آشنایی با مراحل اهدای خون
1. ورود به بخش اهدا کنندگان
بعد از ورود به بخشی که برای اهداکنندگان تنظیم شده است، لطفاً تابلوهای اطلاعاتی درباره انتقال خون و همچنین بروشورهای موجود را بخوانید.
ممکن است شما بعد از مطالعه این تابلوها و بروشورها تصمیم بگیرید که از اهدا خون منصرف شوید و بدون اینکه توضیحی بدهید محل را ترک کنید. همچنین اگر دوست داشته باشید، می‌توانید قبل از انصراف با پزشک مخصوص اهداکنندگان به صورت خصوصی مشورت کنید.
2. ثبت نام
برای ثبت نام نیاز به یک کارت شناسایی معتبر با عکس دارید (مهم است که کد ملی و کد پستی خود را اعلام کنید). پس از ثبت نام، یک برچسب و یک برگه خودحذفی محرمانه به شما داده می‌شود.
3. انجام تست هموگلوبین
در این مرحله، میزان هموگلوبین خون شما اندازه‌گیری می‌شود.
4. معاینه و مشاوره پزشکی
در اتاق معاینه، پزشک فشار خون، نبض و وزن شما را اندازه‌گیری می‌کند. همچنین نتیجه آزمایش هموگلوبین بررسی می‌شود و از شما درباره بیماری‌ها، داروها و رفتارهای شخصی‌تان سوالاتی پرسیده می‌شود (این مرحله به مشاوره معروف است). مهم است که با دقت و صداقت به این سوالات پاسخ دهید، زیرا سلامت خون و فرآورده‌های آن به این اطلاعات وابسته است.
5. اخذ رضایت نامه
بعد از تایید سلامت شما توسط پزشک، یک رضایت‌نامه برای اهدا خون باید توسط شما امضا شود.
6. مرحله خودحذفی محرمانه
بعد از مطالعه بروشور خودحذفی و دریافت مشاوره، شما درباره اینکه آیا خون خود را اهدا می‌کنید یا خیر تصمیم‌گیری می‌کنید. اگر گزینه “بله” را انتخاب کنید، خون شما پس از آزمایش‌های لازم استفاده می‌شود. ولی اگر گزینه “خیر” را انتخاب کنید، خون شما از مصرف خارج می‌شود، حتی اگر آزمایشات انجام شده باشد.
لطفاً به این نکته توجه کنید: پاسخ‌دهی صادقانه به سوالات پزشک درباره سوابق پزشکی شما بسیار مهم است. اگر در یک سال گذشته تجربه‌هایی مثل این موارد را داشته‌اید، خون شما قابل اهدا نیست:
- خالکوبی و حجامت
- تماس جنسی خارج از چارچوب خانواده
- سابقه‌ی بازداشت و زندان
- تزریق خون و فرآورده‌های آن
- سابقه‌ی مصرف مواد روان گردان
- سابقه‌ی مصرف مواد مخدر تزریقی (در تمام طول عمر)
7. مرحله اهدا خون
شما در راحت‌ترین حالت ممکن بر روی تخت خونگیری دراز می‌کشید. ناحیه جلوی آرنج شما با محلول‌های ضدعفونی کننده استریل می‌شود. سپس یک پرستار آموزش‌دیده با دستکش استریل سوزن استریل را به یک کیسه مخصوص وصل می‌کند و درون سیاهرگ شما قرار می‌دهد. اهدا خون هیچ‌گونه خطر آلودگی برای شما ندارد، زیرا با وسایل کاملاً استریل و یکبار مصرف و در محیطی کاملاً بهداشتی انجام می‌شود.
- یک واحد خون (بین 405 تا 495 میلی‌لیتر) از شما گرفته می‌شود.
- مدت زمان خونگیری تقریباً 15 دقیقه طول می‌کشد.
- بعد از خونگیری، شما به مدت 10 دقیقه روی تخت استراحت می‌کنید.
- کل زمان اهدای خون (از زمان خونگیری تا استراحت) تقریباً 25 دقیقه است.
8. استراحت و پذیرایی
بعد از اهدای خون، شما حدود 10 تا 15 دقیقه استراحت می‌کنید و در این مدت پذیرایی می‌شوید.
بر روی تخت استراحت می‌کنید و سپس پذیرایی انجام می‌شود.
زمان متوسط برای تمامی مراحل اهدای خون حدود 30 دقیقه است.
9. تماس تلفنی (Call back)
با ارائه بروشور مربوطه و توصیه‌های لازم بعد از اهدای خون از اهداکننده خواهش می‌شود که اگر در روزهای آینده علائم مربوط به بیماری عفونی را مشاهده کردند یا هر گونه سابقه پزشکی فراموش شده‌ای مثل مصرف دارو را یادآور شدند، با انتقال خون استان تهران تماس بگیرند تا خون اهدایی در صورت نیاز حذف شود.
نکات مهم برای بانوان اهداکننده خون
پس از هر بار اهدای خون، پزشک بخش اهداکنندگان در صورت لزوم، برای جبران آهن از دست رفته به بانوان اهداکننده 30 عدد قرص فروس سولفات برای مصرف در 10 روز می‌دهد. مرحله معاینه پزشکی نیز زیر 10 دقیقه بدون نیاز به نوبت انجام می‌شود.
نکات مهم پس از اهدای خون
- به دستی که از آن خون گرفته شده فشار نیاورید و چیزهای سنگین را با آن بلند نکنید.
- برای جبران حجم خونی که اهدا کردید، بیشتر آب بنوشید.
مراقبت‌های پس از اهدای خون
- تا 24 ساعت پس از اهدای خون از فعالیت‌های بدنی سنگین پرهیز کنید.
- برای جبران حجم خونی که اهدا کرده‌اید، مایعات بیشتری بنوشید.
- در ساعات ابتدایی پس از اهدای خون از بلند کردن، کشیدن و هل دادن اشیای سنگین پرهیز کنید.
- تا نیم ساعت پس از اهدای خون سیگار نکشید.
- رانندگان وسایل نقلیه سنگین، خلبانان و کسانی که در ارتفاعات کار می‌کنند، بهتر است تا 24 ساعت بعد از اهدای خون از کار مربوطه خودداری کنند.
- اگر پس از اهدای خون احساس ضعف و بی‌حالی کردید، بلافاصله دراز بکشید و پاهایتان را بالاتر از سطح بدن قرار دهید.
غذاهای مناسب بعد از اهدای خون
با پیروی از یک برنامه غذایی مناسب که شامل گوشت قرمز، جگر، ماهی، قسمت‌های تیره مرغ و یا مواد غیر گوشتی مثل زرده تخم‌مرغ، حبوبات (مانند عدس و ماش)، مغزها (مثل پسته و بادام)، سبزی‌ها (مثل اسفناج و جعفری) و میوه‌های غنی از ویتامین C (مرکبات و گوجه‌فرنگی) باشد، می‌توانید ذخایر آهن بدن خود را سریع‌تر جایگزین کنید.
بیشتر بخوانید: