“`html
متاپروترنول چیست و چرا تجویز می‌شود؟
متاپروترنول (Metaproterenol Sulfate) برای درمان علائم آسم و اسپاسم نایژه که قابل برگشت است و همراه با التهاب نایژه‌ها می‌باشد، استفاده می‌شود. این دارو همچنین برای درمان بیماری‌هایی مثل آمفیزم ریوی، برونشیت و دیگر بیماری‌های ریوی انسدادی مصرف می‌شود.
متاپروترنول به عنوان داروی گشادکننده برونش شناخته می‌شود و با شل کردن عضلات در مجاری هوایی، به بهبود تنفس کمک می‌کند. اگر به مشکلات ریتم قلب مبتلا هستید، بهتر است از متاپروترنول استفاده نکنید.
نام تجاری: Alupent
اشکال دارویی:
- قرص: 20 میلی‌گرم
- تزریقی: 5 میلی‌گرم
مکانیسم اثر متاپروترنول
این دارو با تحریک گیرنده‌های بتا 2 آدرنرژیک در ریه‌ها، باعث شل شدن عضلات نایژه می‌شود و این امر به کاهش اسپاسم نایژه، افزایش ظرفیت حیاتی، کاهش حجم ذخیره تنفسی و کاهش مقاومت در راه‌های تنفسی کمک می‌کند. متاپروترنول همچنین مانع آزاد شدن هیستامین ناشی از تحریک آنتی‌ژن می‌شود.
فارماکوکینتیک متاپروترنول
بعد از مصرف خوراکی، این دارو از طریق سیستم گوارشی جذب می‌شود و در کبد متابولیزه می‌گردد. حدود 40% از دوز مصرفی خوراکی به شکل تغییر نیافته وارد سیستم گردش خون می‌شود و متابولیت‌های آن از طریق ادرار دفع می‌شوند.
مقدار و موارد مصرف متاپروترنول
برونکواسپاسم، آسم برونشیال
- بالغین و کودکان با وزن بالای 27 کیلوگرم: 20 میلی‌گرم متاپروترنول خوراکی روزانه 3 تا 4 بار و یا 0.5 میلی‌گرم متاپروترنول عضلانی که در صورت نیاز نیم ساعت بعد دوباره تکرار می‌شود.
- کودکان با وزن کمتر از 27 کیلوگرم: 10 میلی‌گرم متاپروترنول خوراکی روزانه 3 تا 4 بار
فرم تزریقی متاپروترنول
- بزرگسالان و کودکان بالای 6 سال: ابتدا 0.5 میلی‌گرم به‌صورت داخل‌عضلانی تزریق می‌شود و در صورت نیاز، پس از نیم‌ساعت این مقدار تکرار می‌شود.
- کودکان: برای کودکان زیر 6 سال 0.25 میلی‌گرم به‌صورت داخل‌عضلانی تزریق می‌گردد.
نکات با اهمیت در رابطه با متاپروترنول
- اگر به بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا، صرع، کمبود پتاسیم و تیروئید پرکار مبتلا هستید، قبل از مصرف متاپروترنول با پزشک خود مشورت کنید.
- مصرف متاپروترنول در کودکان زیر 6 سال ممنوع است.
- برای اطمینان از اثرات منفی متاپروترنول بر ریه‌ها، انجام عکسبرداری از ریه‌ها و برخی تست‌ها ضروری است.
- شایع‌ترین عوارض متاپروترنول شامل بی‌قراری، سردرد، گیجی، تهوع، اسهال، خشکی دهان، احساس خستگی یا بی‌خوابی است.
موارد منع مصرف متاپروترنول
- سابقه حساسیت شدید به متاپروترنول
- دیس‌ریتمی‌های قلبی
- هیپوکسی و هیپرکاپنه
- ترومبوز عروق محیطی
موارد
“““html
احتیاط در رابطه با متاپروترنول
- دیابت
- پرکاری تیروئید
- اختلال شدید کبد و کلیه
- فشار خون بالا
- بیماری‌های قلبی عروقی
تداخلات دارویی متاپروترنول
تداخلات دارویی متاپروترنول به شرح زیر است:
- متاپروترنول می‌تواند اثرات داروهای بتابلاکر را کاهش دهد.
- استفاده همزمان از متاپروترنول و مهارکننده‌های مونوآمینواکسیداز ممکن است خطر بحران فشار خون را بیشتر کند.
- داروهای سمپاتومیمتیک ممکن است اثرات متاپروترنول را افزایش دهند.
- مصرف متاپروترنول به همراه داروهای محرک می‌تواند سیستم عصبی مرکزی را تحریک کند.
عوارض جانبی متاپروترنول
هر دارویی ممکن است عوارض جانبی داشته باشد. اگرچه همه افراد این عوارض را تجربه نمی‌کنند، اما اگر هر کدام از این علائم را مشاهده کردید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. عوارض جانبی متاپروترنول شامل:
- CNS: ضعف، سردرد، سرگیجه، لرزش، خواب آلودگی، و تحریک‌پذیری
- GI: تهوع و استفراغ، سوزش معده، خشکی دهان، و طعم نامناسب در دهان
- CV: تند شدن ضربان قلب، افت فشار خون، و ایست قلبی
- تنفسی: سرفه، خشکی گلو، و مشکلات تنفسی
- سایر: واکنش‌های حساسیتی، راش، و جوش‌های پوستی
مصرف متاپروترنول در بارداری و شیردهی
- مصرف متاپروترنول در بارداری: اطلاعات کافی درباره تاثیرات آن در بارداری انسان وجود ندارد. در تحقیقات روی حیوانات، همچنین تاثیرات منفی در دوزهای بالاتر از حد نرمال دیده شده است.
- مصرف متاپروترنول در شیردهی: هیچ اطلاعاتی در مورد ترشح این دارو در شیر مادر موجود نیست. بنابراین توصیه می‌شود در این دوران با احتیاط از آن استفاده شود.
توجهات پزشکی – پرستاری در حین مصرف متاپروترنول
- برای جلوگیری از مشکلات گوارشی، بهتر است متاپروترنول را همراه با غذا مصرف کنید.
- به منظور جلوگیری از اختلال در خواب، این دارو باید حداقل دو ساعت قبل از خواب مصرف شود.
- در درمان‌های طولانی‌مدت ممکن است بدن به این دارو عادت کند.
- وضعیت تنفسی بیمار را در طول مصرف متاپروترنول بررسی کنید.
توجهات بیمار – خانواده در حین مصرف متاپروترنول
- از مصرف الکل و داروهای بدون نسخه همزمان با متاپروترنول پرهیز کنید.
- مصرف مایعات خود را به 2 تا 3 لیتر در روز برسانید.
- ترک سیگار کنید.
- برای کاهش خشکی دهان ناشی از مصرف متاپروترنول می‌توانید از آدامس یا آبنبات استفاده کنید.
هشدار ها در رابطه با متاپروترنول
- این دارو برای افرادی که دچار آریتمی قلبی، تند شدن ضربان قلب، نارسایی قلبی، بیماری‌های عروق کرونر، فشار خون بالا، اختلالات تشنجی، دیابت، و پرکاری تیروئید نباید استفاده شود.
- اگر در تنفس مشکل پیدا کردید یا این مشکل بدتر شد، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
“`
- در صورت نیاز به مراجعه به پزشک، توصیه می‌شود.
- اگر همزمان به ترکیب داروهای کورتیکوستروییدی یا ایپراتروپیوم نیاز دارید، بهتر است متاپروترنول را قبل از مصرف داروی دیگر بزنید.
- این دارو ممکن است طعم بدی در دهان شما ایجاد کند.
نحوه نگهداری متاپروترنول
متاپروترنول باید در دمای اتاق نگهداری شود.
