لوله گذاری معده از راه بینی
سوند بینی معده ای یک لوله کوتاه است که معمولاً برای رساندن غذا یا دارو به بیماران استفاده می‌شود. این لوله‌ها معمولاً برای مدت کوتاهی، حدود ۳ یا ۴ هفته، استفاده می‌شوند. غذا یا داروها با استفاده از سرنگ یا پمپ به داخل این لوله‌ها منتقل می‌شوند.
همچنین برای خارج کردن گاز یا مایعات از معده نیز می‌توان از این لوله‌ها استفاده کرد که این کار با سرنگ یا دستگاه ساکشن الکتریکی انجام می‌شود.
گاواژ چیست؟
گاواژ به معنای تغذیه از طریق لوله است که از بینی عبور کرده و به معده می‌رسد. این لوله‌ها برای بیمارانی که توانایی خوردن و آشامیدن ندارند، مانند بیمارانی که دچار سکته مغزی شده‌اند و نمی‌توانند حرکت کنند، استفاده می‌شوند. اما در صورتی که از این لوله‌ها بیش از حد استفاده شود، ممکن است عوارضی مانند عفونت سینوسی و تب به وجود آید.
هدف از تغذیه با لوله NGT
- تغذیه مناسب برای بیمارانی که نمی‌توانند بخورند.
- تغذیه مناسب برای بیماران بی‌هوش و نیمه بی‌هوش.
- بیمارانی که از طریق دهان نتوانسته‌اند کالری کافی دریافت کنند.
برای چه بیماران نباید از لوله NGT استفاده کرد؟
این لوله‌ها برای بیمارانی که دچار شوک و مشکلات جریان خون در روده هستند، نباید استفاده شود.
همچنین برای بیمارانی که دچار انسداد کامل روده یا مشکلات مشابه هستند و ممکن است با گذاشتن این لوله دچار انسداد شوند، نباید استفاده شود.
بیمارانی که دچار اسهال شدید و کنترل‌ناپذیر هستند، یا بیمارانی که به بیماری پانکراتیت و فیستول‌های روده‌ای مبتلا هستند نیز نباید از این روش استفاده کنند. اما برای بیماران با شرایط خاص، این روش می‌تواند قابل استفاده باشد.
چگونه لوله بینی معده ای (NGT) گذاشته می‌شود؟
ممنوعیت مطلق: اگر بیمار دچار شکستگی قاعده جمجمه یا کام و صورت باشد.
ممنوعیت نسبی: اگر بیمار سابقه جراحی روی معده، ازوفاژکتومی، جراحی بینی، یا بیماری‌های انعقادی داشته باشد، یا داروهای ضد انعقاد مصرف کند.
بررسی بیمار در هنگام قرار دادن لوله
اگر بیمار دچار حالت تهوع شود و محتویات به اوروفارنکس بیفتد، باید آن را بیرون بکشید و خمیدگی لوله را اصلاح کنید و ادامه دهید. اگر بیمار دچار مشکلات تنفسی شد، مانند خفگی، سرفه، یا عدم توانایی در صحبت کردن، لوله را باید خارج کنید.
روش غذا دادن به بیمار با استفاده از لوله NGT
1. شستن دست‌ها.
2. قرار دادن بیمار در حالت نشسته.
و بالا آوردن قسمت بالای تخت
3. ابتدا اطمینان حاصل کنید که لوله درون معده به درستی قرار گرفته باشد تا از ورود غذا به ریه بیمار جلوگیری شود.
4. مقدار غذای باقی‌مانده در معده را بررسی کنید. اگر بیش از ۱۰۰ سی سی غذا در معده باقی مانده باشد، این نشان می‌دهد که معده به خوبی تخلیه نشده است. مایعات اضافی را به معده بازگردانید و در آن جلسه تغذیه بیمار را قطع کنید.
5. برای شروع گاواژ، بهتر است از حجم ۵۰ سی سی هر ۴ ساعت استفاده کنید و اگر بیمار این حجم را تحمل کرد، هر ۴ ساعت ۲۵ سی سی به آن اضافه کنید.
6. قبل از اینکه مایع غذایی تمام شود، حدود ۳۰ تا ۵۰ سی سی آب ساده به داخل سرنگ بریزید تا لوله تمیز شود.
7. قبل از تمام شدن آب، لوله معده را با فشار انگشتان ببندید و سرنگ را از لوله معده جدا کنید. پیستون را در سرنگ قرار دهید و دوباره سرنگ را به لوله وصل کنید تا هوا به معده وارد نشود. سپس بیمار را به مدت ۳۰ دقیقه در همان حالت نگه دارید.
بیماران و همراهان باید چه نکاتی را هنگام تعبیه NGT رعایت کنند؟
شما می‌توانید با استفاده از روش NGT حداکثر به مدت 4 الی 6 هفته به بیمار غذا دهید. جنس این لوله‌ها مهم است و باید بعد از هر 2 یا 3 بار استفاده تعویض شوند. وقتی که پرستار در منزل دارید، او باید مایع گاواژ را هر روز تهیه کرده و به بیمار تزریق کند. مایع گاواژ را می‌توان به مدت 24 ساعت در یخچال نگه‌داری کرد و بعد از آن قابل استفاده نیست.
مایع گاواژ نباید هیچ گونه ادویه و مواد افزودنی داشته باشد. چون تمام گروه‌های غذایی در مایع گاواژ وجود دارد، از دادن شیر در طول مدت گاواژ خودداری کنید و بهتر است در زمان نهار و شام (به جز برای بیماران تحت دیالیز و با فسفر خون بالا) به بیمار ماست داده شود.