آموزش نگهداری و پرورش قناری
قناری یک پرنده آشنا برای همه ماست. این پرنده به خاطر آوازهای زیبا و دلنشینش معروف است. همچنین رنگ‌های زیبای آن هم قابل توجه هستند. قناری‌ها در رنگ‌های مختلفی وجود دارند، مانند سبز، دارچینی، سرخ، زرد، طلائی، سفید، طوسی و آهویی. همچنین قناری‌هایی با ترکیبی از این رنگ‌ها وجود دارند که به آنها ابلق می‌گویند. این نوع قناری‌ها معمولاً با اختلاط نژادها به وجود آمده‌اند.
در ابتدا از شما خواهش می‌کنم که به نژاد قناری‌ها توجه کنید، به این صورت که قناری‌هایی با رنگ و فرم بدنی مشابه را انتخاب کنید و سعی کنید از نزدیکان همدیگر نباشند (مثلاً خواهر و برادر). در ایران، این موضوع معمولاً فراموش می‌شود و ما، به همراه دیگر علاقمندان، می‌خواهیم تا نژاد قناری‌ها را بهبود ببخشیم و به شکل درست بازگردانیم.
پرورش قناری در بیشتر کشورها رایج است و برای آن ارزش زیادی قائل می‌شوند. به نظر می‌رسد که اولین بار، اسپانیایی‌ها این پرنده را کشف و شناسایی کردند.
این پرنده انواع مختلفی دارد که مهم‌ترین آنها عبارتند از: جیور، یورک (یا یورکشار)، فری و انواع معمولی آن که به نام‌های رسمی شناخته می‌شوند.
نگهداری از قناری کار سختی نیست و برخلاف تصور عمومی، شما می‌توانید با مراقبت خوب از آنها در خانه، از زیبایی و آواز آنها لذت ببرید و زندگی خوبی برای این پرنده فراهم کنید.
خرید قناری
از آنجا که قناری‌ها انواع مختلفی دارند، اما برای شروع بهترین گزینه قناری رسمی است که از لحاظ استقامت بدنی هم قابل قبول است. همچنین سایر نژادها معمولاً کمی گران‌ترند و در صورت عدم مراقبت درست، ممکن است شما را ناامید کنند.
بنابراین، بهتر است که مبتدی‌ها قناری رسمی را انتخاب کنند تا با خصوصیات و رفتار این پرنده آشنا شوند و بتوانند نتیجه بهتری از نگهداری آن بگیرند.
همچنین، باید اشاره کنم که در این پرنده، فقط نرها قادر به خواندن هستند و قیمت نرها از ماده‌ها بالاتر است. شما تنها در زمان جوجه‌کشی می‌توانید از ماده‌ها بهره‌برداری کنید.
در نهایت، دوباره تأکید می‌کنم که بهتر است شما قناری‌هایی با یک نژاد و رنگ و فرم بدنی مشابه انتخاب کنید.
در مورد جوجه‌کشی از قناری، معمولاً این کار را زمانی انجام می‌دهند که قناری‌ها آماده هستند و در فصل مربوطه قرار دارند. برای انتخاب قناری‌های خوب، به چند ویژگی توجه کنید: پرهای صاف و یکدست به همراه رنگ‌های درخشان خیلی مهم هستند. هیکل قناری باید خوب و روی فرم باشد. همچنین نشاط و تحرک بالا نیز باید در نظر گرفته شود؛ یعنی پرنده نباید در گوشه قفس پف کرده باشد. چشم‌های روشن و درخشان هم نشانه خوبی است. برای نرها وقتی که مست و آماده برای جفت‌گیری هستند، بیقراری و خواندن با صدای بلند و رسا نشان‌دهنده سلامتی آنهاست. برای ماده‌ها، سوت کوتاهی کشیدن و جمع کردن پر و کاغذ در گوشه‌ی قفس از نشانه‌های دیگر است.
نگهداری
قفس: شما می‌توانید قفس‌هایی با اندازه 50 یا 55 سانتیمتر که در بازار موجود است را انتخاب کنید. اما برای نگهداری جوجه‌ها تا زمانی که به سن بلوغ برسند (که برای قناری‌ها معمولاً 5 تا 6 ماهگی است) و در زمان پرریزان، بهتر است از قفس‌های بزرگ‌تر به اندازه 110 سانتیمتر استفاده کنید. این کار به شما کمک می‌کند قناری‌های نر و ماده را به طور جداگانه و در گروه‌های مناسب نگهداری کنید.
وسایل قفس: شما می‌توانید در قفس دو تا میله پلاستیکی را به صورت عمودی و با فاصله مناسب بگذارید. یکی از این میله‌ها باید نزدیک جادونی و دیگری در کنار آبخوری باشد. همچنین وان حمام قناری و ظروف مختلفی برای غذا را هم فراموش نکنید.
اصول نگهداری
1-تغذیه: ابتدا بهتر است بگویم که غذای اصلی قناری‌ها تخم کتان است که نیازهای اساسی آنها را تأمین می‌کند. اما به تنهایی کافی نیست. دیگر دانه‌ها مثل خرفه، تخم کاهو، ارزن، شاهدانه، تخم شلغم، ترب و بلغور جو هم در زمان‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. هرکدام از این دانه‌ها خاصیت خاص خود را دارند. مثلاً تخم کاهو و خرفه طبع خنکی دارند، در حالی‌که دانه‌هایی مثل ارزن خاصیت گرما دارند. میزان غذایی که به قناری‌ها می‌دهید از زمان پرریزان (در تابستان) تا پایان دوران جوجه‌کشی متفاوت است. دان نرم که مخلوطی از شیر خشک، آرد سوخاری، تخم مرغ و سبوس است، در زمان جوجه‌کشی برای قناری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
از طرفی میوه و سبزیجات تازه را به قناری‌ها در تمام فصول فراموش نکنید، زیرا این مواد غذایی نقش مهمی در جیره غذایی پرندگان دارند. تغذیه با گشنیز، هویج (که در زیبایی رنگ قناری‌ها به ویژه در قناری‌های سرخ و دارچینی تأثیرگذار است)، ترب، کاهو، جعفری و غیره نیز حائز اهمیت است.
اضافه کردن صدف و ماسه نرم به غذا به پرنده کمک می‌کند تا غذای خود را بهتر هضم کند و به خرد شدن آن در سنگدان کمک می‌کند.
از زمان شروع ریختن پرها (تولک) تا هنگام جوجه‌کشی، باید کم‌کم مقدار دانه تخم‌کتان را کم کرده و دانه‌های کمکی را بیشتر کنیم، به‌طوری که در زمان جوجه‌کشی، دانه‌های کمکی به حداکثر برسند.
2-مکان نگهداری: قناری‌ها نباید در معرض باد مستقیم باشند، اما باید هوای محیط آنها تهویه شود. محیطی آرام برای قناری‌ها مهم است و گاهی می‌توانید موسیقی آرام برای آنها پخش کنید.
برای دما، در تیرماه که به زمان تولک نزدیک می‌شویم، دما را تا 30 درجه نگهداری کنید. بعد از 30 تا 40 روز و در اوایل مرداد، می‌توانید قناری‌ها را به دمای طبیعی محیط بسپارید و تدریجاً دما را کاهش دهید. در مهرماه دما را روی 20 درجه حفظ کنید، اما زمانی که به زمان جوجه‌کشی نزدیک می‌شوید، باید دما را بالا ببرید و در فصل جوجه‌کشی آن را روی 23 درجه نگه دارید.
3-نوردهی: نوردهی برای قناری‌ها بسیار مهم است. باید توجه داشته باشید که طول روز در تیرماه به حدود 15 ساعت می‌رسد، در حالی که در زمستان به حدود 10 ساعت کاهش می‌یابد. به همین دلیل از تیر تا اوایل آبان باید نوردهی را کاهش دهید و از اوایل دی، دوباره نوردهی را افزایش دهید.
به این نکته توجه داشته باشید که تغییر در مدت نوردهی باید به آرامی و تدریجی انجام شود.
4- نظافت و بهداشت: این موضوع بسیار مهم است، زیرا قناری پرنده‌ای بسیار حساس است. همچنین حشراتی مانند شپش یا رشک می‌توانند هم بر روی انسان و هم بر روی پرنده وجود داشته باشند. هر هفته باید کف قفس را تمیز کنید و هر ماه یک بار علاوه بر نظافت قفس، میله‌ها و نشیمن‌های قناری را هم تمیز کنید و درزهای آنها را بشویید، زیرا این درزها می‌تواند محل تجمع میکروب‌ها باشد و باید قفس را ضدعفونی کنید.
به علاوه، قناری‌ها نیاز دارند هر هفته یک بار استحمام کنند. این کار به جلوگیری از مبتلا شدن آنها به انگل‌ها و حشرات کمک می‌کند. برای این کار می‌توانید وان مخصوص حمام قناری را تهیه کنید و آن را با آب پر کنید. قفس را طوری در نور آفتاب بگذارید که نیمی از آن در آفتاب باشد و نیمی دیگر در سایه، تا قناری‌ها بتوانند شنا کرده و استحمام کنند.