومیت حاد با جیوه نیز در صورت شروع درمان در زمان 1-2 ساعت پس از مسمومیت، مؤثر است.
موارد منع مصرف دیمرکاپرول
1- در بیمارانی که نارسایی کبد دارند، به جز در موردی که علت یرقان آرسنیک باشد، نباید مصرف شود.
2- در افرادی که نارسایی کلیه دارند (مگر در شرایط خاص که در این صورت باید دارو با احتیاط مصرف گردد) منع مصرف دارد.
3- دیمرکاپرول در مورد مسمومیت با آهن، کادمیوم و سلنیوم نباید استفاده شود زیرا ترکیب این دارو با این فلزات می‌تواند سمی‌تر باشد، به خصوص برای کلیه‌ها.
4- در مسمومیت با ترکیبات آلی جیوه، که اتصال آن به دیمرکاپرول می‌تواند جذب مغزی را افزایش دهد، منع مصرف دارد.
عوارض جانبی دیمرکاپرول
از عوارض رایج این دارو افزایش فشار خون و ضربان قلب (تاکیکاردی) است که به مقدار مصرف دارو بستگی دارد. عوارض دیگری شامل تهوع، استفراغ، سردرد، سوزش در لب‌ها، دهان و گلو، اسپاسم پلک‌ها، ترشح بینی و دهان، احساس تنگی در گلو و سینه، دل‌درد، درد و آبسه در محل تزریق، اضطراب، ضعف و بی‌قراری است.
تداخلات دارویی دیمرکاپرول
این دارو با محصولات حاوی آهن در صورتی که به…
مصرف گرد ند به صورت همزمان با دیمرکاپرول ممکن است تداخل داشته باشد.
هشدارها در مورد دیمرکاپرول
1- در طول درمان طولانی‌مدت، تب (که در بیشتر موارد در کودکان مشاهده می‌شود) ممکن است در 30 درصد از کودکان بروز کند.
2- افرادی که دچار کمبود G6PD هستند باید با احتیاط از این دارو استفاده کنند.
3- افراد مسن، زنان باردار و شیرده، و افرادی که فشار خون بالایی دارند باید با احتیاط از این دارو مصرف کنند.
4- این دارو نباید در افرادی که به بادام زمینی یا محصولات آن حساسیت دارند، استفاده شود.
توصیه‌های دارویی برای دیمرکاپرول
در طول درمان با این دارو، باید ادرار را قلیایی نگه دارید، چون کمپلکس دیمرکاپرول و فلز به راحتی در محیط اسیدی تجزیه می‌شود. ادرار قلیایی از کلیه‌ها در برابر اثرات سمی فلز محافظت می‌کند.
شرایط نگهداری دیمرکاپرول
دارو را در مکان خشک و خنک و دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
بیشتر بخوانید:
