خواص پرسیاوشان در طب سنتی چیست؟
پرسیاوشان که در طب سنتی ایران به عنوان یک گیاه معتدل شناخته می‌شود، در گذشته برای درمان سرفه، علائم سرماخوردگی و ریزش مو به کار می‌رفت. این گیاه که نام علمی‌اش Adiantum capillus veneris است، نوعی گیاه علفی و پایا است که در مناطق شمالی ایران، مانند مازندران، گیلان و تهران در نواحی مختلف وجود دارد.
این گیاه زیبا، چند ساله و معمولاً در جایی مرطوب و سایه‌دار رشد می‌کند و در نقاط مختلف دنیا از جمله مناطق مدیترانه‌ای، اروپای مرکزی و جنوبی، آمریکا و ایران یافت می‌شود. برگ‌های پرسیاوشان به برگ‌های گشنیز شبیه بوده و دم‌برگ‌های بسیار نازک و بلندی دارد که به شکل مو هستند. این گیاه دارای ریزوم خزنده است که ریشه‌های نازکی از آن می‌روید و برگ‌های آن برای استفاده‌های درمانی کاربرد دارد.
برخی تحقیقات درباره این گیاه نشان داده‌اند که پرسیاوشان برای درمان سرماخوردگی، تب و سرفه موثر است. در گویش مازندرانی، نام‌های مختلفی دارد از جمله سیولنگه واش، گیلکی چاه سیالَک و سیالک، لری پَرِسیووَش و در گویش کردی سیاوخشی.
این گیاه حتی در شرایط کمبود مواد مغذی و عناصر کمیاب نیز به خوبی رشد می‌کند و نیاز بالایی به اکولوژی ندارد. مطابق با مطالعات انجام شده، بیشتر استفاده‌های سنتی از این گیاه مربوط به درمان سرماخوردگی و درمان تب و سرفه است و کمترین استفاده آن برای درمان سرخک در کودکان است.
خواص دارویی گیاهی پرسیاوش
از جمله خواص دارویی گیاه پرسیاوشان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کمک به دفع سنگ مثانه.
- درمان مشکلات تنفسی.
- تسکین سرفه و سرماخوردگی.
- خاصیت ادرارآور دارد.
- کاهش التهاب گلو.
- مؤثر در درمان برونشیت.
- خوردن گرد خشک این گیاه به بهبود اسهال کمک می‌کند.
- استفاده از ضماد سوخته آن برای جلوگیری از ریزش مو و رویاندن مجدد آن کارآمد است.
- پرسیاوشان خاصیت تب‌بری دارد.
طرز تهیه دم کرده پرسیاوشان
- فقط از برگ‌های پرسیاوشان برای دم کردن استفاده کنید.
- یک پیمانه آب را در یک ظرف به همراه دو قاشق چای‌خوری برگ‌های خشک پرسیاوشان یا یک چهارم پیمانه از برگ‌های تازه بریزید.
- وقتی که مخلوط به جوش آمد، بگذارید به مدت پنج دقیقه با حرارت ملایم بجوشد.
- سپس مخلوط را از صافی رد کنید.
- اگر می‌خواهید دم کرده شما شیرین باشد، کمی عسل به آن اضافه کنید و برای طعم بهتر چند قطره آب لیمو نیز بریزید.
توجه:
• قبل از استفاده از این گیاه دارویی، حتماً با یک پزشک مشورت کنید.
• از دم کرده این گیاه به طور مداوم استفاده نکنید. می‌توانید 10 روز آن را مصرف کنید و سپس 5 روز استراحت کنید و دوباره استفاده کنید.
• استفاده از گیاهان دارویی ممکن است عوارض جانبی داشته باشد، بنابراین اگر هر نوع عارضه‌ای مشاهده کردید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
• روزانه تنها یک فنجان از این دم کرده را بنوشید، مگر در مواقع بیماری‌های حاد مثل سرماخوردگی شدید یا آنفلوآنزا که می‌توانید تا سه فنجان در روز به مدت 4 روز مصرف کنید.
مضرّات پرسیاوشان
پرسیاوشان گیاهی است که کاملاً ایمن است و در طول تاریخ برای کودکان نیز استفاده شده و هیچ عارضه‌ای ندارد.