تفاوت ولتاژ و جریان برق
برای درک تفاوت بین ولتاژ و جریان برق، ابتدا باید با این دو مفهوم آشنا شویم و سپس به تفاوت‌های آنها بپردازیم.
ولتاژ برق چیست ؟
ولتاژ در واقع به نوعی انرژی الکتریکی است که باعث ایجاد جریان الکتریکی در سیم یا مدار می‌شود. واحد اندازه‌گیری ولتاژ، ولت است و با علامت ( V ) نشان داده می‌شود. به زبان ساده، ولتاژ مانند فشاری است که باعث حرکت الکترون‌ها می‌شود.
برای روشن کردن یک دستگاه برقی، باید آن را بین دو نقطه وصل کنیم که بین این دو نقطه اختلاف ولتاژ وجود داشته باشد. به عنوان مثال، اگر یک لامپ کوچک را بین دو قطب یک باطری که ولتاژ 1/5 ولت دارد وصل کنیم، لامپ روشن می‌شود.
در برق ساختمان معمولاً با ولتاژ 220 ولت سر و کار داریم، به جز در مورد آسانسورها که از برق سه فاز استفاده می‌کنند و نصب آنها معمولاً بر عهده نصاب آسانسور است. (گاهی در موتورخانه‌ها و چیلرها هم با برق سه فاز مواجه می‌شویم).
ولتاژ برق در کشورهای مختلف متفاوت است. به عنوان مثال، در قاره‌های آسیا، اروپا، آفریقا و استرالیا، ولتاژ برق 220 ولت با فرکانس 50 هرتز است (به جز کشور عربستان، ژاپن و فیلیپین). افرادی که به خانه خدا سفر می‌کنند و وسایل برقی می‌خرند، معمولاً نمی‌دانند که ولتاژ برق کشور عربستان با ایران متفاوت است و وقتی دستگاه را به پریز متصل می‌کنند، معمولاً آنرا خراب می‌کنند و شکایت می‌کنند.
در کشورهای شمال آمریکا و برخی مناطق دیگر، مانند عربستان، ژاپن و فیلیپین، ولتاژ برق 110 ولت با فرکانس 60 هرتز است.
جریان برق چیست ؟
جریان به حرکت الکترون‌ها در یک مسیر خاص اشاره دارد مانند داخل یک سیم. این الکترون‌ها از اتم‌ها جدا شده و در حال حرکت هستند. به زبان ساده، جریان به مقدار انرژی اشاره دارد که نیروهای الکتریکی با خود حمل می‌کنند. واحد جریان برق آمپر است.
در برق ساختمان باید توجه کنیم که چه مقدار جریان از هر مسیر (سرخط) عبور می‌کند و بر این اساس از سیم و فیوز مناسب استفاده کنیم. برای سرخط‌های مختلف باید از مقادیر زیر استفاده شود:
- روشنایی 10 آمپر
- پریزها 16 آمپر
- کولر آبی 16 آمپر
- کولر گازی تقریباً 20 آمپر و بالاتر
- فیوز اصلی در جعبه فیوز باید 25 آمپر باشد
این موارد طبق مقررات برق ساختمان تعیین شده است.
فرق بین ولتاژ برق و جریان برق
با توضیحات قبلی درباره ولتاژ و جریان، متوجه می‌شویم که ولتاژ به معنای عرضه انرژی و جریان به معنای جذب انرژی است.
به این معنا که اگر ما دستگاهی داشته باشیم که با ولتاژ ۱۱۰ ولت کار می‌کند و آن را به اشتباه به ولتاژ ۲۲۰ ولت وصل کنیم، آن دستگاه خراب می‌شود. اما در مورد جریان این طور نیست. یعنی اگر دستگاهی داریم که ۲ آمپر جریان مصرف می‌کند و آن را به منبع تغذیه‌ای با ۳ آمپر وصل کنیم، آن دستگاه فقط به همان ۲ آمپر که نیاز دارد دسترسی دارد و آسیبی به مدار آن نخواهد رسید.
