علائم، تشخیص و درمان درد آپاندیس
با رضیم همراه باشید تا با روش‌های مناسب برای درمان درد آپاندیس آشنا شوید.
آپاندیس یا روده کور یک زائده باریک است که از روده بزرگ شاخه می‌شود و به دلیل شکل آن به نام آپاندیس معروف است. این عضو در سمت راست شکم (قسمت پایین راست شکم) قرار دارد و حدود (۱۰ سانتیمتر) یا چهار اینچ طول و قطر آن تقریباً نیم سانتیمتر (یک چهارم اینچ) است.
مانند سایر قسمت‌های دستگاه گوارش، آپاندیس دارای یک سطح داخلی مشخص است که شامل لایه زیر مخاطی، پوشش عضلانی و لایه‌های خارجی آن می‌باشد. اما تفاوت آن با بقیه قسمت‌های روده بزرگ این است که لایه زیر مخاطی آپاندیس دارای تعداد زیادی بافت‌های غدد لنفاوی است. وجود این غدد نشان می‌دهد که آپاندیس شاید در واقع نقش‌هایی در سیستم ایمنی و همچنین سیستم گوارشی دارد.
خطرات پاره شدن آپاندیس
دکتر محمدرضا تفضلی، جراح عمومی، می‌گوید: آپاندیس هیچ عملکرد خاصی در بدن ندارد، ولی بخشی از سیستم ایمنی بدن را تشکیل می‌دهد و سلول‌های لنفاوی در این ناحیه به تولید پادتن‌هایی در روده کمک می‌کنند. آپاندیس یک زائده یکطرفه است که دهانه باز دارد و اگر این دهانه به دلیل وجود مدفوع یا مواد زائد دیگر بسته شود، ممکن است میکروب‌ها رشد کرده و منجر به عفونت آپاندیس شود. بنابراین، مهم‌ترین دلیل ابتلا به آپاندیس انسداد دهانه آن است.
اگر این عفونت درمان نشود، ممکن است کیسه آپاندیس پاره شود و عفونت به داخل شکم گسترش یابد. پاره شدن آپاندیس خطرناک بوده و در صورت عدم درمان به موقع، می‌تواند منجر به عفونت شدید در شکم و احتمالاً مرگ بیمار شود. برخلاف باور بسیاری از افراد، برداشتن آپاندیس عوارض جانبی ندارد و بدن بدون این عضو می‌تواند به کار خود ادامه دهد.
پزشکان معمولاً در صورت التهاب آپاندیس، آن را از بدن بیمار خارج می‌کنند و در این حالت، حتی اگر آپاندیس سالم باشد، ممکن است در طول عمل جراحی شکم، مانند عمل جراحی خارج کردن رحم، برداشته شود. این تصمیم پزشک برای خارج کردن آپاندیس به علت احتمال عفونت باکتریایی در آن مربوط می‌شود که می‌تواند به آپاندیسیت منجر شود.
آپاندیسیت یکی از شایع‌ترین و خطرناک‌ترین التهاب‌ها است. معمولاً اولین علامت آن درد و حساسیت در ناحیه پایین سمت راست شکم است که این درد معمولاً با حرکت به سمت گوشه پایین راست شکم شدیدتر می‌شود.
این درد ممکن است به سرعت در عرض چند ساعت افزایش یابد و می‌تواند آن‌قدر شدید باشد که بیمار نتواند به راحتی حرکت کند. با فشار دادن ناحیه مورد نظر و سپس رها کردن آن، می‌توان متوجه شد که این درد بیشتر می‌شود، پدیده‌ای که به آن درد و حساسیت ارتجاعی می‌گویند، گرچه این حالت ممکن است همیشه مشاهده نشود. دیگر علائم رایج این مشکل شامل حالت تهوع، استفراغ، تب و دیگر نشانه‌های مشابه است.
درد ناشی از آپاندیسیت
درد از ناحیه شکم و دور ناف شروع می‌شود و به سمت راست شکم حرکت می‌کند و به قسمت‌های پایینی نزدیک کشاله ران می‌رسد. در این زمان فرد می‌تواند مکان دقیق و دردناک آن را در محل آپاندیس حس کند. این درد با سرفه، عطسه، لمس، راه رفتن و حتی تنفس بدتر می‌شود.
گاهی اوقات این درد با تهوع، استفراغ، تب کم و حتی ناتوانی در دفع گاز معده نیز همراه است. اگر به پزشک دیر مراجعه کنید و اقدامات اورژانسی انجام ندهید، ممکن است آپاندیس پاره شود و عفونت به دیگر قسمت‌های بدن سرایت کند. این وضعیت می‌تواند باعث ایجاد تب شدید، گیجی، سردرد، کاهش هوشیاری و در نهایت ممکن است به مرگ منجر شود.
معمولاً از زمانی که درد ناشی از آپاندیسیت در ناحیه ناف شروع می‌شود، چهار تا پنج ساعت فرصت دارید تا به پزشک مراجعه کنید و از التهاب یا عفونت آپاندیس مطمئن شوید و درمان لازم را دریافت کنید. عمل جراحی برای درمان آپاندیسیت شامل خارج کردن آپاندیس عفونی یا ملتهب است و این کار می‌تواند به دو روش لاپاراسکوپی یا جراحی باز انجام شود.
تشخیص و درمان آن در زنان (به دلیل شباهت با بیماری‌های زنانه) و افراد چاق (به خاطر وجود چربی‌های زیاد) دشوارتر است. اگر جزو این گروه‌ها هستید، بیشتر احتیاط کنید و به دردهای شکمی سریع‌تر توجه کنید.
هنوز بین دانشمندان در مورد اینکه آیا آپاندیس مفید است یا زائد، توافق نرسیده است. برخی اعتقاد دارند که آپاندیس در مراحل اولیه تکامل انسان وجود داشته و اکنون کارکردش را از دست داده، در حالی که برخی دیگر آن را به عنوان محلی برای تولید باکتری‌های مفید در روده می‌دانند که به سلامتی دستگاه هاضمه کمک می‌کند، به خصوص در برابر بیماری‌هایی مانند وبا.
هیچ داروی خاص یا روش جلوگیری برای درمان آپاندیسیت وجود ندارد و برای درمان آن باید اقدامات فوری و جراحی انجام شود. هر چه زودتر درمان انجام گیرد، خطرات کمتری خواهد داشت و بهبودی بعد از عمل نیز راحت‌تر و سریع‌تر خواهد بود.
گردآوری شده ی مجله ی اینترنتی رضیم
مرجان امینی