گیاه تاجریزی چیست؟
هر گیاه در طب سنتی خواص و فواید خاصی دارد. در این مقاله، شما را با گیاه تاجریزی و فواید شگفت‌انگیز آن برای تسکین دردهای بدن آشنا خواهیم کرد.
تاجریزی (Black nightshade) یکی از گیاهان دارویی است که در ساخت داروهای ضد تومور، ضد تورم و داروهای ضد بارداری از آن استفاده می‌شود. این گیاه می‌تواند بیماری‌های قلبی، مشکلات گردش خون و برخی بیماری‌های سیستم عصبی را درمان کند.
تاجریزی یکی از گیاهان بسیار مهم در طب سنتی است و از برگ، میوه و ساقه گلدار آن برای درمان بیماری‌ها استفاده می‌شود. همچنین به دلیل داشتن ترکیبات استروئیدی، گلیکوآلکالوییدها، سولاسونین و سولامارگین، در تولید داروها اهمیت بالایی دارد.
ترکیبات تاجریزی
این گیاه حاوی آلکالوئید سولانین (Solanin)، ساپونین و مواد تلخ است و به همین دلیل خاصیت مخدری دارد. عصاره الکلی این گیاه در درمان تبخال هم استفاده می‌شود و اثر ملایم مدر، بادشکن و ملین دارد.
منبع جغرافیایی تاجریزی
زیستگاه: این گیاه به طور طبیعی در حاشیه جنگل‌ها و کنار رودخانه‌ها در بخش‌های مرکزی اروپا و شمال آفریقا می‌روید. معمولاً در اواخر پاییز یا اوایل بهار ساقه‌های آن بعد از قطعه‌قطعه کردن، خشک می‌شوند.
ایران: گیاه تاجریزی در مناطق آذربایجان، شمال ایران و بلوچستان رشد می‌کند.
خواص تاجریزی (طبیعت و خواص درمانی)
بر اساس طب سنتی، طبع تاجریزی خیلی سرد و خشک (سوداوی) است. این گیاه می‌تواند تب را کاهش دهد، خونریزی را قطع کند، درد را تسکین دهد، ملین، مدر، معرق، مخدر، ضد روماتیسم، ضد سرفه و ضد آسم باشد. برخی از خواص درمانی مهم این گیاه در طب سنتی عبارتند از:
میوه تاجریزی برای درمان یبوست مفید است. استفاده از میوه آن همراه با گیاهان دارویی دیگر مثل پرسیاوش، گل زوفا، گل بنفشه، ختمی خبازی، عناب و سپستان برای کاهش تب و تسکین درد موثر است.
جوشاندن برگ‌ها و سرشاخه‌های گلدار تاجریزی می‌تواند برای رفع خارش اندام تناسلی زنان و التیام درد ضرب‌دیدگی‌ها مفید باشد. همچنین در طب سنتی از کمپرس تاجریزی برای درمان سوختگی استفاده می‌شود. برای دل‌درد و سوزش معده پس از غذا، مصرف یک فنجان دم‌کرده تاجریزی می‌تواند موثر باشد.
ضماد برگ‌های این گیاه برای درمان ترک نوک پستان و بواسیر مفید است. همچنین استفاده از این گیاه می‌تواند فشار خون بالا را کاهش دهد. برای این منظور می‌توانید از برگ‌های تازه یا جوشانده‌ی آن استفاده کنید.
در طب سنتی برای درمان اسهال و تسکین دندان‌درد ناشی از گرما نیز از تاجریزی بهره می‌برند. خاکستر آن برای کاهش دندان‌درد مفید است و خواص آن در درمان بیماری دیفتری نیز ذکر شده است.
مشخصات گیاه تاجریزی
تاجریزی یک گیاه یکساله از خانواده سیب‌زمینی است و در اروپا، آسیا، هند و برخی نقاط آمریکای شمالی به طور طبیعی وجود دارد. در ایران نیز در مناطق گرگان، بندر گز، بابل، تمیشان، دره هراز، درّه چالوس، لاهیجان، شیراز و سیستان این گیاه رشد می‌کند.
ویژگی مهم ظاهری این گیاه، میوه‌های گرد، کوچک و آبدار آن است که به رنگ سیاه هستند و شبیه دانه‌های انگور یاقوتی هستند. به همین دلیل در بسیاری از کتاب‌های طب سنتی از آن با نام‌های انگور روباه، سگ انگور، خرس انگور و در عربی عنب الثعلب یاد می‌شود.
قسمت‌های مورد استفاده تاجریزی شامل برگ، پیچ برگ، ساقه و میوه آن است که معمولاً در اواخر پاییز یا بهار قبل از جوانه‌زدن جدا می‌شوند و سپس خشک می‌شوند.
“`html
پس از قطع کردن، قطعه قطعه و خشک می‌کنند.
طریقه مصرف گیاه تاجریزی
جوشانده تاجریزی: برای آماده‌سازی جوشانده این گیاه، 50 گرم از برگ و سرشاخه‌های گلدار خشک‌شده را در یک لیتر آب بجوشانید. سپس این جوشانده را روی محل ضرب‌دیدگی و کوفتگی بگذارید تا درد را تسکین دهد و همچنین برای خارش واژن مفید است.
دم کرده تاجریزی: به این ترتیب که ۱۵ گرم از برگ خشک تاجریزی سیاه را با ۱۵ گرم پوست کوکنار ترکیب کرده و در یک لیتر آبجوش دم کنید. اجازه دهید یک ساعت بماند. بعد از صاف‌کردن، می‌توانید آن را به‌عنوان کمپرس روی ناحیه مورد نظر قرار دهید.
تنتور: در برخی کشورها، از تنتور گیاه تاجریزی برای تسکین دردهای عصبی استفاده می‌شود. (تنتور هر گیاه با خیساندن گیاه خشک یا تازه در محلولی که ۲۵ درصد الکل سفید و آب دارد تهیه می‌شود و می‌توان از تمام بخش‌های گیاه برای این کار استفاده کرد.)
مضرات تاجریزی (موارد احتیاطی و منع مصرف)
برگ‌ها و سرشاخه‌های گلدار این گیاه حاوی ماده سمی سولانین هستند. نشانه‌های مسمومیت با تاجریزی شامل خارش گردن، احساس خستگی زیاد همراه با سردرد، درد معده، اسهال و استفراغ است و در صورت مصرف زیاد به مدت طولانی، ممکن است باعث فلج دستگاه عصبی مرکزی شود. بنابراین برای استفاده دارویی از آن، حتماً باید زیر نظر پزشک متخصص و در مقدار کم و برای مدت کوتاه مصرف شود.
همچنین بخوانید:
سایت رضیم
“`