مشخصات ظاهری غاز پازرد
غاز پازرد حدود 75 سانتی‌متر طول دارد و نسبت به غاز خاکستری کوچکتر و لاغرتر است و کمی بزرگتر از غاز پیشانی سفید می‌باشد. گردن و سر آن قهوه‌ای تیره است و عمدتاً پیشانی‌اش سیاه رنگ است.
بدن غاز پازرد قهوه‌ای کمرنگ است و منقار آن سیاه و نارنجی بوده و بعضی اوقات کاملاً نارنجی به نظر می‌رسد. قاعده منقار معمولاً سیاه است. پاهایش نارنجی روشن مایل به صورتی است و حاشیه بال‌ها از سفید تا تیره تغییر می‌کند. روی بدن قهوه‌ای و حاشیه پرها سفید است که حالت راه راه دارد.
زیرتنه این پرنده قهوه‌ای نخودی رنگ با حالتی دودی است. زمانی که پرواز می‌کند، روی بال‌هایش پوششی از رنگ قهوه‌ای روشن دیده می‌شود که در انتهای پرها کمی خاکستری است.
پاهای این پرنده در بالغین نارنجی یا زرد نارنجی و در پرنده‌های نابالغ، زرد کمرنگ است.
این گونه برای نخستین بار در سال ۱۷۶۰ توسط جانورشناس فرانسوی به نام «ماتورن ژاک بریسون» شناسایی و توصیف شد.
صدای غاز پازرد
صدای غاز پازرد شبیه به صدای غاز خاکستری است و هنگام پرواز صدایی دو سیلابی به شکل “یونگ آنک” یا “او او” تولید می‌کند.
نحوه زندگی غاز پازرد
غاز پازرد یکی از گونه‌های کمیاب پرندگان مهاجر است. سرزمین‌های جوجه‌آوری این پرنده در شمال اروپا و آسیا واقع در نواحی تایگا و زمین‌های وسیع سیبری روسیه قرار دارد. این پرنده هر ساله در فصل پاییز به همراه دیگر گونه‌های غاز، به تالاب‌های مناطق جنوبی‌تر در اروپا و آسیا مهاجرت می‌کند.
غازها اجتماعی هستند و در زمان مهاجرت، گروه‌های بزرگی تشکیل می‌دهند. آن‌ها خیلی باهوشند و هنگام تغذیه، یک پرنده دیگران را از خطر آگاه می‌کند. آن‌ها خیلی زود احساس خطر می‌کنند.
گروه‌هایی که در حال مهاجرت هستند شب‌ها در سواحل، نیزارها و دریاچه‌ها استراحت می‌کنند و صبح زود به سمت مزارع می‌روند تا تغذیه کنند. در نیمه روز به آب برمی‌گردند تا آب بنوشند و سپس استراحت می‌کنند و بعد از ظهر دوباره برای تغذیه بیرون می‌روند.
زمانی که به محل استراحت می‌رسند، با سروصدا و جنجال می‌روند و در حین پرواز حرکات جالبی از خود نشان می‌دهند. آن‌ها شناگرانی خوب هستند و بیشتر در آب فرو نمی‌روند، اما اگر احساس خطر کنند، به آب می‌روند.
آن‌ها معمولاً از آب غذا نمی‌گیرند. در زمان اضطراب، گردنشان را به طور افقی در امتداد بدنشان می‌کشند و سر را بالا نگه می‌دارند و صدای خاصی تولید می‌کنند و سپس با سر و صدا به سمت خطر حمله می‌کنند.
تخم‌گذاری غازها در نزدیکی آب و در کنار تخته‌سنگ‌ها و زمین‌های علفی است و در ساخت لانه مهارت خاصی ندارند. شکل و اندازه لانه‌ها بسته به گونه‌ها متفاوت است.
پرنده نر از لانه مراقبت می‌کند و به پرنده ماده در نگهداری جوجه‌ها کمک می‌کند. معمولاً یک نر و یک ماده در کنار هم زندگی می‌کنند. دوره خوابیدن روی تخم تقریباً 30 تا 24 روز طول می‌کشد. غازها عمر طولانی دارند و گفته می‌شود که می‌توانند تا 50 سال زندگی کنند.
زیستگاه غاز پازرد در ایران
زیستگاه زمستانی این پرنده معمولاً دور از دریا و در علفزارهای نزدیک به آب‌های شیرین است. آن‌ها به تعداد کم و به طور منظم در زمستان‌ها در سواحل دریای خزر می‌گذرانند.
غاز پازرد برای اولین بار در چاه نیمه‌ها واقع در شمال استان سیستان و بلوچستان مشاهده و شناسایی شد.
یگان حفاظت محیط زیست شهرستان زهک با همکاری همیاران محیط زیست یک پرنده غاز پازرد را در محدوده چاه نیمه‌ها شناسایی کردند.
این گونه غاز پازرد به ندرت در اقلیم استان سیستان و بلوچستان مشاهده می‌شود و این اتفاق پس از سال‌ها به وقوع پیوسته است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان تأکید کرد که یگان حفاظت شهرستان زهک و کارشناسان حفاظت محیط زیست استان پس از مشاهدات و بررسی‌های میدانی، این گونه را شناسایی کردند.
دلیل حفاظت از غاز پازرد چیست؟
با توجه به تعداد کم این پرنده و کمیاب بودن آن، نیاز به حفاظت ویژه و جلوگیری از شکار آن وجود دارد.
بیشتر بخوانید :