جزئیات کاشت و پرورش بنفشه وحشی
بنفشه وحشی (Wild Viola)، که به آن بنفشه معطر یا طبی نیز میگویند و در کتب طب سنتی به عنوان بنفسج شناخته میشود، گیاهی کوچک و علفی است که در بیشتر مناطق ایران، به ویژه در نواحی کوهستانی، مرطوب و کمتابش رشد میکند. گلها و برگهای این گیاه شامل مواد مؤثری مانند آلکالوئید ویولین، اسید سالیسیلیک و اسانسهای دیگر هستند. این گیاه در اوایل بهار در مناطق غربی ایران گل میدهد و گلهای آن به رنگ آبی مایل به بنفش است.
گلها و برگهای این گیاه برای درمان بیماریها مفیدند. مزاج آن سرد و تر است و میتواند به عنوان ملین، مسهل صفرا، خلطآور، تببر و ضد بیخوابی عمل کند. اگر یک مثقال از پودر گلهای خشک بنفشه مصرف شود، اثر مسهلی خواهد داشت، اما معمولاً دمکرده آن دو مثقال است که میتواند با داروهای دیگر یا به تنهایی مصرف شود.
بنفشه وحشی در درمان بیماریهایی نظیر سرماخوردگی، سینهپهلو، آنفلوآنزا و تبهای گرم مثل تب گلودرد و ذاتالجنب، بسیار موثر است. برای درمان این بیماریها، میتوان گل بنفشه را با دو مثقال از تخم کاهو و تخم خشخاش ترکیب کرده و دم کرده و سپس آب صاف شده آن را میل کرد. برای درمان صفرا، بنفشه را با آلوی زرد پخته و مصرف میکنند. همچنین، برای درمان اسهالهای صفراوی، یک مثقال شیر خشت و سه مثقال از پودر گل بنفشه را ترکیب کرده و در مدت دو روز، روزی دو بار مصرف میکنند.
بنفشه وحشی همچنین برای شفافسازی پوست و جلوگیری از پیری زودرس مفید است. برای تهیه دمکرده این نوع چای، ۳۰ گرم گیاه خشک را در آب سرد بخیسانید و سپس آن را به مدت ۱۵ دقیقه در ۵۰۰ میلیلیتر آب دم کنید. بعد از صاف کردن، ۳ تا ۴ فنجان از آن را قبل از غذا به مدت ۱ ماه بنوشید. لازم به ذکر است که این نوشیدنی برای کودکان مناسب نیست و گیاه تازه آن سمی و غیرقابل مصرف است.
بهترین روش تکثیر بنفشه وحشی
تکثیر بنفشه وحشی با استفاده از ریزوم و بذرهای آن انجام میشود. رشد این گیاه در باغ و باغچه بسیار آسان است و میتوان آن را در اطراف درختان و نزدیک منابع آب به خوبی پرورش داد. حتی میتوان آن را در گلدان یا ظرف نیز کشت. برگها و گلهای بنفشه وحشی سرشار از ویتامین هستند. بهترین زمان برای کاشت این گیاه بهار و پاییز است، ولی کاشت در بهار در اولویت است. این گیاه به سایه و نور کم علاقهمند است، اما در مناطق آفتابی نیز رشد میکند. بنفشه وحشی در انواع مختلف خاک رشد میکند، اما خاک مرطوب با زهکشی بالا و غنی از مواد آلی را ترجیح میدهد.
نگهداری از این گیاه بسیار ساده است. میتوان در پاییز یا بهار از طریق ریزوم آن را تکثیر کرد، اما به دلیل خودپراکنشی بذرها، این کار معمولاً نیازی به اقدام خاص ندارد. دانههای این گیاه میتوانند جمعآوری شده و در یک قاب در محیطی خنک نگهداری شوند.
گیاهان بنفشه وحشی معمولاً به مشکلات زیادی دچار نمیشوند، اما شاخ و برگهای آن گاهی در آب و هوای خشک ممکن است تحت تأثیر علفهای هرز قرار بگیرد.
منبع : بوستان