علائم یائسگی در مردان یائسگی مردان یا آندروپوز
یائسگی عبارتی است که بیشتر در مورد تغییرات هورمونی زنان به کار می‌رود، اما باید بدانید که این تغییرات در بدن مردان هم اتفاق می‌افتد. ندانستن این موضوع می‌تواند مانع از درمان و بررسی به موقع مشکلات شده و حتی برای افراد جوان هم عوارض خطرناکی داشته باشد، زیرا آندروپوز یا یائسگی مردانه همیشه در سنین بالای 50 سال ظاهر نمی‌شود.
یائسگی مردانه چیست؟
با گذشت عمر مردان، تولید هورمون تستوسترون که همان هورمون مردانه است، به آرامی کاهش می‌یابد. کاهش این هورمون می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در عملکردهای جنسی مردان شود. البته که سرعت کاهش این هورمون بین افراد متفاوت است و تحت تأثیر استرس، داروها، و بیماری‌های مزمن مثل دیابت، بیماری‌های تنفسی و کلیوی قرار دارد. به عبارتی دیگر، با افزایش سن مردان، سطح تستوسترون به تدریج کاهش می‌یابد. اگر غلظت تستوسترون در خون مردان مسن، کمتر از حد معمول در مردان جوان باشد، به این وضعیت یائسگی مردانه یا کم کاری غدد جنسی (بیضه‌ها) گفته می‌شود.
علائم یائسگی در مردان
یائسگی مردانه یک فرآیند پیچیده بوده که هنوز مورد بحث است. امروز، با افزایش امید به زندگی در جوامع مختلف، توجه به کیفیت زندگی مردان مسن بیشتر شده است. در این مردان، با افزایش سن، سطح هورمون مردانه یا تستوسترون کاهش پیدا می‌کند. اگر غلظت تستوسترون در خون برای مردان مسن به حداقل سطح در جوانان نرسد، به این وضع یائسگی مردانه یا کم کاری غدد جنسی (بیضه‌ها) گفته می‌شود.
سازمان بهداشت جهانی (WHO) از یائسگی مردانه به عنوان “کم کاری غدد جنسی دیررس” در مردان یاد می‌کند. این تغییرات هورمونی باعث بروز مجموعه‌ای از علائم جسمی و روانی می‌شود. یائسگی مردانه در حقیقت نتیجه کاهش هورمون تستوسترون است. این کاهش، وابسته به سن است و با بالارفتن سن، بیشتر می‌شود. علاوه بر کاهش تستوسترون، حساسیت بافت‌ها به این هورمون نیز کاهش می‌یابد. کاهش مداوم تستوسترون می‌تواند اثرات منفی بر روی استخوان‌ها، عضلات، مغز و چربی‌های خون داشته باشد. میزان تستوسترون در مردان از حدود 30 سالگی شروع به کاهش می‌کند و تقریباً هر سال یک درصد از میزان آن کم می‌شود. در مردان 60 تا 40 ساله، 7 درصد و در 79 تا 70 ساله‌ها، 70 درصد، میزان تستوسترون خون پایین‌تر از حداقل طبیعی در جوانان خواهد بود.
علائم اصلی کاهش تستوسترون در مردان عبارتند از:
کاهش میل جنسی، تحلیل رفتن توده عضلانی بدن همراه با کاهش قدرت عضلانی، کاهش توانایی فیزیکی و گاهی هم مشکلات ذهنی، افسردگی، تغییر در رفتار، خستگی، تحریک‌پذیری و گاهی هم احساس گرما. این علائم اغلب به افزایش سن و پیری نسبت داده می‌شوند، در حالی که مشکل از بالارفتن سن یا پیری نیست. برخلاف خانم‌ها، آغاز یائسگی در مردان غیرقابل پیش‌بینی و تدریجی است و این موضوع می‌تواند موجب تأخیر در تشخیص و درمان شود. در دوره سنی بین 75 تا 25 سالگی، کاهش عملکرد بیضه‌ها (محل اصلی تولید هورمون مردانه) اتفاق می‌افتد که این کاهش به حداکثر خود بین 50 تا 45 سالگی می‌رسد، به گونه‌ای که سطح تستوسترون آزاد خون 50 درصد کاهش می‌یابد.
مسئله مهم این است که در مردان میانسال (70-40 ساله) که تستوسترون کمتری دارند، خطر مشکلات قلبی و عروقی افزایش می‌یابد. در واقع، هورمون مردانه مانند یک عامل حفاظتی عمل می‌کند.
در مقابل سخت شدن رگ‌ها (تصلب شرائین)، چند عامل وجود دارد که می‌تواند سطح تستوسترون خون را کاهش دهد. این عوامل شامل نوشیدن الکل، چاقی، بیماری دیابت و مصرف برخی داروها است. تشخیص وضعیت یائسگی در مردان می‌تواند دشوار باشد؛ چون علائم به طور ناگهانی ظاهر نمی‌شوند و بروز علائم به تدریج و با شدت مختلف اتفاق می‌افتد.
تحقیقات نشان داده‌اند که استفاده از هورمون‌های مردانه می‌تواند میل جنسی، توده عضلانی و قدرت عضلانی را افزایش دهد، عملکرد ذهنی را بهبود بخشد، LDL (چربی مضر) را کاهش دهد و HDL (چربی خوب) را کمی افزایش دهد. یک تحقیق جدید همچنین نشان می‌دهد که بین میزان تستوسترون آزاد خون و علائم افسردگی رابطه منفی وجود دارد؛ یعنی هرچه سطح تستوسترون پایین‌تر باشد، علائم افسردگی بیشتر می‌شود. در واقع، مردان مسنی که با علائم افسردگی به پزشک مراجعه می‌کنند باید برای بررسی وضعیت یائسگی مردانه معاینه شوند، و در صورت لزوم از تجویز داروهای ضد افسردگی، که ممکن است عوارض داشته باشند، اجتناب شود.
همچنین بخوانید:
چگونه می‌توان یائسگی را به تأخیر انداخت؟
کاهش تستوسترون خون با افزایش سن یک پدیده طبیعی در بدن است. برای کم کردن شدت یائسگی مردانه و تأخیر در وقوع آن، داشتن یک سبک زندگی سالم ضروری است. استفاده از سیگار، نوشیدن الکل، نداشتن تحرک، چاقی، خوردن غذاهای نامناسب، و بیماری‌های جسمی و روانی مانند فشار خون و دیابت همگی می‌توانند باعث کاهش هورمون مردانه و یائسگی زودرس در مردان شوند.
متأسفانه، بسیاری از ورزشکاران از تستوسترون به عنوان دارویی برای عضله‌سازی استفاده می‌کنند، اما تزریق این هورمون به عضلات می‌تواند عوارض زیادی داشته باشد، از جمله ابتلا به سرطان پروستات زودرس. ترکیب‌های هورمونی به سادگی برای مردان در دسترس است، در حالی که هیچ‌گاه نباید بدون مشورت پزشک از این هورمون‌ها استفاده شود.
مردان باید به خود اهمیت بدهند؛ به ویژه پس از 40 سالگی
بهترین راه برای مقابله با یائسگی مردانه، پیشگیری است و همه مردان باید کیفیت زندگی خود را به ویژه بعد از 40 سالگی افزایش دهند. مثلاً ورزش کنند، رژیم غذایی خوبی داشته باشند و بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت و فشار خون را مدیریت کنند. در مواردی که مشکل در ترشح تستوسترون وجود دارد، می‌توان با جایگزینی هورمون‌ها مشکل شخص را حل کرد، اما وقتی برای مردی یائسگی تشخیص داده می‌شود و سطح تستوسترون پایین است، بهترین کار شروع درمان است. این درمان معمولاً با تزریق تستوسترون انجام می‌شود. البته تستوسترون به صورت ژل یا قرص نیز وجود دارد که باید تحت نظر پزشک مصرف شود؛ در غیر این صورت ممکن است عوارضی داشته باشد.
نظریه فوق تخصص اندویورولوژی
7 راه طبیعی برای افزایش تستوسترون
دکتر محمدحسین سلطانی – عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:
کاهش تستوسترون یا هورمون مردانه با افزایش سن یک امر طبیعی است، اما عواملی مانند بیماری‌های کبدی، کلیوی، اختلالات غده هیپوفیز در مغز، بیماری‌های انسدادی ریه، آسیب به بیضه‌ها به دلیل ضربه یا پرتودرمانی، مصرف داروهای استروئیدی، و مصرف بعضی داروها مانند سیپروترون استات و اسپیرونولاکتون، مصرف بیش از حد کافئین، غذاهای غنی از پروتئین و کربوهیدرات و مصرف زیاد سویا (که حاوی فیتواستروژن است) می‌توانند سطح تستوسترون را کاهش دهند؛ بنابراین توصیه می‌شود مردان به ویژه بعد از 40 سالگی به این نکات توجه کنند و از مصرف چای زیاد، سویا و … بپرهیزند.
“`html
البته راه‌هایی وجود دارد که می‌توانند به افزایش سطح تستوسترون خون کمک کنند:
1) کاهش وزن
2) خواب کافی
3) ورزش منظم
4) ترک سیگار و نوشیدنی‌های الکلی
5) مصرف مکمل‌های روی: روی موجب کاهش فعالیت آنزیمی به نام آروماتاز می‌شود که مسئول تبدیل تستوسترون به استروژن است. روی در غذاهایی مانند دانه‌های روغنی، جگر و غذاهای دریایی وجود دارد.
6) افزایش مصرف سبزیجات، روغن ماهی یا قرص‌های روغن‌امگا 3، اسید فولیک، ویتامین‌های B6، B12 و ویتامین‌های گروه B، تخم‌مرغ و جوانه گندم.
7) مدیریت استرس و کاهش مصرف چای، قهوه، سویا و گوشت قرمز.
عوارض یائسگی مردان
این تغییرات هورمونی باعث بروز یک سری علائم جسمی و روانی می‌شود. یائسگی مردان به معنای کمبود هورمون مردانه یا تستوسترون است. کاهش سطح تستوسترون به سن بستگی دارد و با بالا رفتن سن بیشتر کاهشی می‌شود. با بالا رفتن سن، نه تنها میزان تستوسترون خون کمتر می‌شود، بلکه حساسیت بافت‌ها به تستوسترون نیز کاهش پیدا می‌کند. کاهش طولانی‌مدت تستوسترون خون می‌تواند اثرات زیان‌آوری بر روی استخوان‌ها، عضلات، مغز و چربی‌های خون داشته باشد.
مهم‌ترین عوارض یائسگی در مردان شامل دیرتر بهبود یافتن زخم‌ها، کاهش توانایی برای فعالیت جسمی، احساس چاقی یا اضافه وزن، فراموشی یا از دست دادن حافظه، گرگرفتگی (مشابه زنان یائسه اما به شدت کمتر)، عصبی بودن، خستگی، مشکلات خواب، از دست دادن اعتماد به نفس و احساس لذت و انواع اختلالات جنسی می‌باشد که از شایع‌ترین شکایات در مردان یائسه است. در این دوره، احتمال بروز بیماری‌ها و مشکلات مربوط به غده پروستات افزایش می‌یابد، به‌طوری که تمام مردان در زمان یائسگی در خطر سه بیماری اصلی مانند پروستاتیت یا التهاب پروستات، بزرگ شدن خوش‌خیم پروستات و سرطان پروستات قرار دارند.
سایت رضیم
“`