“`html
چه چیزی آبله مرغان را خارش دار می‌کند؟ درمان خارش آبله مرغان
آبله مرغان یک بیماری خفیف و بسیار مسری است که توسط ویروس هرپس زوستر ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند در هر سنی اتفاق بیفتد، اما در کودکان شایع‌تر است. آبله مرغان یک بیماری ویروسی رایج در میان کودکان است. در مناطق معتدل، ۹۰% موارد این بیماری در کودکان زیر ۱۰ سال دیده می‌شود، در حالی که در مناطق گرمسیری، این بیماری بیشتر در دوره نوجوانی بروز می‌کند. بعضی اوقات شدت بیماری به قدری کم است که کسی متوجه آن نمی‌شود و فرد نسبت به آبله مرغان ایمن می‌شود، به طوری که با تماس مجدد نیز به آن مبتلا نمی‌شود. دوره نهفته بیماری معمولاً حدود دو هفته است. با ما در این بخش از رضیم همراه باشید تا با روش‌های مناسب برای درمان آبله مرغان آشنا شوید.
علت بیماری آبله مرغان chickenpox
عامل بیماری آبله مرغان، ویروسی از خانواده هرپس‌ها به نام واریسلا زوستر (وی-زد) است. پس از اینکه کودک بهبودی پیدا کرد، این ویروس به صورت غیرفعال در اعصاب نزدیک نخاع او باقی می‌ماند و او را برای همیشه نسبت به آبله مرغان ایمن می‌کند، هرچند ممکن است موارد استثنائی نیز وجود داشته باشد. همچنین، ضعیف شدن سیستم ایمنی افراد مسن (بالای پنجاه سال) می‌تواند باعث فعال شدن دوباره این ویروس و ایجاد زونا شود.
ویروس چگونه منتشر می‌شود
این بیماری به سادگی از طریق تماس با افراد بیمار منتشر می‌شود. معمولاً، ویروس در تاول‌ها، گلو و بینی کودک مبتلا وجود دارد و از طریق ترشحات هوای اتاق را آلوده می‌کند. بیماری بلافاصله بعد از تنفس هوای آلوده یا لمس کردن تاول یا لباس آلوده منتقل می‌شود. کودک همچنین می‌تواند از طریق تماس با فردی که زونا دارد به آبله مرغان دچار شود.
دور نگه‌داشتن کودک بیمار از سایر اعضای خانواده نمی‌تواند مانع از انتقال بیماری شود؛ زیرا ویروس از طریق ذرات موجود در هوا منتشر می‌شود. حتی نگه‌داشتن کودک در یک اتاق مجزا هم خطر آلوده شدن سایر افراد خانواده را کاهش نمی‌دهد، زیرا ویروس از طریق درزها و شکاف‌ها به محیط خانه نفوذ کرده و آن را آلوده می‌کند. احتمال آلوده شدن سایر اعضای خانواده، حتی اگر کودک بیمار در اتاق دیگری باشد، حدود نود درصد است. آبله مرغان از دو روز پیش از پیدایش دانه‌ها تا پنج روز پس از آن قابل انتقال است، بنابراین دوره انتشار بیماری توسط کودک آلوده، هفت روز است.
نشانه‌های بیماری آبله مرغان
از زمان آلوده شدن به ویروس آبله مرغان تا زمان بروز نشانه‌ها، دوره‌ای وجود دارد که به آن دوره کمون می‌گویند. دو تا سه هفته بعد از تماس با ویروس، ابتدا علائمی مانند تب خفیف و بی‌اشتهایی ظاهر می‌شود و سپس دانه‌هایی بر روی بدن ظاهر می‌شود که بعد از چند ساعت به تاول تبدیل می‌شوند. این مرحله با خارش شدید همراه است. تاول‌ها در عرض سه یا چهار روز افزایش یافته و تاول‌های قدیمی ترکیده و خشک می‌شوند. تعداد تاول‌ها در کودکان می‌تواند از ده‌ها تا صدها متفاوت باشد.
تاول‌ها، صرف نظر از تعدادشان، در کودک ناراحتی ایجاد کرده و آرامش او را به هم می‌زنند. برای کاهش خارش‌ها، حتماً با پزشک تماس بگیرید.
“““html
از پزشک بخواهید داروی آنتی هیستامین یا پمادهای آرامبخش برای تسکین خارش کودک شما تجویز کند. بسیاری از والدین نگران باقی‌ماندن زخم‌ها و تاول‌ها هستند، اما این تاول‌ها معمولاً پس از چند هفته از بین می‌روند.
برخی از کودکان ممکن است علاوه بر تاول‌ها دچار تب شدید (بیش از ۳۹ درجه سانتی‌گراد) نیز شوند. مهم است که در این شرایط از آسپرین استفاده نکنید، زیرا مصرف آسپرین در کودکانی که مبتلا به آبله مرغان و آنفلوآنزا هستند می‌تواند منجر به ایجاد سندرم ری شود. این سندرم بسیار خطرناک است و بر کبد و مغز تأثیر می‌گذارد. علائم آن شامل استفراغ‌های مکرر، بی‌هوشی و حتی ایست قلبی است. برای جلوگیری از این سندرم و تسکین تب، بهتر است از استامینوفن استفاده کنید. به طور کلی، تب کودک شما به زودی از بین خواهد رفت.
بیماری‌های ثانویه
زمانی که کودک آبله مرغان می‌گیرد، ممکن است به بیماری‌های ثانویه نیز مبتلا شود. شایع‌ترین این بیماری‌ها، عفونت‌های پوستی است که به دلیل خاراندن پوست ایجاد می‌شود. اگر این عفونت عمیق باشد، ممکن است اثر زخم دائمی بماند.
بهترین روش‌های پیشگیری شامل:
۱ – استفاده از پماد تجویزی پزشک برای تسکین خارش؛
۲ – کوتاه نگه داشتن ناخن‌های کودک؛
۳ – حفظ بهداشت پوست و ناخن‌های کودک.
به یاد داشته باشید که پوست معمولاً دچار عفونت نمی‌شود و اثر آبله مرغان به زودی از بین خواهد رفت. احتمال بروز بیماری‌های ثانویه خونی و عصبی بسیار کم است. اگر پس از دو یا سه روز از آغاز بیماری، علائمی مانند خواب‌آلودگی و استفراغ مکرر مشاهده کردید، هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید.
ابتلا به آبله مرغان در نوزادی
نوزادانی که مادرانشان نسبت به آبله مرغان ایمن هستند، تا چند ماه پس از تولد به این بیماری مبتلا نمی‌شوند. اما اگر کودک در ده روز اول زندگی خود با ویروس آبله مرغان تماس داشته باشد، ممکن است بیمار شود که این حالت می‌تواند شدید و حتی کشنده باشد. اگر مادران پنج روز قبل یا دو روز بعد از زایمان به این بیماری مبتلا شوند، نوزادان آنها به نوع خفیف آن مبتلا خواهند شد.
آبله مرغان مادرزادی
اگر مادر بارداری در سه ماهه اول بارداری آبله مرغان بگیرد، این بیماری می‌تواند از طریق جفت به نوزاد منتقل شود. این نوع بیماری را آبله مرغان مادرزادی می‌نامند و در دو درصد از موارد می‌تواند مشکلات جدی و کشنده‌ای برای نوزاد ایجاد کند. این مشکلات ممکن است بر روی مغز، چشم‌ها و اندام‌های حرکتی تأثیر بگذارد.
مادران باردار اگر در سه ماهه اول بارداری آبله مرغان بگیرند، باید از وضعیت ایمنی خود مطمئن شوند. اگر قبلاً به آبله مرغان مبتلا شده‌اند، ایمن هستند، اما اگر شک دارند، بهتر است آزمایش خون بدهند تا مطمئن شوند که آنتی‌بادی‌های ضد آبله مرغان در بدنشان وجود دارد. در صورتی که این آنتی‌بادی‌ها وجود داشته باشند، نوزاد آنها سالم خواهد ماند.
توجه: اگر زنی در نیمه اول بارداری آبله مرغان بگیرد و ایمنی نداشته باشد، می‌تواند با دریافت تزریق آنتی‌بادی ضد آبله مرغان از خود محافظت کند. همچنین اگر مادری پنج روز قبل از زایمان یا دو روز بعد از آن به آبله مرغان مبتلا شود، باید در چهار روز اول پس از زایمان به نوزادش آنتی‌بادی تزریق شود. اگر نوزادان نارس در چند هفته اول پس از تولد دچار بیماری شوند، نیاز به مراقبت ویژه دارند.
“`
تا چهار روز پس از ابتلا به این بیماری، می‌توان با استفاده از پادتن ضد بیماری، درمان را آغاز کرد.
دوره نهفتگی
مدت زمان نهفتگی این بیماری معمولاً بین ۲ تا ۳ هفته است.
دوره واگیری
این بیماری از یک یا دو روز پیش از ظهور بثورات پوستی آغاز می‌شود و تا زمانی که تمامی بثورات به توده‌های خشک و نامنظم تبدیل شوند (دلمه) قابل انتقال است.
راه‌های سرایت بیماری
۱- سرایت از طریق تماس مستقیم:
این بیماری از یک فرد بیمار از طریق تماس مستقیم با بثورات یا ترشحات از مجرای تنفسی منتقل می‌شود. همچنین امکان انتقال این بیماری از مادر به نوزاد نیز وجود دارد.
۲- تماس غیر مستقیم:
این بیماری ممکن است از طریق لوازمی که به تازگی با ترشحات فرد بیمار آلوده شده‌اند، منتقل شود.
درمان بیماری آبله مرغان
استراحت در دوران تب ضروری است. درمان بیماری به ویژه برای تسکین خارش، پیشگیری از عفونت‌های ثانویه و یا درمان عوارض بیماری انجام می‌شود. استفاده از پودر تالک و محلول کالامین در صورت خارش پوست پیشنهاد می‌شود. باید به یاد داشت که مصرف آسپرین برای افراد زیر ۱۶ سال در این بیماری خطرناک است.
اصول کلی
- معمولاً بیماری با ظهور تاول‌های پوستی تشخیص داده می‌شود و نیازی به انجام آزمایش نیست.
- درمان به منظور کاهش علائم بیماری انجام می‌شود.
- برای کاهش خارش، از پارچه، حوله یا کمپرس آب سرد استفاده کنید.
- سعی کنید بیمار را در محیطی خنک و آرام نگه دارید. گرما و عرق باعث افزایش خارش می‌شوند.
- ناخن‌های بیمار را کوتاه نگه دارید تا او نتواند خود را بخاراند. خاراندن تاول‌ها ممکن است منجر به عفونت ثانویه شود.
بعد از ظاهر شدن علائم عمومی، ضایعات پوستی خاص بیماری به وجود می‌آید که به صورت ضایعات قرمز و دانه‌های آبدار نوشته می‌شوند. این ضایعات معمولاً در تنه، صورت و سر ظاهر می‌شوند. چندین دسته از این ضایعات به وجود می‌آید و دانه‌های آبدار کوچک بعد از مدتی چرکی شده و سپس خشک می‌شوند و دلمه‌های سیاه رنگی ایجاد می‌کنند. این دلمه‌ها سقوط می‌کنند و معمولاً جا نمی‌گذارند، اما در برخی موارد که عفونت باکتریایی اضافه شود یا ضایعه بزرگ باشد، ممکن است باعث ایجاد زخم‌های فرورفته شوند.
ضایعات آبله مرغان می‌توانند خارش‌دار باشند که در بعضی مواقع این خارش بسیار آزاردهنده می‌شود. معمولاً دوره بیماری یک تا دو هفته طول می‌کشد. همچنین احتمال بروز مشکلات داخلی مانند عفونت ریوی، کبدی و مغزی در آبله مرغان وجود دارد، به ویژه در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند یا بزرگسالان. در موارد خفیف بیماری می‌توان برای کاهش خارش از داروهایی مانند کالامین استفاده کرد.
اگر خارش شدت زیادی داشته باشد و باعث کنده شدن زخم‌ها شود، می‌توانیم از داروهای آنتی‌هیستامین خوراکی استفاده کنیم.
اگر عفونت باکتریایی روی پوست ایجاد شده باشد یا احتمال ایجاد آن به خاطر شرایط زندگی فرد زیاد باشد، می‌توان از آنتی‌بیوتیک‌های موضعی یا خوراکی استفاده کرد. همچنین، محیط زندگی فرد نباید خیلی گرم باشد چون در مکان‌های گرم میزان زخم‌ها بیشتر می‌شود. در مورد حمام رفتن، پیشنهاد می‌شود که از کیسه یا لیف زبر استفاده نشود تا زخم‌ها کنده نشوند و اثرات بیشتری روی پوست نگذارند. اما شستن بدن با آب ولرم هیچ مشکلی برای بیمار ایجاد نمی‌کند.
در مورد داروهای مسکن، باید دقت کرد که نباید از آسپیرین استفاده کرد چون ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی در کبد شود. این مشکل با استفراغ‌های مکرر و شدید همراه است و در صورتی که این وضعیت رخ دهد، حتماً باید با پزشک تماس بگیرید و او را از وضعیت بیمار باخبر کنید.
داروهای ضدویروس مانند آسیکلوویر اگر در مراحل اولیه بیماری استفاده شوند، می‌توانند به کاهش شدت بیماری کمک کنند. چون آبله مرغان بسیار واگیردار است و احتمال ابتلای کودکان در خانواده زیاد است، می‌توان به محض شروع بیماری دارو را نیز شروع کرد. اما باید به یاد داشت که آبله مرغان در کودکان سالم به درمان زیادی نیاز ندارد و خود به خود بهبود می‌یابد. برای درمان جای زخم‌های آبله مرغان می‌توان از روش‌هایی مانند میکرودرمابریژن، جراحی، تزریق مواد پرکننده و درمان با لیزر استفاده کرد.
آبله مرغان یک بیماری است که بدن را با دانه‌های تاولی و خارش‌دار پوشش می‌دهد. این بیماری مشابه سرماخوردگی به سرعت گسترش می‌یابد و می‌تواند سایر کودکان را هم مبتلا کند. به طور میانگین، نوددرصد کودکان در امریکا قبل از رسیدن به پانزده سالگی به این بیماری مبتلا می‌شوند. بیشتر این موارد در کودکان بین پنج تا ده سال اتفاق می‌افتد و شیوع آن در فصل‌های زمستان و بهار بیشتر است. خطر واگیرداری آبله مرغان زیاد نیست و مبتلا شدن کودکان به این بیماری نمی‌تواند خطرناک باشد. اما بزرگسالان و نوزادانی که مادرانشان پیش از این به آبله مرغان مبتلا نشده‌اند، ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار بگیرند.
چگونه ممکن است کودک نوپای من به آبله مرغان مبتلا شود؟
بیماری آبله مرغان توسط ویروس واریسلا زوستر ایجاد می‌شود که از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. اگر کودک شما تا به حال واکسن آبله مرغان را نزده یا به این بیماری مبتلا نشده باشد و با فرد مبتلا تماس داشته باشد، احتمال ابتلا به این بیماری در او بسیار زیاد است.
این بیماری از طریق تماس با دست‌های افراد آلوده یا تماس با تاول‌های فردی که بیماری دارد، منتقل می‌شود. همچنین، اگر فردی با سرفه، عطسه یا تنفس فضای اطراف را آلوده کند، این روش هم می‌تواند باعث انتقال بیماری شود (تماس مستقیم یا مایع تاول‌ها قبل از اینکه شروع به پوسته‌ریزی کنند، نیز می‌تواند منجر به انتقال بیماری شود). اگر کودک شما در معرض تماس با ویروس قرار گیرد، معمولاً بین 14 تا 16 روز طول می‌کشد تا دانه‌ها و جوش‌های چرکی ظاهر شوند. این دوره می‌تواند بین 10 تا 21 روز نیز متغیر باشد.
نکات مهم در مورد استفاده از آنتی‌هیستامین‌ها:
آنتی هیستامین، کمک‌کننده به تسکین خارش ناشی از آبله مرغان
اگر می‌خواهید از داروهای آنتی هیستامین استفاده کنید، حتما دستورالعمل‌های روی بسته‌بندی را به دقت بخوانید و دنبال کنید. به ویژه اگر برای فرزندتان این دارو را می‌خواهید، حتما زیر نظر پزشک اقدام کنید، چون کودکان نسبت به بزرگ‌ترها حساسیت بیشتری به اثرات این داروها دارند.
یکی از عوارض جانبی که با مصرف خودسرانه آنتی هیستامین‌ها ممکن است کودکان را تهدید کند، تشنج است که معمولاً در نوزادان و کودکان خردسال اتفاق می‌افتد.
لطفاً هیچ‌گاه از آنتی هیستامین‌های موضعی بدون مشورت پزشک استفاده نکنید، زیرا این داروها مستقیماً روی پوست قرار می‌گیرند و اگر زیاد استفاده شوند، می‌توانند عوارض جدی به همراه داشته باشند.
اگر سوال یا نکته‌ای درباره درمان خارش آبله مرغان دارید، حتماً آن را در قسمت نظرات با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.
منبع: دکتر محسن زاده
مجله اینترنتی رضیم
مرجان امینی