چرا ۱۰ فروردین را بنام جشن آبانگاه نامگذاری کرده اند ؟

آشنایی با جشن باستانی آبانگاه

روز دهم هر ماه، به نام آبان مشهور است. آبان به عنوان ایزد آب شناخته می‌شود و روز دهم آبان، یعنی روز آبان، به او اختصاص دارد.

علاوه بر این، در روز دهم فروردین نیز جشنی به نام آبانگاه برگزار می‌شود که به آب و باران مربوط بوده و در این روز مراسم خاصی برگزار می‌شود.

تاریخ جشن آبانگاه در تقویم ایران

شنبه ۱۰ فروردین ۱۳۹۸

30 March 2019

٢٣ رجب ١٤٤٠

تاریخچه جشن باستانی آبانگاه

“آبانگاه، به معنی روز دهم آبان ماه، نام فرشته‌ای است که محافظ آب می‌باشد. گفته می‌شود اگر در این روز باران ببارد، این روز به مردان تعلق دارد و آنها به آب مراجعه می‌کنند، و اگر باران نبارد، این روز به زنان اختصاص می‌یابد و آن‌ها به آب می‌آیند و این عمل را شگون و خوش یمن می‌دانند.”

این روز در تقویم زرتشتی به عنوان ۴ آبان شناخته می‌شود که برابر با ۱۰ آبان در تقویم ماست. روز آبان از آبان ماه به یکی از بزرگترین ایزدان ایرانیان باستان، یعنی آناهیتا، مربوط می‌شود که ایزد آب‌های جاری، دریاها و چشمه‌هاست. در اوستا، در یشت پنجم به نام آبان یشت، این ایزد ستایش و توصیف شده است. بر طبق رویدادهای تاریخی، روز آبانگاه به یادبود حوادث مهمی که در تاریخ افتاده، تعیین شده است.

یکی از این حوادث زمانی بود که در جنگ‌های میان ایرانی‌ها و تورانی‌ها، به دستور افراسیاب، نهرهای آب ویران شدند. زو، پسر طهماسب، تصمیم گرفته و دستور داد تا این نهرها را بازسازی کنند و آب را به همه جا برسانند.

در این روز اطلاع رسانی شد که پادشاهی از ضحاک بیرون آمد و فریدون به تاج و تخت نشست و مردم پس از مدتی طولانی، دوباره آسایش و امنیت پیدا کردند.

دلیل دیگری برای این جشن این است که در طی هشت سال باران نبارید و این باعث قحطی و خشکسالی شد که بسیاری از مردم از بین رفتند و برخی از شهر خود را ترک کردند. در نهایت، بعد از هشت سال، در چنین روزی باران آمد و مشکلاتی مانند خشکسالی و رنج مردم برطرف شد، بنابراین مردم این روز را هر سال جشن می‌گیرند و خوشحالی می‌کنند.

آبان به معنی آب و فرشته نگهبان آب است. این فرشته را «برزیزد» نیز می‌نامند. در زبان اوستا به نام «اپم نپات» و در زبان پهلوی به «آبان» مشهور است.

آب در واقع معنای باران است. در اوستا و پهلوی به آن «آپ»، در زبان سانسکریت به «آپه» و در دوره هخامنشی به «آپی» گفته می‌شود. این عنصر مانند دیگر عناصر اصلی (آتش، خاک و هوا) از نظر مذهبی مقدس است و آلودن آن گناه به حساب می‌آید و هر یک از این عناصر فرشته خاصی دارند.

بیشتر بخوانید: