“`html
گره تیروئید (ندول) چیست؟
این توده‌ها می‌توانند به شکل‌های مختلفی از جمله سفت، کیست شامل مایع، یا ترکیبی از هردو باشند. بیشتر گره‌های تیروئید خوش‌خیم هستند، یعنی بی‌خطرند و به سلامتی آسیب نمی‌زنند. اما در برخی موارد نادر، ممکن است ندول تیروئید سرطانی باشد.
در این مقاله به شما خواهیم گفت که علائم ندول‌های بدخیم تیروئید چیست و چگونه باید آنها را درمان کرد.
گره تیروئید که به آن گرهک تیروئید نیز می‌گوییم، خیلی رایج است. طبق بررسی‌ها با استفاده از سونوگرافی می‌توان گره تیروئید را در ۲۰ تا ۷۰ درصد افراد بزرگسال ببیند. همچنین این مشکل در زنان چهار برابر بیشتر از مردان دیده می‌شود.
علائم ندول تیروئید چیست؟
بیشتر گره‌های تیروئید هیچ علامتی ندارند؛ به این معنا که فرد ممکن است حتی از وجود آنها آگاه نباشد. اما اگر گره بزرگ شود، شما می‌توانید آن را در ناحیه پایین گردن‌تان ببینید یا احساس کنید. در این صورت ممکن است علائم دیگری را هم تجربه کنید.
علائم گره تیروئید:
-
مشکل در قورت دادن بزاق دهان
-
درد
-
تنگی نفس
-
تغییر در صدای شما یا گرفتگی صدا
در موارد نادر، گره تیروئید ممکن است باعث بروز علائم پرکاری یا کم‌کاری تیروئید شود. علائم پرکاری تیروئید شامل کاهش وزن بی‌دلیل، تب، افزایش ناگهانی فشار خون و تپش قلب است. در حالی که علائم کم‌کاری تیروئید شامل خستگی، تغییرات روحی، افزایش وزن ناگهانی، خشکی پوست و مو و مشکل در تمرکز می‌شود.
علت‌های ایجاد ندول تیروئید
بسیاری از اوقات، علت بروز ندول تیروئید مشخص نیست؛ اما عواملی مانند کمبود ید می‌تواند به این مشکل منجر شود. ید برای ساخت هورمون تیروئید ضروری است. وقتی بدن شما به اندازه کافی ید نداشته باشد، غده تیروئید شما بزرگ‌تر می‌شود و ممکن است گواتر تشکیل شود. گواتر می‌تواند زمینه را برای رشد ندول های تیروئید آماده کند.
علاوه بر این، التهاب غده تیروئید یا تیروئیدیت نیز می‌تواند باعث بروز ندول یا گره تیروئید شود. همچنین سرطان تیروئید و کیست‌های تیروئید نیز می‌توانند از عوامل مؤثر در ایجاد گره تیروئید باشند. به جز موارد ذکر شده، برخی عوامل خطر هم مرتبط با گره تیروئید هستند. این عوامل می‌توانند احتمال ابتلای شما به گره تیروئید را نسبت به بقیه افزایش دهند.
- سن بالا
- معرض بودن ناحیه سر و گردن به تابش‌های مضر، به خصوص در سنین زیر ۲۰ سال یا بالای ۷۰ سال
- زن بودن
- کمبود ید
- مبتلا بودن به تیروئیدیت هاشیموتو (التهاب مزمن تیروئید)
تشخیص گره تیروئید
گره‌های تیروئید معمولاً در زمان انجام آزمایش‌های دیگر شناسایی می‌شوند. در بعضی مواقع، گره به حدی بزرگ شده که پزشک می‌تواند آن را مشاهده یا لمس کند. در موارد دیگر، وجود گره معمولاً در حین سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن شناسایی می‌شود.
پس از شناسایی گره تیروئید، پزشک آزمایشاتی را برای تعیین خوش‌خیم یا بدخیم بودن آن انجام می‌دهد و بهترین روش درمان را انتخاب می‌کند.
تست هورمون تحریک‌کننده‌ی تیروئید (TSH)
این آزمایش سطح هورمون محرکه تیروئید (TSH) را در خون می‌سنجد. سطح بالای این هورمون در خون می‌تواند با افزایش خطر سرطان تیروئید در بیمارانی که گره تیروئید دارند، مرتبط باشد.
استفاده از آزمایش TSH به عنوان یک روش تشخیصی می‌تواند به درک میزان خطر ابتلا به سرطان‌های مرتبط با ندول تیروئید کمک کند و به انتخاب بهترین روش درمان کمک نماید.
اما نباید فقط به این آزمایش برای گرفتن تصمیمات تشخیصی اکتفا کرد. همچنین این تست برای غربالگری سرطان تیروئید در بیمارانی که TSH آنها به طور مزمن بالا است، مناسب نیست.
سونوگرافی تیروئید
انجام سونوگرافی تیروئید روشی عالی برای به دست آوردن اطلاعات بیشتری درباره گره تیروئید است. در سونوگرافی از امواج صوتی برای تصویربرداری از گره تیروئید استفاده می‌شود.
سونوگرافی یک آزمایش سریع و کم‌تهاجمی است. ویژگی‌های خاصی از ندول می‌تواند به پزشک در تشخیص اینکه آیا آن سرطانی است یا خیر، کمک کند.
برخی از این ویژگی‌ها شامل شکل ندول، فعالیت آن و نوع آن (جامد، کیستی یا ترکیبی) می‌شوند.
“““html
تلفیق هر دو) و تعداد ندول‌های موجود در تیروئید.
معمولاً از سونوگرافی برای مشخص کردن اینکه آیا ندول تیروئید بدخیم است یا نه، استفاده نمی‌شود. به همین دلیل اگر پزشک شما به سرطانی بودن ندول مشکوک شود، ممکن است آزمایش‌های بیشتری را تجویز کند.
نمونه‌برداری از ندول تیروئید
تحقیقات نشان می‌دهند که دقت نتایج نمونه‌برداری از ندول تیروئید برای تشخیص اینکه سرطانی است یا خیر، بالای ۹۵ درصد است.
نمونه‌برداری اطلاعات مهمی دربارهٔ ندول تیروئید در اختیار پزشک قرار می‌دهد. این روش یک نوع بیوپسی (بافت‌برداری) است که در آن با استفاده از یک سوزن و سرنگ مقداری از سلول‌های ندول گرفته می‌شود.
سپس این سلول‌ها به آزمایشگاه پاتولوژی (آسیب‌شناسی) فرستاده می‌شوند. در آنجا، سلول‌ها زیر میکروسکوپ بررسی می‌شوند تا مشخص شود که آیا بدخیم هستند یا خوش‌خیم. معمولاً نمونه‌برداری با سوزن به کمک سونوگرافی انجام می‌شود و در بیشتر موارد بدون درد است.
نتیجه‌ی نمونه‌برداری ندول تیروئید ممکن است یکی از موارد زیر باشد:
- ندول خوش‌خیم (غیرسرطانی).
- ندول بدخیم (سرطانی).
تشخیص اینکه آیا ندول خوش‌خیم است یا سرطانی، همیشه ممکن نیست. در این صورت، ممکن است پزشک آزمایش‌های دیگری را نیز تجویز کند. اگر بیوپسی به اندازه کافی نتایج دقیق نداشته باشد، این به این معنی است که تعداد سلول‌هایی که برای به دست آوردن یک تشخیص دقیق لازم است، کافی نبوده است.
در چنین شرایطی، پزشک ممکن است دستور دهد که دوباره نمونه‌برداری انجام شود یا اینکه بدون انجام مجدد آزمایش، عمل جراحی برای برداشت ندول را در نظر بگیرد. همچنین ممکن است نیاز به انجام تست ارتجاع‌نگاری یا الاستوگرافی (Elastography) باشد. این آزمایش برای بررسی سختی بافت ندول و واکنش آن به فشار انجام می‌شود.
درمان ندول تیروئید
روش درمان ندول تیروئید بستگی به این دارد که آیا آن ندول سرطانی است یا غیرسرطانی.
ندول خوش‌خیم تیروئید
اگر ندول تیروئید خوش‌خیم و غیرسرطانی باشد و علائمی برای بیمار ایجاد نکند، معمولاً پزشک فقط توصیه می‌کند که وضعیت آن را تحت نظر داشته باشید.
در این وضعیت، ممکن است برنامه‌ای برای انجام سونوگرافی، معاینه فیزیکی و آزمایش خون به طور منظم تعیین شود تا پزشک تغییرات در وضعیت ندول و هورمون‌های تیروئید را زیر نظر بگیرد.
عمل برداشتن تیروئید
عمل جراحی
اگر ندول تیروئید علائمی مانند نفس‌تنگی، گرفتگی صدا یا درد به وجود آورد، پزشک ممکن است عمل جراحی برای برداشت کل یا بخشی از تیروئید (thyroidectomy) را پیشنهاد کند.
اگر یک ندول سمی داشته باشید، ممکن است پزشک جراحی برای برداشت بخشی یا تمام تیروئید را توصیه کند. وجود یک ندول سمی یعنی اینکه تنها یک ندول در غده تیروئید شما رشد کرده و باعث افزایش اندازه و تولید بیش از حد هورمون‌های تیروئید شده است. این می‌تواند موجب پرکاری تیروئید شود.
شرایط دیگری که ممکن است باعث توصیه عمل جراحی شود، گواتر با چند ندول سمی است، که در آن تعداد ندول‌ها از یک عدد بیشتر است.
درمان با ید رادیواکتیو
یکی دیگر از روش‌های درمان، استفاده از ید رادیواکتیو یا ید ۱۳۱ است که شامل تزریق یدهای رادیواکتیو به غده تیروئید می‌شود. ید رادیواکتیو با نابود کردن سلول‌های غده تیروئید، اندازه و میزان ترشح هورمون‌های آن را کاهش می‌دهد.
این روش برای درمان یک ندول سمی یا گواتر با چند ندول سمی استفاده می‌شود. این نوع درمان از مقدار کمی رادیواکتیو استفاده می‌کند و به عنوان یک روش ایمن شناخته می‌شود. البته لازم به ذکر است که این روش برای خانم‌های باردار و شیرده توصیه نمی‌شود. یکی از عوارض شایع این نوع درمان کم‌کاری تیروئید است.
علائم ندول بدخیم تیروئید
اگر ندول تیروئید سرطانی باشد، پزشک دستور می‌دهد که غده تیروئید برداشته شود. اگر ندول بسیار کوچک باشد و علائمی از گسترش زیاد نداشته باشد، ممکن است تنها بخشی از غده تیروئید که ندول در آن قرار دارد، برداشته شود.
ندول‌های سرطانی تیروئید ممکن است با استفاده از ید رادیواکتیو و شیمی‌درمانی هم درمان شوند.
اگر در خانم‌های باردار یک ندول سرطانی تشخیص داده شود، ممکن است پزشک ترجیح دهد که برای انجام عمل از یک زمان مناسب تا زمان زایمان صبر کند. اما اگر سرطان رو به پیشرفت باشد، باید مادر هر چه سریع‌تر اقدام کند.
“`
شرایط عمل جراحی تیروئید را انجام دهد.
کنار آمدن با درمان‌های گره تیروئید
اگر مجبور به انجام عمل جراحی برای برداشتن تیروئید به خاطر وجود ندول تیروئید باشید، نیاز است که تغییراتی در زندگی روزمره‌تان ایجاد کنید. در صورتی که بیشتر یا تمام غده تیروئید شما برداشته شود، باید تا پایان عمرتان داروهایی برای جایگزینی هورمون تیروئید مصرف کنید.
بعد از عمل جراحی تیروئید، ممکن است صدای شما تغییر کند که معمولاً موقت است. همچنین در جلوی گردن شما یک زخم کوچک به وجود می‌آید که به مرور زمان کم‌رنگ خواهد شد.
اگر گره تیروئید شما نیازی به عمل جراحی نداشته باشد، نیازی به نگرانی نیست و فقط کافی است طبق دستور پزشک، به طور منظم برای معاینه به پزشک مراجعه کنید. ندول‌های تیروئید به ندرت خود به خود ناپدید می‌شوند؛ بنابراین ممکن است برای همیشه در گردن شما باقی بمانند، اما اندازه آنها ممکن است تغییر کند و کوچک‌تر شوند.
کلام آخر
هر زمان که چیزی شبیه به ندول یا گره تیروئید در گردن خود احساس کردید، باید برای معاینه به پزشک متخصص غدد مراجعه کنید. در موارد بسیار نادر، ممکن است گره تیروئید شما سرطانی باشد. اما جای نگرانی نیست، زیرا در بیشتر موارد، سرطان تیروئید به خوبی درمان می‌شود.
تشخیص این بیماری ممکن است برای بیمار استرس به همراه داشته باشد. بنابراین اگر احساس می‌کنید که صحبت کردن درباره این موضوع با خانواده یا دوستان به شما کمک می‌کند، حتماً این کار را انجام دهید.
همچنین، می‌توانید برای آرامش خاطر با یک مشاور یا روانشناس متخصص صحبت کنید. بسیاری از پزشکان و بیمارستان‌ها برای حمایت از بیماران سرطانی، خدمات و مشاوره‌هایی ارائه می‌دهند.
همچنین بخوانید: