امروز، جورابهای طبی نقش بسیار مهمی در پیشگیری، نگهداری و درمان مشکلات پا مانند واریس ، آمبولی و زخمهای پای دیابتی دارند. اگر شما فردی هستید که سفرهای طولانی دارید، یا مدت زیادی را روی پاهای خود ایستادهاید، یا تازگی عمل جراحی پا داشتهاید و یا دچار دیابت هستید، استفاده از جورابهای طبی مناسب میتواند به شما در بهبود سریعتر و یا بهتر شدن کیفیت زندگیتان کمک کند. در این متن به سه نوع جوراب طبی پرکاربرد مانند: جوراب واریس، جوراب ضد آمبولی و جوراب دیابتی خواهیم پرداخت.
1- جوراب واریس
جورابهای واریسی به طور معمول به عنوان جورابهای فشردهسازی شناخته میشوند و این جورابها به بهبود علائم واریس کمک میکنند. پوشیدن جوراب واریس یکی از رایجترین راههای درمان است که باید قبل از هرگونه جراحی عروقی یا درمان خاص دیگر استفاده شود و همچنین در دوران بهبودی نیز کاربرد دارد. این جورابها میتوانند در بهبود علائم واریس کمک کنند و احتمال بدتر شدن این عارضه را کاهش دهند.
زمانی که رگهای واریسی شکل میگیرند، رگها پر از خون میشوند، زیرا دیوارههای رگ یا دریچههای یک طرفهای که برای انتقال خون به قلب کار میکنند دیگر به درستی عمل نمیکنند. این موضوع باعث میشود مایعات از رگها به بافتهای اطراف نشت کند و در نتیجه پاها دچار تورم میشوند.
علائم معمولی که در اثر واریس ایجاد میشود شامل تورم، گرفتگی، سنگینی و خستگی در پاهاست. در اینجا کاربرد جورابهای واریسی مهم میشود.
جورابهای فشردهسازی یا واریسی از نظر فشاری که به پاها وارد میکنند با سایر جورابها متفاوت هستند. این جورابها فشار مشخص و ثابتی به پاها میآورند که به حرکت خون به سمت قلب کمک میکند. آنها میتوانند به کاهش تورم و سنگینی در وریدهای واریسی کمک کنند.
جورابهای واریس به دو کلاس فشاری تقسیم میشوند: CCL1 و CCL2
کاربرد کلاس فشاری CCL1 :
- افرادی با رگهای تار عنکبوتی (واریسهای کوچک و بارز)
- افرادی که از خستگی و بیقراری در پاها رنج میبرند.
- زنان باردار با واریس خفیف (نیازمند مشاوره با پزشک)
کاربرد کلاس فشاری CCL2 :
- افرادی با واریس و تورم در رگها
- بعد از درمان و بهبود زخمهای وریدی در اختلالات مزمن وریدی بعد از بهبودی
- زنان باردار با واریس شدید (نیازمند مشاوره با پزشک)
2- جوراب آنتی آمبولی
خون به کمک چهار “پمپ” به قلب برمیگردد: پمپ پا، پمپ عضلات ساق پا، پمپ سینهای و پمپ قلب. وقتی یکی یا چند تا از این پمپها به درستی عمل نکنند، خون در وریدها راکد میشود و ممکن است باعث کاهش سرعت گردش خون و افزایش خطر ترومبوز وریدی و آمبولی شود.
اگر گردش خون وریدی قبل از این به خاطر واریس آسیب دیده باشد، خطر ترومبوز به شدت افزایش مییابد. حقیقت این است که ترومبوآمبولی سومین علت مرگ و میر قلبی عروقی بعد از حمله قلبی و سکته مغزی است. ترومبوآمبولی ممکن است حتی قبل از شکلگیری رگهای واریسی به دلیل کمتحرکی ناشی از بارداری، بهبودی پس از آسیب یا عمل جراحی و یا بستری طولانی در بیمارستان به وجود آید.
هدف از پوشیدن جوراب آنتی آمبولی یا به اختصار جوراب آمبولی، جلوگیری از بروز عوارض در بیمارانی است که نیاز به استراحت دارند و آسیبپذیری بیشتر آنها از ترومبوز وریدی را به همراه دارد.
مطلق برای آنها تجویز شده است. جورابهای آنتیآمبولیسم، همانطور که از نامشان پیداست، برای جلوگیری از لخته شدن خون و مشکلات مرتبط با آن طراحی شدهاند. یکی از شایعترین این مشکلات، که ممکن است بسیار خطرناک و کشنده باشد، لخته شدن خون در رگهای عمیقتر است که به آن ترومبوز ورید عمقی یا DVT میگویند.
اگر اخیراً عمل جراحی کردهاید یا پزشک به شما گفته است که باید مدتی دراز بکشید، استفاده از جوراب آنتیآمبولی برای جلوگیری از آمبولی ریه بسیار مهم است. این جورابها در اندازهها و بلندیهای مختلف در دسترس هستند.
همچنین بخوانید : DVT چیست
جورابهای ضد آمبولی چگونه کار میکنند؟
جورابهای ضد آمبولی با خاصیت کشسانی بالا ساخته میشوند و بهصورت یکنواخت از مچ پا تا زانو یا ران فشار وارد میکنند. این فشار به پیشگیری از تشکیل لخته خون، که به آن ترومبوز ورید عمقی (DVT) گفته میشود، کمک میکند.
این جورابها به آرامی پاها را فشار میدهند و به حفظ گردش خون طبیعی کمک میکنند و از بروز واریس در پا جلوگیری میکنند. این موضوع باعث میشود خون در پاها تجمع نکند و از تشکیل لخته جلوگیری شود.
3- جوراب دیابت
متخصصان و پژوهشگران در زمینه دیابت معتقدند که اگرچه لازم نیست همه افراد دیابتی از جورابهای مخصوص استفاده کنند، اما افرادی که پاهای حساسی دارند و از بیماریهای مختلف پا رنج میبرند، باید بیشتر از پاهای خود مراقبت کنند. جورابهای دیابتی طراحی خاصی دارند که آنها را از جورابهای معمولی متمایز میکند و به محافظت از پاهای حساس افراد دیابتی کمک میکند. به عبارت دیگر، این جورابها از مشکلات اضافی پا در افراد دیابتی جلوگیری کرده و به راحتی و سلامتی آنها کمک میکنند. انتخاب یک جفت جوراب مناسب به اندازه انتخاب کفشهای مناسب برای بیماران دیابتی دارای اهمیت است!
بسیاری از افراد مبتلا به دیابت از مشکلاتی مانند نوروپاتی دیابتی و بیماری عروق محیطی رنج میبرند. نوروپاتی به آسیب به اعصاب پا اشاره دارد که میتواند باعث بیحسی در ناحیه پا شود.
بدون عملکرد مناسب اعصاب، ممکن است افراد نتوانند احساس کنند که پاها گرم یا سرد هستند یا آیا جراحتی در پا وجود دارد یا خیر. ندانستن این مسائل ممکن است باعث عفونت و ایجاد مشکلات جدیتری شود. بیماری عروق محیطی نیز سبب تنگی رگهای خونی میشود که جریان خون به پاها را کاهش میدهد و این موضوع به خودی خود میتواند به کندی روند بهبودی جراحتها و زخمها منجر شود.
جوراب دیابتی چیست؟
جورابهای دیابتی برای کاهش خطرات ناشی از آسیب به پا، به حداکثر رساندن جریان خون و خشک نگه داشتن پا طراحی شدهاند. بهترین جورابهای دیابتی باید دارای ویژگیهای زیر باشند:
- بدون درز: کوچکترین ناهماهنگی میتواند تأثیر جدی بر پای دیابتی داشته باشد. جورابهای دارای درز ممکن است در ناحیه درز به پوست آسیب بزنند و منجر به ایجاد تاول یا زخم شوند. بهترین جوراب دیابتی، جورابی است که بهصورت یکپارچه بافته شده و دارای اتصالی در خارج از ناحیه انگشتان پا است.
- عدم انقباض بیش از حد: اندازه جورابهای دیابتی باید بهگونهای باشد که در عین راحتی، فشاری ناچیز بر پاها وارد کند. واقعاً باید طور طراحی شوند که بیمار هیچ فشاری را احساس نکند! جورابهای تنگ ممکن است باعث اختلال در جریان خون شوند که برای کسانی که با مشکل گردش خون مواجهند، مشکلساز خواهد بود.
- گرما: دیابت میتواند جریان خون را محدود کند و این باعث کاهش گردش خون در پاها میشود. جورابهای دیابتی باید از موادی ساخته شوند که پا را گرم نگه دارند و به بهبود گردش خون کمک کنند.
- رطوبتزدایی: امروزه بسیاری از جورابهای دیابتی با نخهای خاصی ساخته میشوند که به کنترل رطوبت پا کمک کرده و از ایجاد عفونت و زخمهای ناشی از رطوبت جلوگیری میکنند.
جوراب های دیابتی به گونه ای طراحی شده اند که به بیمار کمک می کنند تا پاهای خود را سالم نگه دارد. این جوراب ها از نخ های مصنوعی مثل پلی استر و نایلون ساخته می شوند که باعث می شوند رطوبت از جوراب خارج شده و سریعاً خشک شوند. این ویژگی ها کمک می کند تا از عفونت های پوستی جلوگیری شود و پاها برای مدت طولانی در راحتی باقی بمانند.
- محافظت در برابر میکروب ها: جوراب های دیابتی به کمک فناوری ضد میکروبی درمان شده اند تا از رشد باکتری ها و قارچ ها در نقاط مرطوب پا جلوگیری کنند. این کار نه تنها سلامت پا را حفظ می کند بلکه بوی بد پا را نیز از بین می برد!
- نخ های نرم: این جوراب ها معمولاً از پارچه هایی با بافت نرم تر و لطیف تر ساخته شده اند که برای پوست بسیار راحت هستند. الیاف نقره که ممکن است در این جوراب ها استفاده شده باشد، به کاهش خراش و آسیب به پوست کمک می کند.
با توجه به اینکه جوراب های دیابتی دارای ویژگی های خاصی هستند که آن ها را از جوراب های معمولی متمایز می کند، تعجبی ندارد که حتی افرادی که دیابت هم ندارند، این جوراب ها را می پوشند!