“`html
اریتم مولتی‌فرم چیست؟
اریتم مولتی‌فرم (Erythema multiforme) یک بیماری التهابی حاد پوست و غشاهای مخاطی است. این بیماری معمولاً در بیشتر مواقع خوش‌خیم است و خودبه‌خود حل می‌شود، اما ممکن است گاهی اوقات شدیدتر باشد. نوع شدید این بیماری را با نام نشانگان استیونس ـ جانسون یا اریتم مولتی‌فرم شدید می‌شناسند.
علائم شایع بیماری اریتم مولتی فرمی
بثورات قرمز رنگی که معمولاً به شکل حلقه‌های متقارن (شبیه سیبل تیراندازی) قرار دارند. این بثورات معمولاً روی کف دست و پا یا نقاط دیگر بدن مانند صورت نیز ظاهر می‌شوند.
اغلب این جوش‌ها خارش دارند و ممکن است دردناک بوده و احساس سوزش به فرد بدهند. در موارد شدید، غشاهای مخاطی مانند دهان، چشم‌ها و ناحیه تناسلی نیز دچار التهاب می‌شوند.
علائم بالینی بیماری اریتم مولتی فرم
ضایعه پوستی اریتم مولتی‌فرم که به شکل هدف تیراندازی نمایان می‌شود. در شکل خفیف و کلاسیک اریتم مولتی فرم، این ضایعات به شکل هدف (target lesion) دیده می‌شوند (ضایعات حلقوی قرمز با مرکز رنگ پریده).
گاهی این ضایعات به صورت دیگر مانند برجستگی‌های قرمز و یا دانه‌های آبدار کوچک و بزرگ نیز ظاهر می‌شوند. نام این بیماری به همین خاطر است که بثورات آن شکل‌های مختلفی دارند و اریتم مولتی‌فرم به معنای قرمزی چند شکل است.
محل بیشتر این ضایعات در انتهای اندام‌ها (مانند ساعد و پشت دست؛ ساق پا و روی پا) است و معمولا ضایعات صورتی رنگ تا قرمز با خارش متوسط دارند.
تشخیص قطعی با بیوپسی ممکن است. در 50 درصد موارد، علت دقیق بیماری مشخص نمی‌شود. عفونت‌های ویروسی، به ویژه ویروس هرپس سیمپلکس، همچنین عفونت‌های باکتریایی، و برخی داروها مانند سولفونامیدها، پنی‌سیلین‌ها، داروهای ضدتشنج، سالیسیلات‌ها، و باربیتورات‌ها.
یک واکنش دارویی ممکن است تا 7 تا 14 روز بعد از شروع دارو بروز کند. سایر عوامل مانند سرطان‌ها، بارداری، اشعه‌درمانی و تغییرات هورمونی قبل از عادت ماهانه نیز می‌توانند باعث این بیماری شوند.
عوامل تشدید کننده بیماری اریتم مولتی‌فرم
- سابقه اریتم مولتی‌فرم در گذشته
- مصرف داروهایی که ممکن است باعث بروز این واکنش شوند.
پیشگیری از بیماری اریتم مولتی‌فرم
- تا حد امکان باید از علت‌های احتمالی پرهیز کرد
- درمان سریع هرگونه بیماری یا عفونتی که ممکن است باعث اریتم مولتی‌فرم شود.
- پیشگیری از بروز تب‌خال با کاهش استرس و دوری از نور خورشید
عواقب موردانتظار
بثور پوستی معمولاً در مدت 1 تا 2 هفته به حداکثر خود می‌رسد و معمولاً در مدت 2 تا 3 هفته از بین می‌رود. با این حال، ممکن است تا 5 تا 6 هفته نیز باقی بماند.
عوارض احتمالی
پیشرفت بیماری از نوع خفیف به نوع شدید ممکن است باعث مشکلاتی در چشم مانند زخم قرنیه، التهاب عنبیه و سایر مشکلات جدی شود.
عود بیماری
درصورتی که عواملی مانند شوک یا گسترش التهاب در بدن وجود داشته باشد، ممکن است مشکلات جدی به‌وجود بیاید و در موارد نادر، بیمار ممکن است جان خود را از دست بدهد.
اصول کلی درمان اریتم مولتی فرم
- استراحت در رختخواب در صورت وجود تب
- قطع مصرف هر دارویی که ممکن است باعث بروز مشکل شده باشد.
- استفاده از کمپرس مرطوب یا لوسیون برای نرم کردن پوست
- استفاده از وان آب ولرم تا خنک، سه بار در روز به مدت 30 دقیقه.
- درمان هرگونه بیماری یا عفونتی که باعث بروز این واکنش شده است.
- معاینه دقیق چشم به‌طور…
“““html
- برای جلوگیری از عوارض، رعایت بهداشت دهان اهمیت زیادی دارد به‌خصوص اگر در دهان زخم وجود داشته باشد. این کار باعث کاهش احتمال عفونت و آرامش در این ناحیه می‌شود.
- اگر آسیب پوستی شدید باشد، ممکن است نیاز به بستری کردن بیمار در یک بیمارستان تخصصی برای سوختگی باشد.
داروهای مناسب برای درمان اریتم مولتی فرم
- برای کاهش التهاب و تحریک پوست، ممکن است پزشکان از کورتیکواستروئیدها استفاده کنند.
- برای درمان عفونت‌های ویروسی مانند ویروس تب‌خال، ممکن است دارویی به نام آسیکلوویر تجویز شود.
- در صورت وجود عفونت‌های ثانویه بر روی ضایعات، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز کند.
- اگر در دهان زخم وجود داشته باشد، ممکن است داروهای موضعی یا دهان‌شویه تجویز شود.
- اگر چشم‌ها درگیر شوند، پزشک ممکن است محلول شستشوی چشم یا سایر داروهای موضعی را توصیه کند.
- برای کاهش علائم، ممکن است از داروهای مسکن، آرام‌بخش‌ها یا آنتی‌هیستامین‌ها استفاده شود.
رژیم غذایی برای درمان اریتم مولتی فرم
- معمولاً نیازی به رژیم خاصی نیست.
- اگر زخم در دهان وجود داشته باشد، بهتر است از مایعات یا غذاهای نرم استفاده شود.
- در بعضی از موارد، نوشیدن بیشتر مایعات می‌تواند کمک‌کننده باشد.
- در بیمارانی که در بیمارستان بستری هستند، ممکن است نیاز به تزریق سرم وجود داشته باشد.
در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه کرد؟
- اگر شما یا یکی از اعضای خانواده علائم اریتم مولتی فرم را دارید.
- اگر علائم در هنگام درمان بدتر شده‌اند، عوارض بیماری ممکن است شدید باشند.
- اگر دچار علائم جدید و غیرقابل توضیح شده‌اید، زیرا داروهای مورد استفاده ممکن است عوارض جانبی داشته باشند.
سایت رضیم
“`