از عرق سرد بدن چه می دانید؟
شاید شما هم صبح زود به حمام بروید، لباس‌های تمیز بپوشید و از خانه خارج شوید، ولی چند ساعت بعد احساس کنید که عرق کرده‌اید و لباس‌هایتان هم بوی خوبی ندارند. این لحظه می‌تواند ناخوشایند باشد و شما نگران این هستید که بوی بدنتان برای دیگران آزاردهنده باشد.
این موضوع در فصل تابستان به خصوص با گرما بیشتر به چشم می‌خورد و ممکن است برای خود افراد و دیگران ناخوشایند باشد. هرچند استفاده از عطر و اسپری و ژل‌های حمام می‌تواند تا حدی کمک کند، اما مهم است که بفهمید آیا عرق‌کردن شما طبیعی است یا نشانه‌ای از یک مشکل پزشکی است؟ چگونه می‌توان از عرق‌کردن زیاد خلاص شد؟ در ادامه به این سوالات پاسخ خواهیم داد.
تعریق یک فرایند طبیعی است که بدن از آن برای کاهش دمای خود استفاده می‌کند. دلایلی مثل گرما، فعالیت بدنی و حتی غذا خوردن می‌توانند سبب گرم شدن بدن شوند. با عرق کردن، نه تنها دمای بدن کنترل می‌شود بلکه مواد زائد نیز از طریق پوست دفع می‌شوند. به طور کلی، عرق‌کردن طبیعی است، ولی اگر بیش از حد و اذیت‌کننده شود، ممکن است نشانه‌ای از بیماری باشد.
باید بدانید که برخی مشکلات غدد مانند پرکاری تیروئید، استرس، عوارض ناشی از داروهای مختلف مثلاً داروهای ضد افسردگی، نشانه‌هایی از سرطان (که معمولاً عرق را در شب افزایش می‌دهد)، کاهش قندخون یا هیپوگلیسمی، تغییرات هورمونی، بالا بودن فشار خون، مشکلات تغذیه‌ای، درد شدید، تب به دنبال عفونت و… می‌توانند باعث افزایش عرق بدن شوند. در صورت برطرف شدن این مشکلات، عرق‌کردن نیز به حالت طبیعی خود باز می‌گردد.
چرا زیاد عرق می‌کنیم؟
عرق‌کردن زیاد ممکن است به دلیل افزایش تعداد غدد عرق در نقاط خاصی از بدن یا افزایش فعالیت این غدد باشد. حتی گاهی این دو دلیل همزمان وجود دارند. به این حالت در پزشکی هایپرهیدروز گفته می‌شود و معمولاً بر روی نواحی مانند زیر بغل، کف دست‌ها و پاها یا کشاله ران تاثیر می‌گذارد.
در این بیماری، به جز عرق‌کردن زیاد، ممکن است پوست هم خشک و پوسته‌پوسته شود و ترک‌های روی آن ایجاد شود. هایپرهیدروز به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم می‌شود؛ نوع دوم در بزرگسالی اتفاق می‌افتد و هم در خواب و هم در بیداری رخ می‌دهد. در این شرایط، پزشک باید با انجام آزمایش علت اصلی عرق‌کردن را مشخص کند که ممکن است ناشی از استرس یا بیماری‌های دیگر باشد و سپس درمان را شروع کند.
درمانی برای توقف تعریق بیش از حد
روش‌های مختلفی برای درمان عرق‌کردن زیاد وجود دارد. یکی از بهترین گزینه‌ها استفاده از محلول کلریدآلومینیوم است که به عنوان ضدتعریق مطرح می‌شود. اما بهتر است غلظت دارو توسط متخصص پوست تعیین شود. در این نوع درمان، به بیمار توصیه می‌شود که روزی ۲ تا ۳ بار محلول را روی دستان و پاها، زیر بغل و کشاله ران اسپری کند.
ضمناً اگر عرق‌کردن ناشی از یک بیماری خاص باشد، ابتدا باید آن بیماری درمان شود، در غیر این صورت روش‌های درمانی چندان موثر نخواهند بود. بهترین درمان این است که عامل ایجادکننده عرق‌ریزی زیاد حذف شود. تزریق بوتاکس نیز یکی از موثرترین روش‌های درمان عرق‌کردن زیاد مخصوصاً در فصول گرم است، که حتماً باید توسط متخصص پوست انجام شود. اگر مشکل بیمار با درمان‌های گفته شده حل نشود، پزشک ممکن است جراحی سمپاتکتومی یا قطع عصب سمپاتیک در کف دست یا پا را پیشنهاد کند.
علت و درمان عرق سرد
عرق سرد مشکلی است که گاهی اوقات ممکن است برای ما پیش بیاید. بیماری‌هایی مانند آنفلوآنزا، عفونت‌های شدید از جمله عفونت‌های سل و ایدز، استرس و اضطراب، میگرن، یائسگی و مشکلات قلبی می‌توانند باعث بروز عرق سرد شوند. در چنین وضعیت‌هایی، مهم است که به پزشک مراجعه کنیم تا معاینه، شرح حال گرفته و آزمایش‌هایی برای شناسایی علل عرق سرد انجام شود. این کار به ما کمک می‌کند تا درمان مناسب را انتخاب کنیم و از شر عرق‌کردن زیاد خلاص شویم.
یک مام ضدعرق گیاهی
متخصصان طب سنتی پیشنهاد می‌کنند که برای جلوگیری از عرق زیاد و بوی نامطبوع آن، وقتی می‌خواهید از خانه خارج شوید، می‌توانید یک دستمال کاغذی را با شامپو، صابون یا آبلیمو (فقط یکی از این‌ها) مرطوب کرده و به زیر بغل یا محل‌های دیگر عرق‌ریز بمالید. همچنین، گیاه رزماری، که به اکلیل کوهی نیز شناخته می‌شود، می‌تواند به کاهش عرق کمک کند. برای تهیه یک پودر گیاهی ضدعرق، می‌توانید 50 گرم پودر برگ رزماری را با 200 گرم تالک (پودر بچه) مخلوط کرده و روزی 2 تا 3 بار روی زیر بغل بزنید.
مقابله با بوی بد پاها
بسیاری از افراد با مشکل بوی بد پاها مواجه هستند، به خصوص زمانی که پاها برای مدت طولانی در کفش بمانند و عرق کنند. تصور کنید که در چنین حالتی بخواهید کفش‌هایتان را در بیاورید و وارد یک محیط بسته شوید! اگر شما هم این مشکل را دارید، توصیه ما این است که روزانه پاهایتان را با آب گرم و صابون بشویید و بعد از آن به خوبی خشک کنید. همچنین می‌توانید پاها را در محلول آب و نمک (نصف فنجان نمک در یک لیتر آب) قرار دهید تا عرق کردن کنترل شود.
علاوه بر این، می‌توانید مقداری چای را در یک لیتر آب بجوشانید، سپس حرارت را خاموش کنید و بعد از خنک شدن پاها را به مدت نیم ساعت در آن قرار دهید. پس از خشک کردن پاها، می‌توانید از آرد نشاسته ذرت استفاده کنید تا به مرور زمان عرق پاها کم شود و بوی بد نیز برطرف شود. قبل از پوشیدن کفش نیز می‌توانید مقداری نشاسته ذرت یا پودر شیرین بیان داخل کفش بپاشید. همچنین قرار دادن بوگیرهای حاوی زغال و زاج سفید در کفش‌ها می‌تواند به رفع بوی بد عرق پا کمک کند. عرق کردن در هوای گرم و هنگام انجام فعالیت بدنی به بدن کمک می‌کند تا خنک شود و دمای آن را کنترل کند. اما این تنها فایده‌ی عرق کردن نیست. در ادامه، 10 فایده مهم دیگر عرق کردن را به شما معرفی می‌کنیم.
1- کمک به بهبودی زخم ها
تحقیقات زیادی بر روی غدد اکرین (eccrine) انجام شده است. این غدد نوعی از غدد عرق هستند که به تعداد زیاد روی پوست بدن وجود دارند. محققان دانشگاه میشیگان دریافته‌اند که این غدد محل ذخیره سلول‌های بنیادی بالغ هستند که در بهبودی و بسته شدن زخم‌ها بسیار موثرند. با شناخت این فرآیند مهم می‌توان به درمان‌های جدیدی برای بهبودی زخم‌ها دست یافت.
2- دفع سموم از بدن
زمانی که عرق می‌کنیم، چه اتفاقی می‌افتد؟ هنگام تعریق، سموم موجود در بدن همراه با عرق و از طریق پوست بیرون می‌روند. محققان بر این باورند که هنگامی که عرق می‌کنیم، نمک، کلسترول و الکل اضافی از بدن خارج می‌شود، یعنی با عرق کردن می‌توان به پیشگیری از ورم بدن کمک کرد، رگ‌های خونی که دچار گرفتگی هستند باز می‌شوند و حالت خماری کاهش می‌یابد.
3- مانند یک آنتی‌بیوتیک
عرق کردن به پخش مقدار زیادی آنتی‌بیوتیک‌های طبیعی بر روی پوست کمک می‌کند. پس در بسیاری از مواقع به استفاده از پمادهای آنتی‌بیوتیکی نیازی نخواهد بود. زمانی که پوست ما بر اثر بریدگی، خراش کوچک یا حتی نیش پشه آسیب ببیند، مواد آنتی‌بیوتیکی که توسط غدد عرق بر روی پوست ترشح می‌شوند، مانند dercidin، به سرعت میکروب‌ها و عوامل بیماری‌زا را از بین می‌برند.
غدد عرق به طور مؤثری بدن را از سموم و آلودگی‌های مضر پاک می‌کنند.
4- دشمن سنگ کلیه
درد ناشی از سنگ کلیه معمولاً شدیدتر از درد زایمان است. افرادی که چربی و نمک زیادی در رژیم غذایی خود دارند و به طور منظم مثانه خود را خالی نمی‌کنند (نگه‌داشتن ادرار)، باید مراقب سنگ کلیه باشند. تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که به طور مرتب ورزش می‌کنند و آب کافی می‌نوشند، بدن خود را به خوبی با آب شستشو می‌دهند و از ایجاد سنگ کلیه جلوگیری می‌کنند. عرق کردن در حین ورزش نیاز بدن به آب را افزایش می‌دهد و نوشیدن آب زیاد به پاک‌سازی کلیه‌ها کمک می‌کند.
5- ورزش منظم، غدد عرق شگفت‌انگیز تولید می‌کند
برای مبارزه با بیماری‌ها و چاقی، باید خود را به چالش‌های جدید ورزشی دعوت کنیم، مانند شرکت در مسابقات دوی ماراتن که به جلسات تمرینی منظم و شدید نیاز دارد. از آنجا که بدن ما به این نوع تمرینات عادت ندارد، تلاش می‌کند به سرعت خود را خنک کند. بنابراین، اندازه غدد عرق برای تأمین آب و خنک شدن سریع‌تر افزایش می‌یابد.
6- پاک‌سازی مواد آلاینده
وقتی مواد آلوده‌کننده مانند بیسفنول A (BPA) و دی اتیل هگزیل فتالات (DEHA) توسط صنایع به محیط ما وارد می‌شوند، نمی‌توانیم تأثیر آن‌ها بر سلامت‌مان را به‌راحتی شناسایی کنیم. همه می‌دانند که وجود این مواد شیمیایی برای بدن مضر است. غدد عرق به مقدار زیادی بدن را از این مواد مضر و سایر آلودگی‌های خطرناک پاک می‌کنند. حتی اگر این مواد در خون یا ادرار مشخص نشوند، عرق ما به طور مؤثری بیسفنول A را از بدن دفع می‌کند.
7- یک آبمیوه خوشمزه برای مغز
آیا شما هم بعد از ورزش احساس شادی می‌کنید؟ ورزش کردن حال شما را بهتر می‌کند. اما قبل از اینکه تصور کنید که فقط برداشتن دمبل‌های کوچک یا یک پیاده‌روی ساده شما را خوشحال می‌کند، باید بدانید که عرق کردن پس از یک تمرین سنگین یا ورزش هوازی می‌تواند واقعا شما را سرحال بیاورد. میزان اندورفین در بدن شما خاص خود شماست. اندورفین‌ها را به‌عنوان مسکن‌های طبیعی بدن نیز می‌شناسند. با امتحان کردن ورزش‌های مختلف می‌توانید بفهمید که چه نوع فعالیت بدنی، مواد آرام‌بخش مغز شما را تحریک می‌کند و باعث می‌شود با اشتیاق کاری را انجام دهید، پس از آن که عرق کردن این مواد را از بدن خارج کرد.
8- دور کردن درد
اندورفین‌هایی که به‌وسیله ورزش تولید می‌شوند نه تنها باعث ایجاد حس شادی می‌شوند بلکه به عنوان مسکن‌های طبیعی برای درد هم عمل می‌کنند. آیا می‌دانید که دویدن دور یک ساختمان می‌تواند میزان درد شما را کاهش دهد؟ ورزش مسیری شیمیایی در مغز را تحریک کرده و باعث تولید اندورفین می‌شود که می‌تواند مانند داروهای مسکن عمل کند. وقتی بدن شما به این مسکن‌های طبیعی عادت کند و وضعیت کلی شما بهبود یابد، متوجه می‌شوید که نیازی به داروهای مسکن کمتری دارید و نیاز بیشتری به کفش‌های ورزشی دارید.
عرق به خودی خود بدبو نیست، بلکه عدم رعایت بهداشت شخصی باعث تولید بوی نامطبوع می‌شود.
9- دوری از جوش‌ها
شاید فکر کنید که بعد از دوران بلوغ دیگر دچار جوش نمی‌شوید، اما تغییرات هورمونی می‌تواند در بزرگسالی هم باعث بروز جوش شود. عرق کردن می‌تواند به کاهش این جوش‌ها کمک کند. وقتی عرق می‌کنیم، منافذ پوست باز می‌شوند و این باعث می‌شود که آلودگی‌ها و چربی‌های جمع شده که عامل جوش‌ها هستند، خارج شوند. اما نباید فراموش کنید که باید مرتباً پوست خود را بشویید تا این آلودگی‌ها پاک شوند. در غیر این صورت، دوباره به پوست شما برمی‌گردند و جوش می‌زنید.
10- سیستم خنک‌کننده طبیعی بدن
در طول روز، بدن ما برای سازگاری با تغییرات دمای محیط تلاش می‌کند. ممکن است محل کار شما سرد باشد، یا داخل ماشین شما گرم باشد، یا در دوره یائسگی باشید. اما نگران نباشید، اگر سیستم خنک‌کننده بدن به درستی کار کند، دیگر احساس گرما یا سرما نخواهید کرد. ورزش منظم به حفظ عملکرد خوب غدد عرق کمک می‌کند و به بدن این امکان را می‌دهد که راحت‌تر با تغییرات دما سازگار شود.
گردآوری: مجله ی اینترنتی رضیم