“`html
موارد مصرف و عوارض جانبی کلوفارابین
کلوفارابین (Clofarabine) برای درمان لوکمی لنفوسیتیک حاد (ALL) در بیماران ۲۱-۱ سال استفاده می‌شود. این بیماران باید حداقل به دو درمان دیگر جواب نداده یا بیماری آنها دوباره برگشته باشد.
لوسمی حاد لنفوئیدی یا همان ALL یکی از انواع سرطان خون است. این نوع لوسمی بر روی سلول‌های لنفوسیتی تأثیر می‌گذارد؛ این سلول‌ها بخش مهمی از سیستم ایمنی بدن هستند و به صورت ناگهانی رشد غیر طبیعی می‌کنند. این نوع سرطان، بیماری‌ای است که به شکل بدخیم در خون و مغز استخوان ایجاد می‌شود و در اثر رشد بی‌رویه سلول‌های سفید خون به وجود می‌آید. لوسمی یکی از شایع‌ترین سرطان‌ها در کودکان است.
در این بیماری، مغز استخوان به طور غیرقابل کنترل سلول‌های خونی زیادی تولید می‌کند. اما این سلول‌ها عملکرد طبیعی ندارند و نمی‌توانند وظایف خود را به درستی انجام دهند. این امر باعث کاهش تولید سلول‌های سفید خون طبیعی شده و در نتیجه قدرت بدن در مقابله با بیماری‌ها کاهش می‌یابد.
همچنین، این سلول‌های لوکمی بر تولید سایر سلول‌های خونی که مغز استخوان آنها را می‌سازد، تأثیر منفی می‌گذارند. این شامل گویچه‌های قرمز خون (که اکسیژن را به بافت‌های بدن می‌رسانند) و پلاکت‌ها (که از لخته شدن خون جلوگیری می‌کنند) می‌شود. به همین دلیل، در انواع لوسمی معمولاً کم‌خونی، ضعف ایمنی و مشکلات مربوط به لخته شدن خون دیده می‌شود.
مکانیسم اثر کلوفارابین
کلوفارابین از تولید DNA و ریبونوکلئوزید ردوکتاز جلوگیری می‌کند و بر میتوکندری‌ها تأثیر می‌گذارد. این اثرات باعث می‌شود که ذخایر دئوکسی نوکلئوتید درون سلول‌ها کاهش یابد و تولید رشته‌های DNA مختل شود. همچنین این دارو عوامل مؤثر بر خودکشی سلول‌ها را از میتوکندری آزاد می‌کند، هم برای سلول‌های سرطانی در حال تقسیم و هم برای آنهایی که تقسیم شده‌اند.
فارماکوکینتیک کلوفارابین
- اتصال به پروتئین: ۴۷% (عمدتاً آلبومین) در کودکان
- متابولیسم: به متابولیت فعال ۵-تری فسفاته تبدیل می‌شود. این متابولیسم در کودکان بیمار به میزان دودهم درصد است.
- دفع: در کودکان حدود ۶۰-۴۹% به صورت داروی تغییر نیافته در ادرار دفع می‌شود.
- نیمه عمر: نیمه عمر نهایی حدود ۵/۲ ساعت در کودکان است.
مقدار و روش درست مصرف داروی کلوفارابین
قبل از شروع درمان با این دارو، حتماً بروشور دارویی موجود در بسته را به دقت بخوانید. این بروشور به شما کمک می‌کند تا اطلاعات کاملی در مورد دارو و عوارض جانبی ممکن آن کسب کنید.
دوز و مقدار داروی کلوفارابین برای هر فرد متفاوت است. از دارو دقیقاً همانطور که پزشک تجویز کرده است، استفاده کنید.
موارد منع مصرف داروی کلوفارابین
به تاریخ انقضای داروی کلوفارابین توجه کنید و اگر تاریخ انقضای آن گذشته است، از آن استفاده نکنید.
هرگز داروی کلوفارابین را به دیگران، حتی اگر علائم مشابهی داشته باشند، ندهید. تداخلات دارویی کلوفارابین را بررسی کنید و اگر از داروی دیگری که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشد، استفاده می‌کنید، حتماً با پزشک خود مشورت نمایید.
هیچ منع مصرف خاصی برای این دارو گزارش نشده است؛ اما در بیمارانی که به دارو یا ترکیبات آن حساسیت دارند، باید با احتیاط مصرف شود.
مصرف داروی کلوفارابین در دوران بارداری و شیردهی
در دوران بارداری و شیردهی، هیچ دارویی را بدون مشاوره پزشک نباید مصرف کنید. استفاده از داروی کلوفارابین در دوران بارداری ممکن است برای جنین خطرناک باشد.
کلوفارابین جزء دارو
“`
داروهای گروه C در دوران بارداری می‌توانند تأثیرات جانبی بر روی جنین داشته باشند. تحقیقات در حیوانات نشان داده‌اند که این داروها ممکن است اثرات منفی بر روی جنین داشته باشند، اما مطالعات کافی در مورد تأثیر آنها بر انسان‌ها وجود ندارد. با این حال، ممکن است فواید مصرف این داروها برای زنان باردار بیشتر از خطرات احتمالی آنها باشد، یا اینکه هیچ‌گونه مطالعه‌ای در این زمینه وجود نداشته باشد.
عوارض جانبی کلوفارابین
- احساس تهوع و استفراغ
- اسهال
- کم‌خونی
- کاهش تعداد گلبول‌های سفید خون
- کاهش تعداد پلاکت‌ها
- کاهش تعداد نوتروفیل‌ها (نوتروپنی با تب)
- عفونت
تداخلات دارویی کلوفارابین
- از مصرف هم‌زمان داروهای مضر برای کلیه‌ها به مدت 5 روز هنگام استفاده از کلوفارابین خودداری کنید، زیرا این دارو از طریق کلیه‌ها دفع می‌شود.
- از مصرف هم‌زمان با داروهای مضر برای کبد خودداری کنید، زیرا کلوفارابین می‌تواند به کبد آسیب برساند.
هشدارها در رابطه با کلوفارابین
- این دارو باید فقط تحت نظر پزشک متخصص انکولوژی مصرف شود.
- کلوفارابین می‌تواند باعث سرکوب مغز استخوان شود که معمولاً قابل برگشت و وابسته به دوز است. سرکوب شدید مغز استخوان می‌تواند منجر به نوتروپنی، کم‌خونی و کاهش پلاکت‌ها شود و خطر عفونت‌هایی نظیر سپسیس شدید و عفونت‌های فرصت‌طلب را افزایش می‌دهد.
- باید علائم و نشانه‌های سندروم ریزش تومور را کنترل کرد.
- برای جلوگیری از افزایش میزان اسید اوریک، از آلوپورینول و تأمین مایعات بیمار استفاده شود.
- علائمی مانند افزایش ضربان قلب، تنفس سریع، کاهش فشار خون و ورم ریوی گزارش شده است.
- این دارو در حیوانات باعث آسیب به جنین و مرگ شده است. بنابراین، زنان باردار باید از مصرف آن خودداری کنند.
توصیه‌های دارویی کلوفارابین
- بیمار را از خطر کم‌آبی به دلیل اسهال و استفراغ آگاه کنید.
- اگر بیمار علائمی از کاهش فشار خون داشت، باید فوراً پزشک را مطلع کند.
- کنترل تعداد سلول‌ها و عملکرد کلیه و کبد ضروری است.
- زنان باید از بارداری و شیردهی خودداری کنند.
شرایط نگهداری از داروی کلوفارابین
دارو را از دسترس کودکان دور نگه دارید. آن را در مکانی خشک و خنک و دور از گرما و نور مستقیم نگهداری کنید.
