قرص آزیترومایسین چیست؟
آزیترومایسین (به انگلیسی: Azithromycin) یک نوع آنتی‌بیوتیک است که در دسته ماکرولیدها قرار دارد و برای درمان بعضی از عفونت‌های باکتریایی مانند عفونت گوش میانی، گلودرد استرپتوکوکی، سینه‌پهلو و اسهال مسافران و برخی دیگر از التهاب‌های معدی‌روده‌ای استفاده می‌شود. این دارو همچنین برای درمان بیماری‌های آمیزشی مانند عفونت کلامیدیا و سوزاک تجویز می‌شود. در بعضی موارد نیز برای درمان مالاریا به کار می‌رود. استفاده از این دارو می‌تواند به صورت خوراکی یا تزریق وریدی یک‌بار در روز باشد.
آزیترومایسن در سال ۱۹۸۱ توسط یک گروه از داروسازان در کرواسی کشف شد. این دارو از اریترومایسین گرفته شده و الان یکی از پرمصرف‌ترین آنتی‌بیوتیک‌ها در دنیاست. فرمول شیمیایی این دارو C38H72N2O12 می‌باشد. این دارو معمولاً به صورت قرص آزیترومایسین یا کپسول‌های ۲۵۰ میلی‌گرمی آزیترومایسین عرضه می‌شود و از بدن از طریق کلیه خارج می‌شود.
مقدار و نحوه مصرف آزیترومایسین
قرص آزیترومایسین باید حداقل یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از غذا و با شکم خالی مصرف شود. این دارو برای برخی از عفونت‌ها یک بار در روز تجویز می‌شود و در سایر موارد معمولاً به مدت ۵ روز و به صورت روزی یک بار استفاده می‌گردد. دوز مصرفی این دارو باید با تجویز پزشک تعیین شود ولی معمولاً برای بزرگسالان روز اول یک دوز ۵۰۰ میلی‌گرمی (دو عدد کپسول ۲۵۰ میلی‌گرم) و برای روزهای بعد یک دوز ۲۵۰ میلی‌گرمی تجویز می‌شود.
نکاتی که در رابطه با مصرف قرص آزیترومایسین باید بدانید
- حتی اگر احساس بهبودی کردید، دوره کامل درمان را بگذرانید تا عفونت به طور کامل از بین برود و دوباره عود نکند.
- اگر بعد از ۳ روز از شروع درمان با آزیترومایسین احساس بهبودی نکردید، با پزشک خود مشورت کنید.
- مهم است که دارو را سر وقت و به طور کامل مصرف کنید. اگر قبل از اتمام دارو، مصرف آن را متوقف کنید، می‌توانید دوباره علائم بیماری را تجربه کنید.
- اگر یک دوز را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اما اگر نزدیک زمان دوز بعدی است، دوز فراموش شده را نخورید.
- مصرف این دارو برای افراد مسن به صورت کوتاه مدت مشکلی ایجاد نمی‌کند.
اگر به آزیترومایسین یا داروهای مشابه مانند کلاریترومایسین، اریترومایسین یا تلیتررومایسین آلرژی دارید، نباید از این دارو استفاده کنید. همچنین اگر مشکلات زیر را دارید، قبل از شروع درمان با آزیترومایسین، به پزشک خود اطلاع دهید:
مواردی که در آن مصرف آزیترومایسین باید با احتیاط انجام شود:
- اگر بیماری کبدی دارید
- اگر مشکلات کلیوی دارید
- اگر اختلالات در ریتم قلب دارید
- اگر سطح پتاسیم خون شما پایین است
- اگر به بیماری میاستنی گراویس مبتلا هستید
- اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید
- اگر در دوران شیردهی هستید
داروی آزیترومایسین
آزیترومایسین را می‌توان با غذا یا قبل و بعد از غذا مصرف کرد. اگر از سوسپانسیون، قطره یا شربت آزیترومایسین استفاده می‌کنید، حداقل دو ساعت بعد از غذا باید مصرف شود. اگر حال شما بهتر شد، دوره درمان را کامل کنید و ناگهان مصرف دارو را قطع نکنید. قطع ناگهانی آزیترومایسین قبل از پایان درمان می‌تواند باعث ایجاد مقاومت در بدن شما نسبت به این دارو شود. همچنین، آزیترومایسین نمی‌تواند بیماری‌های ویروسی مانند انواع آنفولانزا و سرماخوردگی را درمان کند.
مصرف آزیترومایسین در دوران بارداری
این دارو در گروه B قرار دارد و عوارض مصرف آزیترومایسین در دوران بارداری هنوز به‌طور کامل مشخص نیست. مصرف این دارو در دوران بارداری باید با تجویز پزشک باشد. برخی پزشکان معتقدند مصرف آزیترومایسین در دوران بارداری ممکن است باعث تغییر رنگ دندان‌های جنین تا آخر عمر شود. (این موضوع هنوز به‌طور قطعی مشخص نیست)
مصرف آزیترومایسین در دوران شیردهی
تأثیر این دارو در دوران شیردهی بر روی نوزاد به‌طور کامل بررسی نشده است. در دوران شیردهی، قبل از مصرف دارو یا شیردادن به نوزاد، با پزشک خود مشورت کنید.
اگر یک وعده مصرف آزیترومایسین را فراموش کردم چه کار باید بکنم؟
اگر مصرف دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری، دارو را مصرف کنید. اگر به زمان مصرف بعدی نزدیک می‌شوید، دوز فراموش شده را نادیده بگیرید و داروی بعدی را در زمان مشخص شده مصرف کنید.
توصیه‌ها و مراقبت‌های پرستاری
اگر بیمار دچار اختلال کارکرد کبدی است، تست‌های کبدی را بررسی کنید.
در پنومونی شدید و بیماران با ریسک بالا، فرم خوراکی را تجویز نکنید.
موارد منع مصرف آزیترومایسین
اگر بیمار دچار نارسایی کبد است، این دارو نباید مصرف شود.
عوارض جانبی آزیترومایسین
هر دارو ممکن است علاوه بر اثرات مفید، عوارض ناخواسته نیز داشته باشد. اگرچه تمام این عوارض ممکن است در یک فرد مشاهده نشود، ولی اگر هر یک از عوارض زیر را تجربه کردید، با پزشک خود مشورت کنید.
عوارض جانبی آزیترومایسین شامل:
- CNS: سرگیجه، احساس چرخش، سردرد، ضعف، بی‌خوابی
- CV: تپش قلب، درد قفسه سینه
- Derm: جوش‌های پوستی، حساسیت به نور
- GI: تهوع، استفراغ، اسهال، درد شکم، سوء هاضمه، نفخ، زردی، کولیت پسودومامبرانو
- GU: عفونت‌های قارچی، واژینیت، نفریت
- Other: ورم آنگیوادم
تداخل دارویی آزیترومایسین
این دارو همانند اریترومایسین با تعدادی از داروها تداخل دارد.
نکات قابل توصیه در استفاده از آزیترومایسین
بهتر است این دارو (به ویژه کپسول آن) با معده خالی مصرف شود، اما اگر عوارض گوارشی دارید، می‌توانید آن را با غذا مصرف کنید.
اشکال دارویی آزیترومایسین
- قطره چشمی آزیترومایسین
- سوسپانسیون آزیترومایسین
- ویال آزیترومایسین
- کپسول آزیترومایسین
- قرص آزیترومایسین
توجهات بیمار – خانواده:
- دارو را با معده خالی (یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از غذا) مصرف کنید.
- بین مصرف آزیترومایسین و مصرف آنتی‌اسیدهای حاوی آلومینیوم و منیزیم، حداقل دو ساعت فاصله باشد.
- اگر بعد از مصرف آزیترومایسین اسهال آبکی ایجاد شد، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید.
شرایط نگهداری دارو آزیترومایسین
دارو را در ظرف‌های بسته و در دمای ۱۵ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد نگهداری کنید.