“`html
معرفی میوه جگر زولیخا یا خربزه جذامی
جگر زلیخا نوعی گیاه از خانواده کدوسانان است. در استرالیا به نام‌های خیار چنبر تلخ شناخته می‌شود، در ایران به آن جگر زلیخا می‌گویند (این نام به خاطر این است که وقتی میوه به بلوغ می‌رسد، پوست آن شکافته می‌شود و داخل آن رنگ قرمز نمایان می‌شود) و همچنین نام‌های دیگر مانند خربزه تلخ، کدو تلخ و درخت گل حنا گلابی نیز دارد. در ترکیه به آن کودرت ناری می‌گویند و در زبان انگلیسی به آن Momordica charantia، bitter melon و چند اسم دیگر گفته می‌شود.
این گیاه بیشتر در آفریقا و کارائیب رشد می‌کند و در آنجا به عنوان میوه خوراکی استفاده می‌شود. البته طعم آن تلخ است. این میوه همچنین در کشورهایی مانند اندونزی و دیگر کشورها نیز به وفور پیدا می‌شود. در قرن چهاردهم به چین معرفی شد و در چین دانه‌های آن به عنوان درمان دیابت توصیه می‌شوند.
این گیاه در کشورهای مختلف و در سراسر ایران در باغ‌های خانگی، گلخانه‌ها و پاسیو‌ها قابل کشت است و می‌توانید آن را در خاک، گلدان، جعبه، سبد، شاسی سرد و گرم نگهداری کنید. میوه‌های نارس آن سبز و شبیه خیار هستند و پوستشان زگیل‌دار است. این میوه به صورت سرخ شده، شور و کنسروئی هم قابل استفاده است. میوه رسیده گیاه جگر زلیخا بیشتر جنبه تزئینی دارد. در نهایت، میوه رسیده به سمت بالا شکافته می‌شود و دانه‌های قرمز آن نمایان می‌شود که به همین خاطر به آن جگر زلیخا می‌گویند.
گیاه شناسی جگر زولیخا یا خربزه جذامی
این گیاه علفی و خزنده است و می‌تواند تا ۴.۵ تا ۵ متر رشد کند. برگ‌های آن به صورت متناوب و دارای ۳ تا ۷ شکل عمیق جدا می‌شوند. هر گیاه دارای گل‌های نر و ماده است و در اوت و سپتامبر شکوفه می‌دهد و میوه‌اش تا نوامبر ادامه دارد. میوه آن زگیل‌دار و کشیده است و دارای گوشتی آبدار و بافتی شبیه خیار است، که طعم تلخی دارد. درون این میوه دانه‌های گیاه وجود دارد که دور آنها را مواد قرمز شکل می‌گیرد. این دانه‌ها شکل خاص و جالبی دارند.
میوه این گیاه در قرن چهاردهم از شبه قاره هند به چین آوردند. میوه رسیده به عنوان مکمل غذایی در سالادها و غذاهای مختلف در آسیای جنوب شرقی مصرف می‌شود. اندازه، شکل و رنگ‌های مختلف این گیاه در کشورهای مختلف متفاوت است و حتی در چین در تهیه سوپ‌ها و دمنوش‌ها استفاده می‌شود. در هند، این میوه را با روغن و ادویه‌جات تفت می‌دهند و با ماست سرو می‌کنند. در ژاپن، اندونزی و ویتنام نیز از این میوه نوشیدنی تهیه می‌شود. این میوه به صورت تازه، خشک و کنسرو عرضه می‌شود.
استفاده و کاربرد میوه جگر زلیخا
میوه جگر زلیخا وقتی سبز باشد تلخ است و وقتی به رنگ نارنجی در می‌آید دارای طعمی ملایم‌تر می‌شود. در کشورهای مانند چین و هند، در مراحل زرد و سبز نیز از آن استفاده می‌شود. شاخه‌های جوان این گیاه هم به عنوان سبزی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در چین، از آن برای طعم‌دهی به غذاها مانند سیب‌زمینی سرخ‌کرده یا سوپ‌ها استفاده می‌شود. در هند، برای کاهش تلخی آن را با ماست مصرف می‌کنند یا به عنوان ادویه مورد استفاده قرار می‌دهند.
استفاده های داروئی جگر زلیخا
در طب گیاهی
“`
این گیاه کاربردهای زیادی در آفریقا دارد. در ترکیه، از آن برای درمان درد معده استفاده می‌شود. همچنین برای بیماری‌هایی مانند استفراغ، سرفه، مشکلات تنفسی، بیماری‌های پوستی، زخم، نقرس و روماتیسم نیز کاربرد دارد. برخی افراد ادعا می‌کنند که میوه این گیاه می‌تواند از سرطان هم پیشگیری کند.
با این حال، بیشترین تاثیر آن بر کنترل دیابت است. تحقیقات انجام شده در سال 2014 نشان داده‌اند که اگر این میوه به صورت ناشتا مصرف شود، می‌تواند به کاهش قند خون کمک زیادی کند. البته زنان باردار باید در مصرف این میوه احتیاط کنند!
میوه‌های نارس جگر زلیخا نه تنها خوراکی هستند بلکه خاصیت‌های دارویی هم دارند. این میوه شامل آب، انرژی و مواد آلی مانند قند، پروتئین، چربی، و فیبر است. همچنین انواع ویتامین‌ها مثل C، A، B، E، K و عناصر معدنی مانند کلسیم، فسفر، منیزیم، منگنز، آهن، روی، پتاسیم و سدیم را در خود دارد. این گیاه همچنین به خاطر گل‌های زرد رنگ و میوه‌های مختلف‌اش، ارزش تزئینی نیز دارد. در هند، این میوه معمولاً با ماست، ادویه کاری، فلفل، قارچ، سبزیجات و دانه‌های معطر تهیه و مصرف می‌شود.
بیشتر بخوانید: