اطلاعات دارویی قرص اسید نیکوتینیک (2 نکته مهم)

معرفی قرص اسید نیکوتینیک

اسید نیکوتینیک (که به آن نیاسین نیز گفته می‌شود) به منظور پیشگیری و درمان کمبود ویتامین B3 و همچنین کاهش چربی‌های خون استفاده می‌شود. این ویتامین به طور طبیعی در منابع گیاهی و حیوانی پیدا می‌شود و به بسیاری از محصولات غذایی به عنوان مکمل ویتامین افزوده می‌شود. اسید نیکوتینیک در بسیاری از ویتامین‌ها و مکمل‌های غذایی دیده می‌شود.

اسید نیکوتینیک یکی از انواع ویتامین B است و می‌تواند تولید برخی از چربی‌های مضر LDL در کبد را کاهش دهد و همچنین با پایین آوردن تری گلیسریدها، سطح چربی خوب HDL را افزایش دهد.

نیاسین تنها بخشی از یک برنامه درمانی کامل است که باید شامل رژیم غذایی مناسب، ورزش و کنترل وزن باشد. باید مصرف روزانه چربی، پروتئین و کربوهیدرات را در تمامی وعده‌های غذایی خود مدیریت کنید. رعایت رژیم غذایی درست، مصرف دارو و ورزش منظم اهمیت زیادی دارد.

فارماکوکینتیک اسید نیکوتینیک

به جز در مواردی که بدن به خوبی عمل جذب ندارد. ویتامین‌های گروه B از جمله نیاسین به خوبی از روده‌ها جذب می‌شوند. این دارو در کبد متابولیزه می‌شود و نیمه عمر آن حدود 45 دقیقه است. اثر آن در کاهش کلسترول بعد از چند روز و در کاهش تری‌گلیسرید بعد از چند ساعت احساس می‌شود.

نحوه مصرف اسید نیکوتینیک

1. اسید نیکوتینیک را دقیقا همانطور که پزشک شما تجویز کرده مصرف کنید. دستورالعمل‌های روی برچسب نسخه را بخوانید و طبق آن عمل کنید. از مصرف دارو در دوزهای بیشتر یا کمتر از مقدار توصیه شده خودداری کنید.
2. این دارو گاهی اوقات یک بار در روز قبل از خواب مصرف می‌شود، بنابراین به دستور پزشک خود توجه کنید.
3. این دارو را با یک لیوان آب سرد یا خنک مصرف کنید. نوشیدن آن با نوشیدنی داغ می‌تواند عوارض جانبی مانند گرگرفتگی را افزایش دهد.
4. این دارو را نشکنید و نجوید و آن را به صورت کامل ببلعید.
5. مصرف این دارو ممکن است نتایج غیرمعمولی در برخی آزمایشات به ویژه آزمایش ادرار ایجاد کند. بنابراین به پزشک خود در مورد این دارو اطلاع دهید.
6. اگر به هر دلیلی مصرف این دارو را قطع کردید، قبل از اینکه دوباره شروع کنید با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است نیاز باشد که با دوز کمتری دوباره شروع کنید.
7. در حین مصرف نیاسین ممکن است نیاز به انجام آزمایش خون در مطب پزشک باشید. همچنین عملکرد کلیه و کبد شما ممکن است نیاز به بررسی داشته باشد. به طور منظم به پزشک مراجعه کنید.

مقدار و موارد مصرف اسید نیکوتینیک

این دارو برای پیشگیری از کمبود ویتامین می‌تواند در رده‌های سنی مختلف به مقدار زیر مصرف شود:

• نوزادان و کودکان زیر ۳ سال: ۵ تا ۹ میلی‌گرم
• کودکان ۳ تا ۶ سال: ۱۲ میلی‌گرم
• کودکان ۷ تا ۱۰ سال: ۱۳ میلی‌گرم
• پسران و مردان بالغ: ۱۵ تا ۲۰ میلی‌گرم
• دختران و زنان بالغ: ۱۳ تا ۱۵ میلی‌گرم
• زنان باردار: ۱۷ میلی‌گرم و زنان شیرده: ۲۰ میلی‌گرم در روز
• برای درمان کمبود ویتامین، مقدار مصرف باید براساس شدت کمبود تعیین شود. به عنوان کاهش‌دهنده چربی خون در بزرگسالان، ابتدا 1 گرم تا ۳ بار در روز مصرف می‌شود و با توجه به نیاز هر 2 تا 4 هفته، روزانه 500 میلی‌گرم به مقدار مصرف اضافه می‌شود.

“`html

• به عنوان نگهدارنده، 1 – 2 گرم 3 بار در روز مصرف می‌شود.

مصرف اسید نیکوتینیک در دوران بارداری و شیردهی

• سازمان FDA این دارو را از نظر تأثیر بر بارداری در گروه C قرار داده است. این به این معنی است که مشخص نیست آیا اسید نیکوتینیک برای نوزاد در رحم ضرر دارد یا نه. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید.
• اسید نیکوتینیک ممکن است از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود و ممکن است به او آسیب برساند. بنابراین، اگر به نوزاد خود شیر می‌دهید، قبل از مصرف این دارو حتماً با پزشک مشورت کنید.

عوارض جانبی اسید نیکوتینیک

• بعضی از عوارض جانبی مانند گرمازدگی، سرگیجه، سردرد، تپش قلب، خارش، تهوع، استفراغ و در موارد نادر آسیب به کبد و راش های پوستی ممکن است با مصرف این دارو بروز کند.
• این عوارض می‌توانند بدتر شوند اگر شما بلافاصله بعد از مصرف نیاسین، الکل یا نوشیدنی‌های داغ بنوشید. معمولاً این اثرات با ادامه مصرف دارو از بین می‌روند.

تداخلات دارویی اسید نیکوتینیک

• از مصرف همزمان داروهایی مانند (Colestipol) و یا (Cholestyramine) هنگام مصرف این دارو خودداری کنید. اگر از این داروها استفاده می‌کنید، حداقل باید ۴ تا ۶ ساعت قبل یا بعد از مصرف نیاسین مصرف شوند.

هشدارها در رابطه با مصرف اسید نیکوتینیک

اسید نیکوتینیک باید در موارد خونریزی شریانی، دیابت، بیماری‌های کبد و کلیه، نقرس و زخم‌های گوارشی با احتیاط مصرف شود.

چه اتفاقی می‌افتد اگر شما مصرف اسید نیکوتینیک را فراموش کنید؟

• به محض اینکه یادآوری کردید که دوز را فراموش کرده‌اید، آن را مصرف کنید. مطمئن شوید که دوز فراموش شده را با غذا مصرف کنید، اگر عادت دارید که نیاسین را با یک وعده غذایی یا میان وعده بخورید.
• اگر تقریباً زمان نوبت بعدی برای مصرف دوز بعدی است، از مصرف دوز فراموش شده خودداری کنید. همچنین در دوز بعدی از مقدار بیشتری از دارو برای جبران دوز از دست رفته استفاده نکنید.

اگر اسید نیکوتینیک را بیش از حد مصرف کنید، چه اتفاقی می‌افتد؟

در صورت مصرف بیش از حد، بهتر است با خدمات پزشکی اضطراری یا کمک‌های اولیه تماس بگیرید. علائم احتمالی مصرف بیش از حد شامل تهوع، سرگیجه، خارش، استفراغ، ناراحتی معده و گرمازدگی (احساس گرما، قرمزی یا خارش پوست) خواهد بود.

در هنگام مصرف اسید نیکوتینیک باید از چه مواردی اجتناب کنید؟

• اجتناب از نوشیدن نوشیدنی‌های داغ به سرعت پس از مصرف نیاسین. این نوشیدنی‌ها می‌توانند عوارض جانبی دارو مثل گرما، خارش و قرمزی پوست را تشدید کنند.
• اجتناب از نوشیدن الکل در حین مصرف اسید نیکوتینیک، زیرا الکل می‌تواند خطر آسیب به کبد را افزایش دهد و همچنین اثرات گرمازدگی ناشی از این دارو را بدتر کند.

علائم کمبود اسید نیکوتینیک
“`

کمبود اسید نیکوتینیک در کشورهایی که مشکلات تغذیه‌ای کمتری دارند، معمولاً دیده نمی‌شود. علائم کمبود این ویتامین شامل مشکلات پوستی (مثل اگزما)، اسهال و مشکلات ذهنی می‌باشد. تشخیص کمبود این ویتامین بر عهده پزشک است و معمولاً با تجویز مکمل‌های نیاسین درمان می‌شود. نشانه‌های زیر می‌تواند نشان‌دهنده کمبود اسید نیکوتینیک باشد:

پلاگر

این شرایط باعث تورم در غشای مخاطی می‌شود و معمولاً دهان، زبان، ناحیه تناسلی و مجاری ادراری را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این علائم ممکن است شامل درد در دهان، افزایش تولید بزاق، ورم زبان و انواع زخم‌ها باشد؛

مشکلات پوستی مانند زخم‌ها (اولسِر)

این مشکلات همچنین ممکن است به علائم گوارشی مانند سوزش در دهان، مری، معده، ناراحتی‌های شکمی، یبوست، حالت تهوع، استفراغ و اسهال منجر شوند؛

اختلالات مغزی

در این حالت ممکن است به جنون، کاهش هوشیاری، زوال عقل، از دست دادن حس جهت، گیجی، افسردگی، هیجان‌زدگی و پارانویا دچار شوید.

منابع طبیعی اسید نیکوتینیک

این مواد غذایی، بهترین منابع طبیعی برای دریافت اسید نیکوتینیک هستند:

• جگر سیاه گاو: ۸۵ گرم جگر سیاه گاو دارای ۱۴٫۲ میلی‌گرم نیاسین است.
• سینه‌ی مرغ: ۸۵ گرم سینه‌ی مرغ دارای ۱۲٫۳ میلی‌گرم نیاسین است.
• ماهی تُن: ۸۵ گرم ماهی تُن دارای ۱۱٫۳ میلی‌گرم نیاسین است.
• تخمه‌ی آفتابگردان: یک فنجان تخمه‌ی آفتابگردان دارای ۹ میلی‌گرم نیاسین است.
• گوشت گاو: ۸۵ گرم گوشت گاو دارای ۹ میلی‌گرم نیاسین است.
• گوشت برّه: ۸۵ گرم گوشت برّه دارای ۶٫۹ میلی‌گرم نیاسین است.
• ماهی سالمون: ۸۵ گرم ماهی سالمون دارای ۶٫۷ میلی‌گرم نیاسین است.
• لپّه: یک فنجان لپّه دارای ۵٫۷ میلی‌گرم نیاسین است.
• بوقلمون: ۸۵ گرم بوقلمون دارای ۴ میلی‌گرم نیاسین است.
• قارچ: یک فنجان قارچ دکمه‌ای سفید دارای ۲٫۵ میلی‌گرم نیاسین است.
• ارده: ۲ قاشق غذاخوری ارده دارای ۲٫۲ میلی‌گرم نیاسین است.

توصیه‌های دارویی اسید نیکوتینیک

1. کمبود ویتامین های گروه B به طوری که به تنهایی شایع نیست، معمولاً با ترکیبی از این ویتامین‌ها درمان می‌شود.
2. برای کاهش چربی خون، مراجعه منظم به پزشک ضروری است تا پیشرفت درمان بررسی شود.
3. برای درمان بالا بودن چربی خون، دارو باید در حد تجویز شده مصرف شود.
4. اگر فراموش کنید یک نوبت را مصرف کنید، به محض یادآوری، آن نوبت را بخورید، اما اگر نوبت بعدی نزدیک است، از خوردن آن بپرهیزید و مقدار بعدی را دوبرابر نکنید.
5. برای نتیجه بهتر این دارو، بهتر است از غذاهای کم‌چرب استفاده کنید.
6. ممکن است هنگام برخاستن از خواب یا از حالت دراز کش، کمی سرگیجه احساس کنید. در این مواقع باید آرام بلند شوید.

شرایط نگهداری اسید نیکوتینیک

این دارو باید در دمای اتاق، دور از گرما و رطوبت نگهداری شود.

بیشتر بخوانید:

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله رضیم