تأثیرات کمبود اکسیژن خون بر اعضای بدن
با این بخش از رضیم همراه باشید تا با خطرات کمبود اکسیژن خون آشنا شوید.
کاهش اکسیژن خون
هیپوکسمی (hypoxemia) به معنی کاهش اکسیژن خون به اندازه‌ای کمتر از حالت طبیعی است. در این حالت، بدن به اندازه کافی اکسیژن دریافت نمی‌کند و فرد ممکن است دچار تنگی نفس شود. برای اینکه بدن به درستی کار کند، نیاز دارد که مقدار مشخصی اکسیژن از طریق خون به سلول‌ها و بافت‌ها برسد. وقتی سطح اکسیژن خون پایین می‌آید، این اتفاق رخ می‌دهد و کاربران دچار تنگی نفس می‌شوند. پزشک با اندازه‌گیری سطح اکسیژن در خون می‌تواند تشخیص دهد آیا شما دچار هیپوکسی هستید یا نه.
برای اندازه‌گیری اکسیژن خون، معمولاً یک نمونه خون از رگ گرفته می‌شود. همچنین می‌توان سطح تقریباً اکسیژن بافت‌ها را با استفاده از دستگاهی به نام پالس اکسیمتر اندازه‌گیری کرد. این دستگاه کوچک به نوک انگشت شما وصل می‌شود. اگرچه پالس اکسیمتر میزان اشباع اکسیژن در خون شما را نشان می‌دهد، اما اغلب برای تخمین سطح اکسیژن خون نیز استفاده می‌شود. در حالت عادی، میزان اکسیژن خون از 90 تا 100 درصد در نظر گرفته می‌شود و مقادیر کمتر از 90 درصد نشان دهنده کاهش سطح اکسیژن است.
دلایل کاهش اکسیژن خون
- انسداد در راه تنفسی
- کم خونی
- سندرم اضطراب تنفسی حاد (ARFS)
- برخی داروها نظیر داروهای اعتیادآور و بیهوشی که می‌توانند میزان تنفس را کاهش دهند
- بیماری‌های قلبی که از زمان تولد وجود داشته باشند
- بیماری انسداد مزمن ریه (COPD)
- آمفیزم
- دوری از دود سیگار دیگران، حتی اگر خودتان سیگار نکشید، چون این دود می‌تواند آسیب بیشتری به ریه‌ها بزند
- مناطق با ارتفاع بالا
- بیماری‌های ریوی شبکه‌ای
- پنومونی
- آسیب ریه و قلب در اثر غواصی
- ادم ریه
- آمبولی ریه
- فیبروز ریه
- آپنه خواب
اندازه‌گیری اکسیژن خون
- مراجعه به پزشک
پزشک با اندازه‌گیری میزان اکسیژن خون در سرخرگ‌ها متوجه می‌شود که آیا شما دچار کمبود اکسیژن شده‌اید یا خیر. همچنین می‌توان با استفاده از اکسی متر میزان تقریبی اکسیژن خون را تخمین زد. این دستگاه کوچک به انگشت دست شما وصل می‌شود. میزان اکسیژن از 95 تا 100 درصد طبیعی در نظر گرفته می‌شود و مقادیر زیر 90 درصد نشان‌دهنده کمبود اکسیژن است.
در موارد زیر به اورژانس زنگ بزنید یا فوراً نزد پزشک بروید:
- تنگی نفس شدید که ناگهانی به وجود بیاید و فعالیت‌های شما را تحت تأثیر قرار دهد.
- تنگی نفس شدید همراه با سردرد، بی‌خوابی، تجمع مایعات در بدن و سرفه در مناطق با ارتفاع بالا (بالاتر از 2400 متر). این علائم ممکن است نشان‌دهنده ادم ریه ناشی از ارتفاع باشند که بدون درمان مناسب می‌تواند خطرناک باشد.
در شرایط زیر هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید:
- تنگی نفس بعد از یک فعالیت کوچک یا در زمان استراحت.
- تنگی نفس که با ورزش یا فعالیت بدتر شود.
- بیدار شدن ناگهانی از خواب با تنگی نفس یا احساس خفگی که ممکن است علامت آپنه خواب باشد. آپنه خواب حالتی است که تنفس در خواب به طور موقت قطع می‌شود.
روش‌های خودمراقبتی
برای مبارزه با تنگی نفس، پیشنهادات زیر را دنبال کنید:
1- سیگار نکشید.
اگر پزشک شما تشخیص داده که به بیماری انسداد مزمن ریوی یا سایر مشکلات تنفسی مبتلا هستید، مهم‌ترین کار این است که سیگار را ترک کنید و هرگز دوباره آن را نکشید.
2- از دود سیگار دیگران دوری کنید.
در مکان‌هایی که دیگران سیگار می‌کشند نمانید و هرچه زودتر آنجا را ترک کنید. حتی اگر خودتان سیگار نمی‌کشید، دود سیگار دیگران هم می‌تواند به ریه‌های شما آسیب بزند، زیرا این دود به دود سیگار دست دوم معروف است و آسیب بیشتری می‌زند.
3- به طور منظم ورزش کنید.
زمانی که دچار تنگی نفس هستید، ممکن است ورزش کردن دشوار به نظر برسد. اما به یاد داشته باشید که ورزش منظم می‌تواند قدرت و استقامت کلی بدن را افزایش دهد.
—————————————————————————————
این مطالب توسط مجله اینترنتی رضیم گردآوری شده است
نوشته شده توسط مرجان امینی