نحوه ی عملکرد قرص آتورواستاتین
آتورواستاتین یا لیپوفیکس دارویی است که برای کاهش کلسترول بد و چربی ها (مثل LDL و تری گلیسرید) و افزایش کلسترول خوب (HDL) در خون، همراه با رژیم غذایی مناسب، استفاده می‌شود.
آتورواستاتین در دسته داروهای “استاتین‌ها” قرار دارد. این دارو با کاهش تولید کلسترول توسط کبد، عمل می‌کند.
کاهش کلسترول بد و تری گلیسریدها و افزایش کلسترول خوب می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را پایین بیاورد و به پیشگیری از سکته‌های مغزی و حملات قلبی کمک کند.
موارد مصرف آتورواستاتین
چربی‌ها به راحتی در بافت‌های بدن ذخیره می‌شوند تا بعداً به عنوان منبع انرژی استفاده شوند. کلسترول نوعی چربی (لیپید) است که در کبد از چربی‌های غذایی که مصرف می‌کنید، تولید می‌شود.
افزایش میزان کلسترول در خون می‌تواند باعث ایجاد هایپرکلسترومیا (افزایش چربی خون) شود. در حالی که نمی‌تواند احساس بیماری خاصی ایجاد کند، اما عوارض خطرناکی ممکن است در حال وقوع باشد.
کلسترول بالا می‌تواند در عروق خون رسوب کند و به مرور زمان سبب سخت‌شدن دیواره عروق شود. این مسئله می‌تواند باعث تنگی عروق، کاهش جریان خون و افزایش خطر بیماری‌های قلب و عروق مانند سکته‌های قلبی و مغزی شود.
آتورواستاتین به عنوان یک داروی استاتین، با کاهش کلسترول خون از طریق مهار کردن آنزیم‌های تولیدکننده کلسترول عمل می‌کند. کاهش کلسترول، ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را به همراه دارد.
این دارو همچنین به افرادی که ممکن است به بیماری‌های قلبی و عروقی مبتلا شوند (حتی با وجود کلسترول نرمال خون) کمک می‌کند تا ریسک این بیماری‌ها کاهش یابد.
آتورواستاتین علاوه بر کاهش کلسترول خون، به میزان کمتری میزان تری گلیسیرید خون را نیز کاهش می‌دهد.
مکانیسم اثر قرص آتورواستاتین
قرص آتورواستاتین مانند سایر استاتین‌ها با مهار آنزیم HMG COA ردوکتاز در کبد کار می‌کند. این آنزیم نقش کلیدی در تولید کلسترول دارد.
اگر باردار هستید، در حال اقدام برای بارداری یا شیردهی هستید، به پزشک خود اطلاع دهید.
اگر سابقه مشکلات کبدی دارید یا هر گونه بیماری که ممکن است به کبد آسیب وارد کند، پزشک را مطلع کنید.
اگر مشکلات عضلانی مانند اسپاسم یا درد عضلانی دارید به پزشک خود بگویید.
اگر سابقه تیروئید کم‌کار، سکته و یا خونریزی مغزی دارید، حتما به پزشک خود بگویید.
اگر به هرگونه دارو حساسیت دارید، پزشک خود را مطلع نمایید.
مقدار مصرف دارو آتورواستاتین
این دارو نباید در دوران بارداری استفاده شود زیرا ممکن است به نوزاد آسیب برساند. بنابراین مهم است که از روش‌های معتبر کنترل بارداری (مانند کاندوم یا قرص‌های کنترل بارداری) در زمان مصرف این دارو استفاده کنید.
آتورواستاتین به صورت خوراکی مصرف می‌شود و معمولاً یک بار در روز با یا بدون غذا استفاده می‌شود. سعی کنید هر روز در همان زمان دارو را مصرف کنید. پزشک ممکن است دارو را با یک دوز کم شروع کند و سپس به تدریج میزان آن را افزایش دهد، اما نباید از یک بار در هر 2 تا 4 هفته بیشتر افزایش دهید.
حتی اگر احساس خوبی دارید، مصرف آتورواستاتین را ادامه دهید و بدون مشورت با پزشک، دارو را قطع نکنید.
آتورواستاتین برای کلسترول بالا:
بزرگسالان معمولاً با 10 یا 20 میلی‌گرم روزانه شروع می‌کنند. در برخی موارد، ممکن است دوز 40 میلی‌گرم در روز نیاز باشد. پزشک ممکن است دوز را افزایش دهد، اما حداکثر دوز نباید بیش از 80 میلی‌گرم در روز باشد.
کودکان بین 10 تا 17 سال نیز با 10 میلی‌گرم روزانه شروع می‌کنند، و پزشک ممکن است دوز مورد نیاز را افزایش دهد، ولی معمولا نباید بیش از 20 میلی‌گرم در روز باشد.
تداخل دارویی قرص آتورواستاتین
- آنتی‌بیوتیک‌ها
- داروهای ضدقارچ
- بعضی از داروهای پیشگیری از بارداری
- دیگر داروهای کاهش دهنده کلسترول
- داروهای قلبی
- داروهای مربوط به ایدز
ایتراکونازول، کتوکونازول و جم‌فیبروزیل از جمله داروهایی هستند که ممکن است با آتورواستاتین تداخل داشته باشند.
داروهای مرتبط با نیاسین
نیاسین و داروهای زیر شامل : ریفامپین (Rifampin)، داروناویر (Darunavir)، فوزام پرناویر (Fosamprenavir)، لوپیناویر (Lopinavir)، ریتوناویر (Ritonavir)، ساکویناویر (Saquinavir)، تیپراناویر (Tipranavir)، کلشیسین (Colchicine)، کلاریترومایسین (Clarithromycin) و اریترومایسین (Erythromycin) می‌باشند.
نحوه مصرف آتورواستاتین
این دارو به صورت قرص‌های 10، 20 و 40 میلی‌گرمی در ایران موجود است و مقدار مصرف روزانه آن بسته به شرایط شما توسط پزشک تعیین می‌شود.
آتورواستاتین معمولاً یک بار در روز تجویز می‌شود.
شما می‌توانید این دارو را در هر زمان از روز که برایتان راحت است مصرف کنید، چون با غذا تداخل ندارد و می‌توانید آن را قبل یا بعد از غذا مصرف نمایید.
اگر یک نوبت دارو را فراموش کردید، بلافاصله آن را مصرف کنید اما هرگز دوز را دو برابر نکنید.
توصیه‌های دارویی آتورواستاتین
- معمولاً درمان با آتورواستاتین برای مدت طولانی ادامه دارد. بنابراین با پزشک خود در ارتباط باشید و آزمایشات دوره‌ای را به طور منظم انجام دهید تا پیشرفت درمان را بررسی کنید.
- مصرف آتورواستاتین را تا زمانی که پزشک به شما گفته، ادامه دهید.
- یک رژیم غذایی سالم، محدود کردن مصرف الکل، کاهش نمک در غذا، ترک سیگار و داشتن فعالیت بدنی مناسب می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی و عروقی را کمتر کند، به ویژه در کنار مصرف آتورواستاتین.
- مصرف گریپ‌فروت یا آب گریپ‌فروت را در رژیم غذایی خود محدود کنید زیرا می‌تواند عوارض آتورواستاتین را افزایش دهد.
- زنان باید از یک روش جلوگیری از بارداری مناسب استفاده کنند و در صورتی که در طول درمان باردار شوند، فوراً به پزشک اطلاع دهند.
عوارض ناشی از آتورواستاتین
- درد و گرفتگی عضلانی یکی از عوارض شایع این دارو است. اگر این عارضه را تجربه کردید، به پزشک مراجعه کنید زیرا امکان بروز یک عارضه نادر اما جدی وجود دارد.
- اگر دچار سردرد شدید، از داروساز خود در مورد داروهای مسکن مناسب سوال کنید.
- تغییرات گوارشی مانند یبوست و اسهال ممکن است به دنبال مصرف این دارو بروز کند.
- برای یبوست، مصرف غذایی غنی از فیبر و مایعات کافی مؤثر است. برای اسهال، نیز باید مایعات بیشتری مصرف کنید.
- احساس تهوع، سوء هاضمه و نفخ ممکن است با خوردن وعده‌های غذایی سبک و پرهیز از غذاهای چرب یا ادویه‌دار بهبود یابد.
- احتمال خونریزی بینی و علائم سرماخوردگی (مانند آبریزش بینی و عطسه) با مصرف این دارو ممکن است وجود داشته باشد. در صورت بروز این علائم به پزشک مراجعه کنید.
- میالژی و افزایش آنزیم‌های کبدی (گرچه آتورواستاتین به طور کلی کم‌عارضه‌ترین داروی این گروه است) و همچنین ضایعات پوستی ممکن است مشاهده شود.
عوارض خاص اما مهم آتورواستاتین
در صورت کشیدگی و درد شدید عضلانی، به‌ویژه در پاها، احساس ضعف یا تب بالا، به پزشک مراجعه کنید.
در صورت تنگی نفس یا سرفه بدون دلیل مشخص، قبل از مصرف نوبت بعدی دارو به پزشک مراجعه نمایید.
اگر علائم حساسیت دارویی مانند جوش‌های قرمز و خارش روی پوست، تنگی نفس یا ورم صورت و لب‌ها را تجربه کردید، مصرف دارو را قطع کنید و به پزشک مراجعه نمایید.
آیا آتورواستاتین باعث لاغر شدن می‌شود؟
قرص آتورواستاتین داروی لاغری نیست و تنها برای کاهش کلسترول بد خون و پیشگیری از سکته مغزی و حمله قلبی استفاده می‌شود. اما اگر فردی وزن بالایی داشته باشد و پزشک تشخیص دهد که چربی خون او بالا است، ممکن است آتورواستاتین را همراه با درمان‌ها و رژیم‌های دیگر تجویز کند. این نکته که آتورواستاتین، لیپوفیکس یا لیپیتور باعث کاهش وزن می‌شود، به‌نظر می‌رسد فقط یک ادعای تبلیغاتی باشد که در مقالات علمی معتبر تأیید نشده است.