“`html
خواص خار مریم
خار مریم یک نوع گیاه دارویی است که خواص آنتی اکسیدانی، ضدالتهابی و ضدسرطانی دارد. طبق برخی گزارش‌ها، «سیلی مارین» (ماده اصلی مفید در خار مریم) می‌تواند میزان برخی مواد شیمیایی در مغز را افزایش دهد.
خار مریم چیست ؟
خار مریم که به عنوان Silybum marianum شناخته می‌شود، یک گیاه گل‌دار سالیانه با گل‌های قرمز مایل به بنفش است. بسته به منطقه جغرافیایی، می‌توان آن را با نام‌های دیگری مانند مدیترانه یا کنگر اسکاتلندی نیز شناخت.
این گیاه به خاطر مواد مفید موجود در دانه‌هایش شناخته شده است. عصاره این دانه‌ها حاوی ترکیبات فعال و مقادیر بالایی از این مواد است.
این عصاره همچنین شامل اسیدهای چرب مختلف از جمله لینولئیک اسید است. اگرچه این گیاه اصلیت جنوبی اروپا و برخی مناطق آسیا دارد، اما در حال حاضر در بسیاری از نقاط دنیا یافت می‌شود.
یکی از نکات مهم در مورد این گیاه، تأثیر آن بر سلامت کبد است. این گیاه از قرن‌ها پیش برای این منظور استفاده می‌شود.
نام های دیگر گیاه خار مریم
- ماریتیغال – عکوب – حرشف بری
- نام علمی: Silybum marianus
- نام انگلیسی: Milk thistle fruit
- نام عربی: عکوب (Akub)
- نام فرانسوی: Chardon – marie
- نام آلمانی: Echte mariendistel
گیاه شناسی خار مریم
خار مریم یک گیاه یکساله یا دوساله است که ساقه‌ای ضخیم و بدون کرک دارد و به رنگ سبز مات است.
برگ‌های این گیاه بزرگ هستند و دارای لکه‌های سفیدی در اطراف رگبرگ‌ها بوده و به شکل شانه‌ای با قسمت‌های تخم‌مرغی و خاردار هستند.
گل‌های خار مریم به رنگ ارغوانی یا صورتی دیده می‌شوند که به صورت خوشه‌ای در انتهای ساقه جمع شده‌اند. میوه‌ی خار مریم به شکل فندقه است.
شما حتما در اوایل بهار گیاه زیبای خارداری را کنار جاده‌ها و دشت‌ها دیده‌اید که گل‌های بنفش خوش رنگی بر سرشاخه‌های خاردارش قرار دارد و زیبایی خاصی به چشم می‌خورد.
گل‌ها لوله‌ای و درشت به رنگ ارغوانی هستند. میوه‌اش سیاه و شفاف است و دارای پرزهایی می‌باشد. این گیاه بطور طبیعی در دشت‌ها و صحراهای ایران، به ویژه در دره هراز، دشت مغان، خوزستان و کلاردشت رشد می‌کند. دانه‌های داخل میوه دارای مواد کارآمدی هستند:
فلاونوئید سیلی مارین شامل سیلی بین و سیلی دیانین که به کاهش کلسترول خون کمک می‌کند. (سیلی بین مهم‌ترین ماده موثر گیاه است)
خواص درمانی خار مریم
- ضد کبد چرب
- تحریک تولید صفرا
- کاهش املاح صفراوی
- مقوی کبد چرب
- محافظت در برابر سیروز کبدی
- ضد سموم کبدی
- کمک به درمان هپاتیت
- حفاظت از کبد چرب و سیروز و تایید شده از سوی کمیسیون E
“““html
- بهترین درمان کننده های سیروز میشناسند
- رفع مشکلات کبدی
- خنثی کننده اثرات ناشی از خوردن قارچ سمی
خواص تایید شده خار مریم
خار مریم برای کاهش التهاب:
خار مریم به خاطر خواص آنتی اکسیدانی‌اش تاثیر زیادی در کاهش التهاب دارد. این گیاه می‌تواند به طور مؤثری مسیرهای ایجاد التهاب در بدن را مسدود کند.
در سلول‌های سفید خون افراد سالم، ماده‌ای به نام سیلیبین مانع از انتشار مواد مضر (مثل پراکسید هیدروژن و TNF-alpha) شده و به کاهش التهاب کمک می‌کند.
خواص خار مریم برای التهاب مفاصل
خار مریم برای افزایش تولید شیر:
خار مریم به طور سنتی در افزایش شیر مادران مورد استفاده قرار می‌گیرد. تحقیقات بالینی زیادی وجود دارد که این موضوع را تأیید می‌کند، هرچندکه این گیاه برای زنان باردار خطرناک نیست.
خواص خار مریم برای تولید شیر مادر
محافظت از کبد:
به خاطر وجود فلاونوئیدی به نام سیلی مارین، خز مریم به عنوان یک سم‌زدای طبیعی برای کبد شناخته می‌شود.
تحقیقی در سال 2017 نشان داد که این گیاه می‌تواند روند بهبود آسیب‌های کبدی را سرعت بخشد و از آسیب‌های ناشی از مصرف بیش از حد الکل و دیگر رفتارهای مضر، مانند سیروز، جلوگیری کند.
همچنین ممکن است از بیماری‌های کبدی مانند سندرم کبد چرب، زردی و هپاتیت پیشگیری کند، ولی تحقیقات بیشتری برای درک دقیق‌تر این خواص لازم است.
خواص خار مریم برای داشتن کبد سالم
خار مریم برای بهبود سلامت قلب:
عصاره خار مریم حاوی مقدار زیادی اسیدهای چرب مفید و امگا 3 است که برای حفظ سلامت قلب لازم هستند. این اسیدهای چرب می‌توانند سطح کلسترول بدن را متعادل نگه‌دارند و از بروز آترواسکلروز جلوگیری کنند، که به نوبه خود خطر سکته مغزی یا حمله قلبی را کاهش می‌دهد.
خار مریم برای سلامت قلب و عروق
خار مریم برای تنظیم کلسترول:
این گیاه به عنوان یک ضد التهاب عمل می‌کند و به کاهش سطح کلسترول در بدن کمک می‌نماید. همچنین خون را پاکسازی کرده و از استرس اکسیداتیو جلوگیری می‌کند. سیلیمارین موجود در این عصاره می‌تواند به بهبود چربی‌های ناکارآمد (کلسترول بد) و همچنین کلسترول کل و تری گلیسرید در بدن کمک کند.
خار مریم برای تنظیم کلسترول خون
“““html
خار مریم برای جلوگیری از سنگ صفرا :
خار مریم با کمک به پاکسازی بدن از مواد زائد، عملکرد کیسه صفرا، کلیه‌ها و طحال را بهبود می‌بخشد و خطر ایجاد سنگ صفرا را کاهش می‌دهد.
خواص خار مریم برای سنگ کیسه صفرا
خار مریم برای مراقبت از پوست:
خار مریم به کاهش التهاب و قرمزی پوست کمک کرده و به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان‌های زیاد، مانع از پیری پوست می‌شود و زیبایی طبیعی آن را بیشتر نمایان می‌کند.
خواص خار مریم برای جلوگیری از پیری پوست
خار مریم برای کاهش وزن:
مطالعه‌ای که در سال 2016 روی موش‌ها انجام شد نشان داد که ماده‌ای به نام سیلیمارین در خار مریم می‌تواند به کاهش وزن کمک کند.
خار مریم برای لاغری
خار مریم برای درمان آسم:
خار مریم می‌تواند با کاهش ورم در راه‌های تنفسی، علائم آسم را کاهش دهد. سیلیمارین در آن نیز به کنترل علائم آسم آلرژیک کمک می‌کند.
خار مریم و درمان آسم
خار مریم برای بالا بردن ایمنی:
خار مریم می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و در مبارزه با عفونت‌ها مؤثر باشد. همچنین ماده سیلیمارین در آن باعث افزایش تولید گلوتاتیون در بدن می‌شود که به کاهش استرس اکسیداتیو و بهبود سلامت کلی بدن کمک می‌کند.
خار مریم برای تقویت سیستم ایمنی
خار مریم برای افزایش باروری:
خار مریم می‌تواند با کمک به بهبود کیفیت نطفه، باروری و عملکرد جنسی را در خرگوش‌ها افزایش دهد. البته چون اثراتی مشابه استروژن دارد، لازم است فواید آن برای باروری در مردان به طور دقیق‌تری بررسی شود.
به یاد داشته باشید که مردان نیز برای حفظ باروری و سلامت جنسی، به سطوح سالم استروژن نیاز دارند.
تهیه دمنوش خار مریم
طرز تهیه دمنوش خارمریم
برای تهیه دمنوش خار مریم، ۳.۵ گرم از دانه‌های آن را در ۱۵۰ سی سی آب جوش به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه دم کنید و روزانه ۳ تا ۴ بار، نیم ساعت قبل از غذا میل کنید.
“`
محصولات خار مریم در بازار
- قرص لگالون
- قرص لیورگل
- دوراسیلیمارین
فواید خار مریم برای کبد
- خاصیت خنثی کردن رادیکال‌های آزاد
- خاصیت آنتی‌اکسیدانی آن بیشتر از ویتامین E است
- محافظ قوی کبد
محافظت کبد در برابر مواد شیمیایی با خار مریم
- سیلی مارین با خنثی کردن الکل
- گالاگتوزآمین
- کربن تتراکلراید
- سم آمانیتا
- محافظت از کلیه در برابر مواد شیمیایی
سایر خواص دارویی و درمانی خار مریم
- تحریک تولید پروتئین‌ها در کبد به عنوان یکی از خواص خار مریم
- به احتمال زیاد تحریک تولید سلول‌های جدید کبد از طریق ساخت پروتئین در کبد توسط سیلی مارین اتفاق می‌افتد
- درمان اختلالات کلیوی و سندرم روده ملتهب
- درمان مشکلات پوستی
- خار مریم یکی از بهترین گیاهان برای محافظت از کبد است.
- خاصیت ضد التهاب
- سیلی مارین دارای خاصیت قوی ضد التهاب است
- حل کردن سنگ‌های صفراوی
- کمک به درمان پسوریازیس
- جلوگیری از سنتز لوکوترین‌ها (که در گلبول‌های سفید تولید می‌شوند و در واکنش‌های ایمنی نقش دارند) را بر عهده دارد.
- خار مریم از بروز سنگ صفرا جلوگیری می‌کند و بیماری را درمان می‌کند.
مقدار و زمان مصرف خار مریم
مقدار معمول مصرف روزانه خار مریم بین ۱۴۰ تا ۴۲۰ میلی گرم، تقسیم شده در ۲ تا ۳ نوبت می‌باشد.
در موارد مسمومیت ناشی از سیکلوپپتید قارچ سمی، مقدار مصرف متوسط ۳۳ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز توصیه شده است.
به نظر می‌رسد که مصرف این گیاه تا ۴۸ ساعت پس از مصرف قارچ آمانیتا، در جلوگیری از آسیب کبدی موثر باشد.
موارد منع مصرف خار مریم
افراد با حساسیت به گیاهان از خانواده کاسنی نباید از خار مریم استفاده کنند. همچنین به دلیل عدم وجود تحقیقات کافی، مصرف آن در کودکان زیر ۱۲ سال و در دوران بارداری و شیردهی توصیه نمی‌شود.
عوارض جانبی خار مریم
خار مریم و ماده فعال آن سیلیمارین معمولاً یک محصول گیاهی ایمن است؛ اما در صورتی که بیش از حد مصرف شود، ممکن است عوارضی به وجود آورد.
- تهوع، درد معده و ناراحتی (شایع‌ترین علائم)
- اسهال خفیف
- سردرد
- درد مفاصل
- آلرژی پوستی، خارش و اگزما
- خستگی و مشکلات خواب
- احتقان بینی، آبریزش بینی و عطسه
- ناتوانی جنسی (نادر)
- آنافیلاکسی (واکنش آلرژیک جدی و تهدید کننده زندگی) (بسیار نادر است)
تداخلات دارویی با خار مریم
سیلیمارین ممکن است اثر داروی مترونیدازول را کاهش دهد. به همین دلیل، مصرف همزمان این دو دارو توصیه نمی‌شود یا در صورت نیاز به مصرف همزمان باید دوز مترونیدازول افزایش یابد.
همچنین ممکن است اثر داروی یوهمبین و فنتولامین با مصرف خار مریم کاهش یابد. در صورت مصرف همزمان با بوتیروفنون‌ها یا فنوتیازین‌ها، احتمال کاهش پراکسیداسیون چربی نیز وجود دارد.
تهیه شده از مجله اینترنتی رضیم
مرضیه ملایری
بیشتر بخوانید :
خواص خار مریم را در این صفحه مطالعه فرمودید. حال اگر سوالی درباره خار مریم و خواص درمانی این گیاه دارید، می‌توانید با بخش طب سنتی رضیم در میان بگذارید و پاسخ سوالات خود را دریافت نمایید.