چرا بعد از خوردن بستنی سردرد می‌گیریم؟
در هوای گرم تابستان، هیچ چیزی بهتر از یک نوشیدنی خنک یا یک اسکوپ بستنی نیست. اگر به کالری‌های موجود در این خوراکی‌ها توجه نکنیم، تنها مشکل ممکن سردرد بعد از خوردن بستنی یا همان انجماد مغز (Brain Freeze) است.
چرا سردرد بستنی به وجود می‌آید؟
سردرد بستنی هیچ ارتباطی با معده ندارد و از سرد شدن سریع سقف دهان ناشی می‌شود. در واقع، شما قبل از بلع، احساس سردرد می‌کنید. این سردردها وقتی رخ می‌دهند که شما خوراکی یا نوشیدنی سردی مصرف کنید و معمولاً حدود ۲۰ ثانیه طول می‌کشند. اگر آرام‌تر غذا خوردید، سقف دهان به تدریج خنک می‌شود و دیگر سردرد نمی‌گیرید.
مکانیسم دقیقی که باعث سردردهای بستنی می‌شود، هنوز مشخص نیست. اما به نظر می‌رسد که این سردردها معمولاً در افرادی که به سردی حساس هستند، بیشتر اتفاق می‌افتد. وقتی سقف دهان خیلی سریع سرد می‌شود، سیگنال‌های درد به عصب سه قلو منتقل می‌شوند و درد را از قسمت‌های مختلف صورت به پیشانی می‌فرستند، که باعث سردرد می‌شود.
بین ۵٫۹ تا ۷۴ درصد از بزرگسالان و ۳۸٫۳ تا ۷۹ درصد از کودکان سردرد بستنی را تجربه می‌کنند. یک تحقیق در تایوان نشان داده که ۴۰٫۶ درصد از بزرگسالان (از ۸۳۵۹۹ دانشجو) این نوع سردرد را داشتند.
از نظر علمی، سردرد بعد از خوردن بستنی به این صورت تعریف می‌شود: سردرد ناشی از مصرف یا استنشاق یک محرک سرد (HICS). این عارضه با همین نام‌ها شناخته می‌شود.
انجماد مغز یک احساس تیر کشیدن کوتاه‌مدت است که حداکثر ۲۰ ثانیه طول می‌کشد و در دو منطقه لوب پیشانی و لوب گیجگاهی مغز احساس می‌شود. در واقع، این مشکل به درد در ناحیه مغز ارتباطی ندارد زیرا مغز خودش گیرنده‌های درد ندارد. احساس تیر کشیدن و انجماد مغز در افرادی که به خوراکی‌های سرد حساس هستند، ناشی از مصرف خوراکی‌های سرد در سقف دهان یا گلو است.
اگر شما هم عاشق خوردن خوراکی‌های خنک در تابستان هستید ولی به سردرد بستنی دچار می‌شوید، به نکات زیر توجه کنید:
۱ .هر چه سریع‌تر خوراکی سردی را بخورید، احتمال تجربه انجماد مغز بیشتر می‌شود.
۲. برخی افراد همیشه بعد از خوردن خوراکی‌های سرد احساس سردرد می‌کنند و به همین خاطر از خوردن بستنی و خوراکی‌های دیگر خودداری می‌کنند.
۳ .مکانیزم دقیق سردرد ناشی از بستنی نیاز به تحقیق بیشتری دارد. به اعتقاد دانشمندان، انجماد مغز ممکن است به دلیل سرد شدن سریع خون در شریانی به نام کاروتید داخلی و انقباض عروق بعدی به وجود بیاید. این شریان مسئول تامین خون مغز و ناحیه سر است. انقباض عروق بر اثر باریک شدن موقتی رگ‌ها ایجاد می‌شود و می‌تواند باعث سردرد شود. همچنین، ممکن است عصب سه قلو که احساسات ناحیه صورت را منتقل می‌کند، در ایجاد سردرد تأثیر داشته باشد.
۴ .تحقیقات نشان داده است که افرادی که بعد از مصرف بستنی سردرد می‌گیرند، احتمالاً به میگرن نیز مبتلا خواهند شد.
۵ .سردرد بستنی ممکن است موروثی باشد. بنابراین اگر والدین هرگز این سردرد را تجربه نکرده باشند، احتمال اینکه کودکان آن‌ها نیز آن را تجربه کنند، پایین می‌آید.
۶ .اگر والدین این سردرد را تجربه کرده باشند، احتمال ابتلای کودکان به آن بسیار زیاد است.
۷. بر اساس تحقیقات، زنان بیشتر از مردان به سردرد بستنی دچار می‌شوند. اما انواع دیگر سردردها معمولاً در زنان شایع‌تر از مردان هستند.
چرا کودکان بیشتر از بزرگسالان به انجماد مغز دچار می‌شوند؟
چندین فرضیه در این باره وجود دارد :
بزرگسالان در برابر محرک سرمایی مقاوم‌تر از کودکان هستند.
سقف دهان و گلوی کودکان کوچکتر است و گیرنده‌های حسی آن‌ها فعال‌تر از بزرگسالان است.
بزرگسالان معمولاً آرام‌تر خوراکی‌های سرد را مصرف می‌کنند تا از سردرد جلوگیری کنند.
بهتر است برای کنترل سردرد بستنی، غذاهای سرد را به آرامی بخورید تا تدریجاً گرم شوند. همچنین می‌توانید با فشار دادن زبان به سقف دهان و نوشیدن یک نوشیدنی گرم، این نوع سردرد را کمتر کنید.