پمپ و مخزن ترمز
پمپ روغن یا اویل پمپ
در تمام موتورها نیروی پمپ روغن از میل سوپاپ به دست می‌آید. گاهی دندانه محرک روی محور پمپ روغن قرار دارد و انتهای آن به صورت کوپلینگ میل دلکو را به حرکت در می‌آورد. در برخی موارد، دندانه محرک روی محور دلکو قرار داشته و اویل پمپ از انتهای محور دلکو نیرو می‌گیرد.
پمپ روغن دنده‌ای
اویل پمپ دنده‌ای، رایج‌ترین نوع پمپ روغن است که نیروی خود را از میل سوپاپ می‌گیرد. در این پمپ، دو چرخ دندانه وجود دارد که با هم درگیر بوده و در محفظه داخلی پمپ می‌چرخند. یکی از این چرخ دندانه‌ها محرک است و به وسیله محور پمپ روغن می‌چرخد، در حالی که دیگری متحرک است و روی محوری ثابت حرکت می‌کند که در داخل بدنه پمپ قرار دارد.
وقتی که چرخ دندانه‌ها در داخل محفظه بسته پمپ می‌چرخند، در قسمتی از محفظه، حجم افزایش یافته و فشار کاهش می‌یابد. در این بخش که حجم افزایش می‌یابد، لوله مکشی پمپ قرار دارد و در قسمتی که حجم به حداقل می‌رسد، لوله خروجی یا فشاری نصب می‌شود.
به این ترتیب، با چرخش دندانه‌ها، روغن از کارتل کشیده شده و وارد فضای داخلی پمپ می‌شود. سپس، روغن با چرخش دندانه‌ها به محفظه‌ای با حجم کوچک هدایت می‌شود و فشار آن افزایش می‌یابد. روغن با همین فشار وارد مدار روغن‌کاری شده و وظیفه خود را انجام می‌دهد.
پمپ روغن روتوری
پمپ روغن روتوری نیز همانند پمپ دنده‌ای است، ولی تفاوتش در روتور خارجی آن است. روتور خارجی در محیط دندانه محرک قرار دارد و در داخل آن شیارهایی ایجاد شده است. روتور خارجی به جای چرخ دنده دیگر عمل می‌کند و مرکزهای روتور داخلی و خارجی بر هم منطبق نیستند؛ بنابراین روتور داخلی با محور پمپ هم‌مرکز بوده و فقط حرکت دورانی می‌کند.
روتور خارجی که مرکز دوران آن خارج از مرکز است، با حرکت روتور داخلی به دو صورت حرکت می‌کند: یکی حرکت دورانی و دیگری حرکت انتقالی.
به این ترتیب، اگر در جایی که حجم بزرگ‌ترین اندازه ممکن را دارد، سوراخی ایجاد و به کارتل متصل کنیم، روغن به‌خاطر اختلاف فشار وارد پمپ می‌شود. همچنین اگر سوراخ دیگری در تنگ‌ترین نقطه ایجاد کنیم، روغن تحت فشار از آن گذر کرده و به مدار روغن‌کاری ارسال می‌شود.
سوپاپ کنترل فشار روغن یا فشار شکن
پمپ روغن معمولاً بیش از نیاز روغن‌کاری موتور روغن پمپاژ می‌کند؛ زیرا جریان روغن ارسال شده باید بیشتر از مقدار مصرفی باشد تا در صورت بروز نشتی یا افزایش روغن‌ریزی، کمبودی در یاتاقان‌ها ایجاد نشود.
بنابراین، در حالت نو بودن موتور یا عدم نقص در مدار روغن‌کاری، فشار روغن بیشتر از حد مجاز خواهد بود؛ لذا مدار روغن‌کاری به سوپاپ کنترل فشار مجهز می‌شود.
سوپاپ فشار وظیفه دارد که فشار روغن مدار را همواره ثابت نگه دارد. اگر فشار از حد لازم بیشتر شود، نیروی فنر سوپاپ خنثی شده و با حرکت پیستون به یک سمت مدار تحت فشار به مدار ورودی متصل می‌شود و فشار مدار ثابت می‌ماند.
سوپاپ فشار معمولاً خارج از بدنه اویل پمپ ساخته می‌شود تا در صورت نیاز، به سادگی بازبینی و آزمایش شود.
کاربرد پمپ ترمز
وظیفه اصلی پمپ ترمز، کمک به ترمزگیری مناسب و راحت برای متوقف کردن خودرو است.
هنگامی که راننده بخواهد برای توقف یا کاهش سرعت خودرو ترمز کند، به پدال ترمز فشار وارد می‌کند و این فشار ابتدا به پمپ ترمز منتقل می‌شود.
با ورود فشار اولیه به پمپ ترمز، روغن درون آن از طریق لوله و مجرای ویژه‌ای به چرخ‌ها منتقل می‌شود تا عمل ترمزگیری انجام شود.
پمپ و مخزن ترمز در محفظه موتور و در نزدیک پدال ترمز روی بوستر ترمز قرار دارد.
در فرآیند ترمزگیری و تکمیل این فرآیند، بوستر ترمز نقش مهمی ایفا می‌کند. از علائم خرابی این قطعه می‌توان به نشتی روغن، نرم شدن پدال ترمز و کاهش قدرت ترمزگیری اشاره کرد.
پس از تعویض این قطعه، باید از صحت عملکرد آن و اینکه نشتی در اطراف آن وجود ندارد، اطمینان حاصل کرد.
همچنین پیشنهاد می‌شود پس از تعویض این قطعه، میزان روغن موجود در پمپ ترمز را بررسی کنید تا ایمنی حفظ شود.
عملکرد درست پمپ ترمز به دوام و افزایش عمر مفید لنت ترمز کمک می‌کند.
بیشتر بخوانید: