“`html
با مجله رضیم همراه باشید تا با زود بسته شدن جمجمه نوزادان بیشتر آشنا شوید
زود بسته شدن استخوانهای جمجمه نوزادان جزء بد شکلی‌های سرو صورت طبقه‌بندی می‌شود.
بین استخوانهای جمجمه نوزادان نواحی نرم و انعطاف‌پذیر وجود دارد که به آن‌ها ملاج (fontanels) گفته می‌شود. این نواحی نرم به استخوان‌ها این امکان را می‌دهند که در هنگام تولد کمی جابجا شوند تا سر نوزاد بتواند به راحتی از مجرای زایمان عبور کند. این نواحی به تدریج تا هجده ماهگی که مغز به رشد کامل خود می‌رسد، سفت می‌شوند.
در پزشکی قانونی برای تعیین سن تقریبی جمجمه‌ها، میزان جوش خوردگی استخوان‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد.
بسته شدن زود هنگام جمجمه
زمانی که جمجمه نوزاد خیلی زود به هم جوش می‌خورد، شکل رشد آن تغییر کرده و نمی‌تواند در محل‌های جوش خوردگی ادامه‌ی رشد داشته باشد. اما نوزاد ممکن است در نواحی دیگر که هنوز جوش نخورده‌اند، به رشد ادامه دهد. بعضی از نوزادان ممکن است فضای کافی برای رشد مغز داشته باشند، ولی شکل سر و صورت آن‌ها طبیعی نخواهد بود.
بسته شدن پیشرفته جمجمه
اگر جوش خوردن جمجمه پیشرفته باشد و بیشتر درزهای آن به هم جوش خورده باشند، مغز فضای کافی برای رشد نخواهد داشت و این امر ممکن است باعث افزایش فشار درون جمجمه شود. این فشار می‌تواند منجر به عقب ماندگی ذهنی، تشنج، مشکلات بینایی و اختلال در خواب و تغذیه نوزاد شود.
در بیشتر مواقع، جوش خوردن جمجمه نوزادان به عنوان یک مشکل مستقل شناخته می‌شود، اما در ۱۵ تا ۴۰ درصد موارد ممکن است بخشی از یک نشانگان و علامتی از یک بیماری دیگر باشد.
درزهای اصلی جمجمه نوزاد
درز لامی (lambdoid) در پشت سر (شکل عدد هشت)
درز تاجی (coronal) در بالای پیشانی به شکل کمانی مابین دو گیجگاه
درز میانی (sagitta) در بالای سر در خط میانی، مابین درز لامی و تاجی
درز پیشانی (metopic) در میان دو نیمه راست و چپ استخوان
روی سر نوزاد در قسمت بالای جلو، بخشی نرم وجود دارد که به آن فونتانل قدامی گفته می‌شود.
درمان جراحی جمجمه
لزوم درمان جراحی دو جنبه دارد:
1- جنبه زیبائی: برای طبیعی‌تر و زیباتر شدن جمجمه و صورت.
این نوع جراحی الزامی نیست و به تصمیم والدین بستگی دارد. اما هرچه انجام آن دیرتر شود، اثر جراحی کمتر خواهد بود.
2-جنبه مغزی : اگر مغز تحت فشار باشد، باید با جراحی فشار را کم کرده و فضایی برای رشد آن تامین کرد.
در مواردی که مغز تحت فشار است، انجام جراحی ضروری بوده و تأخیر در آن می‌تواند منجر به آسیب دائمی مغزی شود.
اثر جراحی بر هوش بیمار
هوش و رشد مغزی نوزاد معمولاً تحت تأثیر جراحی قرار نمی‌گیرد. هدف از جراحی تنها شکل دادن به جمجمه و صورت و جلوگیری از تحت فشار قرار گرفتن مغز است. اگر به دلیل ناهنجاری مغزی (که ربطی به درز جمجمه ندارد) نوزاد از نظر ذهنی مشکل داشته باشد، این ناهنجاری با جراحی اصلاح نخواهد شد.
سن مناسب برای عمل
سن مناسب برای عمل جراحی، بسته به نوع و شدت بیماری بین 3 تا 12 ماهگی می‌باشد. هرچه عمل بیشتر به تأخیر بیفتد، اصلاح ناهنجاری مشکل‌تر و نتیجه عمل نیز کاهش می‌یابد. در موارد خاص، ممکن است به دلیل وجود مشکلات همراه، جراحی بعد از یک سالگی انجام شود. اگر بیمار در سنین بالاتر (تا نوجوانی) مراجعه کند، نوع جراحی متفاوت خواهد بود و فقط جنبه زیباسازی خواهد داشت.
خطر عمل
مسلماً هیچ عمل جراحی بدون خطر و عارضه نیست. این عمل جراحی در صورتی که تحت شرایط مناسب و با رعایت نکات مرتبط و توسط تیم مجرب جراحی انجام شود، خطراتش کاهش می‌یابد.
“`
در اینجا به عمل‌هایی اشاره شده که به عنوان عمل‌های پرخطر به حساب نمی‌آیند.
هزینه‌های عمل
هزینه‌های بستری و جراحی تحت پوشش بیمه قرار دارند. هیچکدام از جراحان از بیمار هزینه‌ای دریافت نمی‌کنند. والدین بیمار تنها مبلغی را که طبق تعرفه‌های قانونی بخش دولتی و قانون بیمه به عهده خود بیمار است، در زمان بستری کودکشان به بیمارستان پرداخت می‌کنند.
عوارض بعد از عمل
عوارض بعد از عمل نادر هستند، اما ممکن است بوجود بیایند. این عوارض شامل موارد زیر است:
- خونریزی
- عفونت زخم
- تجمع خون یا مایع زیر پوست
- باز شدن بخیه
- عفونت و بیرون زدن پروتز
- تشنج
مدت زمان عمل و بستری
بیمار در صبح زود روز عمل به اتاق عمل منتقل می‌شود. جراحی به‌طور کامل با بیهوشی و توسط متخصص بیهوشی کودکان انجام می‌شود. معمولاً زمان ورود تا خروج بیمار از اتاق عمل حدود 7 تا 8 ساعت است. بعد از عمل، بیمار حداقل 1 روز در بخش مراقبت‌های ویژه اطفال تحت نظر متخصص بیهوشی کودکان و تیم جراحی قرار می‌گیرد و سپس 3 تا 5 روز در بخش معمولی (بخش جراحی اطفال) بستری خواهد بود.
تهیه شده از مجله رضیم
مرضیه ملایری