“`html
موارد مصرف و عوارض شربت گایافنزین
شربت گایافنزین (GUAIFENESIN) یکی از داروهایی است که برای درمان علائم سرماخوردگی و آنفولانزا تجویز می‌شود. این دارو ترکیبی از شربت‌های خلط‌آور و ضدگرفتگی است و در تسکین مشکلاتی مانند گلو و بینی گرفتگی، سرفه و سوزش در راه‌های تنفسی کمک می‌کند.
گایافنزین یک داروی خلط‌آور است که به افزایش تولید و خروج خلط در ریه‌ها کمک می‌کند؛ این خلط معمولاً در زمان سرماخوردگی یا آنفولانزا جمع می‌شود. این دارو را می‌توان بدون نسخه از داروخانه تهیه کرد و گاهی پزشک آن را تجویز می‌کند.
مهم‌ترین کاربردهای شربت گایافنزین شامل تسکین گرفتگی‌های راه‌های تنفسی، سرفه و سوزش ناشی از سرماخوردگی و آنفولانزا است. این شربت با کاهش تورم در مجاری بینی و نرم کردن مخاط تنفسی کمک می‌کند تا افراد راحت‌تر نفس بکشند.
نام های تجاری:
Mucinex – Guaifenesin LA
مکانیسم اثر گایافنزین
جذب: از طریق دستگاه گوارش
ادغام: از طریق ادرار
مکانیسم اثر: این دارو با کاهش چسبندگی ترشحات مخاطی، خروج آن‌ها از دستگاه تنفسی را آسان می‌کند.
فارماكوكينتيك گایافنزین
دارو به راحتی از دستگاه گوارش جذب شده و از طریق کلیه‌ها به شکل متابولیت‌های غیر فعال دفع می‌شود.
پیش از مصرف گایافنزین موارد زیر را مورد نظر قرار دهید
- اگر قبلاً به این دارو یا هر داروی دیگری حساسیت داشتید، حتماً به پزشک خود بگویید.
- اگر سرفه‌های مزمنی دارید که به دلیل آسم یا تجمع بیش از حد خلط در ریه‌هاست، باید علل آن را بررسی کنید.
- مصرف گایافنزین در کودکان زیر ۲ سال فقط با تجویز پزشک مجاز است.
- در صورت بارداری یا شیردهی، حتماً پزشک یا داروساز خود را مطلع کنید.
- پیش از خرید هر نوع دارو، فهرست داروهای مصرفی خود را به داروساز نشان دهید تا از بروز تداخل دارویی جلوگیری شود.
نحوه صحیح مصرف گایافنزین
- بهتر است این دارو در طول روز هر ۴ تا ۵ ساعت مصرف شود.
- شربت گایافنزین در کشور ما معمولاً در دوزهای ۵۰ تا ۴۰۰ میلی‌گرم در دسترس است و باید همراه با یک لیوان آب مصرف شود.
- اگر از کپسول گایافنزین استفاده می‌کنید، می‌توانید آن را کامل ببلعید یا محتویات آن را به غذاهای نرم مانند مربا یا پودینگ اضافه کنید، ولی از جویدن محتویات خودداری کنید.
- حداکثر مصرف روزانه برای بزرگسالان ۲/۴ میلی‌گرم و برای کودکان با توجه به سن آن‌ها متفاوت است. اگر بیش از حد مجاز مصرف کردید و علائمی مانند بی‌حالی یا خواب‌آلودگی شدید داشتید، فوراً به مرکز درمانی مراجعه کنید.
توصیه های گایافنزین
- اگر سرفه‌های شما بعد از ۷ روز بهتر نشد یا با علائمی مانند تب، جوش‌های پوستی، سردرد شدید یا درد همراه بود، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
“““html
- اگر درد در قفسه سینه یا گلو دارید، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا علت سرفه‌ها بررسی شود.
- برای راحت‌تر خارج شدن خلط‌ها، به صورت راست بنشینید و نفس‌های عمیق بکشید و بعد سرفه کنید. ماساژ دادن پشت بیمار از پایین به بالا در حین سرفه کردن می‌تواند به خروج ترشحات، به ویژه در کودکان، کمک کند.
- شربت گایافنزین ممکن است باعث خواب آلودگی و گیجی شود، بنابراین تا زمانی که اثرات دارو کامل از بین نرود، از رانندگی و کار با ابزارهای خطرناک خودداری کنید.
- اگر سردرد دارید، با داروساز مشورت کنید تا داروی مسکن مناسب برای شما را معرفی کند. درصورتی که سردرد شما ادامه پیدا کرد یا شدید شد، حتماً به پزشک اطلاع دهید.
- اگر کهیر یا لکه‌های قرمز روی پوست، تهوع و استفراغ، تب یا سردرد شدید پیدا کردید، به پزشک مراجعه کنید ممکن است نیاز باشد مصرف این دارو را قطع کنید.
مصرف گایافنزین در دوران بارداری
تحقیقات کافی روی مصرف این دارو در حیوانات نشان می‌دهد که می‌تواند عوارض جانبی داشته باشد، اما برای انسان‌ها تحقیقات کافی موجود نیست. به هر حال، فواید استفاده از این دارو در زنان باردار ممکن است از خطرات آن بیشتر باشد یا اینکه هیچ تحقیقی در این مورد وجود ندارد.
مصرف گایافنزین در دوران شیردهی
بهتر است در دوران شیردهی با احتیاط از شربت گایافنزین استفاده کنید.
عوارض جانبی گایافنزین
- سرگیجه
- تحریک‌پذیری
- سردرد
- تهوع
- عصبانیت یا اضطراب
- اختلال خواب
- ضعف
- آلرژی‌های شدید
- مشکلات در خروج ادرار
- ضربان قلب سریع یا نامنظم
- توهم
- تشنج
- سرگیجه و سردردهای شدید
- لرزش
موارد منع مصرف شربت گایافنزین
- اگر به هر یک از ترکیبات گایافنزین حساسیت یا آلرژی دارید
- اگر فشار خون بالا دارید، ضربان قلب شما سریع است یا مشکلات قلبی جدی دارید
- اگر در 14 روز گذشته از فورازولیدون یا مهار کننده‌های مونوآمین اکسیداز مانند فنلزین استفاده کرده‌اید
- اگر باردار هستید، قصد بارداری دارید یا شیرده هستید
- اگر داروهای تجویزی، داروهای غیر تجویزی، داروهای گیاهی یا مکمل‌های غذایی مصرف می‌کنید.
تداخلات دارویی گایافنزین
گایافنزین با داروهایی مانند بروموکریپتین، متیل دوپا، داروهای مسدودکننده بتا مانند پروپرانولول، مهارکننده‌های MAO مانند فنلزین و داروهایی مانند فورازولیدون، ایندومتاسین، داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای مثل آمی تریپتیلین تداخل دارد.
- از مصرف همزمان این دارو با هپارین به دلیل کاهش چسبندگی پلاکت‌ها و افزایش خطر خونریزی خودداری کنید.
- مصرف دیگوکسین همزمان با گایافنزین ممکن است خطر نامنظم شدن ضربان قلب و حمله قلبی را افزایش دهد.
“`
- استفاده از داروی بروموکریپتین به همراه گایافنزین ممکن است خطر عوارض جانبی جدی را افزایش دهد.
- استفاده همزمان برخی داروها مانند متیل دوپا با شربت گایافنزین می‌تواند تاثیرات این شربت را کمتر کند.
نکات مهم در مورد استفاده از شربت گایافنزین
- اگر بعد از یک هفته از مصرف گایافنزین همچنان سرفه داشتید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
- دوز دارو برای کودکان زیر دو سال باید حتماً توسط پزشک تعیین شود.
- برای کاهش تحریک گلو و سرفه، می‌توانید از قرص‌های مکیدنی بدون شکر استفاده کنید.
- توصیه می‌شود شربت گایافنزین را با یک لیوان آب مصرف کنید.
- اگر باردار هستید یا در حال شیردهی به سر می‌برید، این دارو را با مشورت پزشک مصرف نمایید.
- اگر سابقه حساسیت به دارویی یا غذایی دارید، قبل از مصرف گایافنزین با پزشک صحبت کنید.
- اگر سرفه‌های مزمن دارید که ناشی از استعمال دخانیات است، این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید.
طریقه نگهداری گایافنزین
گایافنزین را در ظروف ایمن و ضد هوا نگهداری کنید.
بیشتر بخوانید:
گردآوری توسط بخش سلامت
مجله رضیم