خطرات گودبرداری ساختمان + ایمنی و اصول گودبرداری
خطرات گودبرداری به دلیل عدم تشخیص مناسب است. در سال‌های اخیر به خاطر افزایش تعداد طبقات و نیاز به تامین فضای پارکینگ و دیگر خدمات در ساختمان‌ها، عمق گودبرداری نیز بیشتر شده است.
اما در بیشتر مواقع از همان روش‌های قدیمی برای گودهای کم عمق استفاده می‌شود.
متأسفانه بسیاری از افراد این تصور را دارند که رعایت تمهیدات ایمنی در گودبرداری موجب افزایش هزینه و زمان می‌شود، در حالی که گودبرداری عملاً یکی از کارهای پیچیده و خطرناک در مهندسی محسوب می‌شود.
به خصوص برای گودهایی با عمق زیاد، نیاز به بررسی‌های دقیق و نظارت ویژه وجود دارد و این کار زمان و هزینه زیادی را می‌طلبد تا از جان و اموال مردم محافظت شود. با این حال، عدم آشنایی با اصول فنی، سهل‌انگاری یا منفعت‌طلبی غیرمسئولانه می‌تواند به وقوع حوادث منجر شود.
ایمنی گودبرداری
موارد ایمنی در گودبرداری را می‌توان در سه دسته اصلی زیر تقسیم بندی کرد:
- ایمنی کارکنان و عابران و وسایل نقلیه در اطراف گود، به ویژه در برابر خطر ریزش گود
- خطر آسیب به ساختمان‌های نزدیک به گود در اثر گودبرداری یا ریزش گود.
- خطر آسیب به تاسیسات و زیرساخت‌های شهری در حین گودبرداری یا ریزش گود.
نشانه‌های خطرناک بودن گود
موارد زیر نشان‌دهنده خطرناک بودن گود هستند و نیاز به بررسی‌ها و احتیاط‌های بیشتری را ایجاب می‌کنند:
1. ضعف یا حساس بودن ساختمان مجاور:
مواردی مانند عدم وجود اسکلت، ضعیف بودن ملات دیوارها و نشانه‌های ضعف در ساخت، وجود ترک‌ها و شکستگی‌ها یا نشستن و شکم‌دادن دیوارها از این قبیل هستند.
وجود دیوار مشترک بین ساختمان مورد نظر برای تخریب و ساختمان نزدیک می‌تواند مشکل‌ساز باشد. اگر ساختمان مجاور تاریخی یا فرهنگی باشد، هر گونه نشستن می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری به آن وارد کند.
در برخی موارد دیوار مجاور بر ساختمان در حال تخریب تکیه دارد و ممکن است با انجام تخریب، بدون هیچگونه خاکبرداری ساختمان مجاور دچار ریزش شود.
به یاد داشته باشید که ضعف ساختمان مجاور نیاز به دقت و احتیاط بیشتری توسط سازنده دارد و هیچ عذری برای تخریب آن قابل قبول نیست.
به عبارت دیگر، در دادگاه‌هایی که به بررسی تخریب ساختمان‌های مجاور در اثر فعالیت‌های ساختمانی پرداخته می‌شود، سازنده نمی‌تواند به ضعف ساختمان مجاور استناد کند و از مسئولیت خود شانه خالی کند.
پاسخ قاضی در این موارد این است که باید برای جلوگیری از خرابی، اقدامات احتیاطی بیشتری به کار می‌بردید.
2. ضعف در خاک:
معمولاً هر چه خاک محل ضعیف‌تر باشد، احتمال ریزش گود و تخریب ساختمان‌های مجاور بیشتر می‌شود.
خاک‌های دستی نمونه بارز خاک‌های ضعیف هستند و ممکن است سازنده برای پروژه‌ای که در مجاورت این خاک قرار دارد، در زمان ساخت خاک ضعیف را جابجا نکرده و ساختمان را روی آن بنا کند.
در این صورت، ساختمان مجاور تا زمانی که گود در کنار آن ایجاد نشده، پایدار است. اما به محض آغاز گودبرداری، خاک ضعیف زیر پی آن ریزش کرده و باعث آسیب به ساختمان مجاور خواهد شد.
3. عمق زیاد گود:
در سال‌های اخیر با افزایش ساختمان‌ها، نیاز به پارکینگ و انباری و … بیشتر شده است.
“`html
سطوح مشاع دیگری بالا رفته‌اند که باعث افزایش تعداد طبقات زیرزمین شده است.
باید دقت کنیم که هر چه عمق گود بیشتر شود، خطر ریزش آن نیز بیشتر می‌شود. در گذشته، ساخت گودهای کم عمق بدون انجام بررسی‌های دقیق و طراحی‌های مهندسی میسر بود و فقط با امضای قرارداد با کارگرها و دستگاه‌های خاکبرداری می‌شد کار گودبرداری را انجام داد،
اما حالا با عمق بیشتر گودها و ارزش بالای ساختمان‌ها و تأسیسات اطراف، گودبرداری غیر اصولی بسیار خطرناک است و می‌تواند خسارات جانی و مالی جبران‌ناپذیری را به وجود آورد.
خطرات گودبرداری
4. زمان بازماندن گود:
معمولاً هر چه زمان بازماندن گود بیشتر باشد، حتی بدون در نظر گرفتن بارندگی یا تغییرات جوی، خطر ریزش گود بیشتر می‌شود. اما اگر زمان بازماندن گود در فصول بارانی و مرطوب (زمستان و بهار) باشد، با بارش‌های سنگین و سیل‌آسا همراه می‌شود که باعث اشباع خاک و جاری شدن آب‌های سطحی می‌شود و خطر ریزش گود را به شدت افزایش می‌دهد.
به گونه‌ای که بسیاری از ریزش‌های گود در گذشته تنها چند ساعت تا چند روز پس از شروع بارندگی اتفاق افتاده است.
5. آب‌های سطحی و زیرسطحی:
بالا بودن سطح آب‌های زیرزمینی در یک منطقه معمولاً نیاز به آبکشی برای پایین آوردن سطح آب زیرزمینی را ایجاب می‌کند. وجود سطح آب زیرزمینی بالا خطر ریزش گود را افزایش می‌دهد به ویژه بعد از چند روز از شروع گودبرداری و به تعادل رسیدن سطح آب زیرزمینی.
علاوه بر این، جریان‌های آب زیرزمینی مثل نهرهای پنهان یا قنات‌ها می‌توانند خطر ریزش گود را افزایش دهند. همچنین، آب‌های سطحی می‌توانند خاک گود را فرسایش داده و آن را اشباع کنند و به افزایش خطر ریزش گود کمک کنند.
نگه داشتن آب‌های سطحی موجود یا بالقوه (مثل در زمان بارندگی) دور از گود یکی از مهم‌ترین و ضروری‌ترین کارها برای ایمن نگه داشتن گود است.
سایت رضیم
“`