بیماری آلزایمر، رایجترین نوع زوال عقل است و به نظر میرسد که عوامل محیطی و ژنتیکی در بروز آن تأثیر دارند.
تحقیقات همچنین نشان میدهد که ممکن است میکروبها هم در ایجاد آلزایمر نقش داشته باشند، اما اینکه این میکروبها چگونه به مغز میرسند، تا به حال مشخص نبوده است.
اکنون، یک مطالعه در استرالیا نشان داده است که باکتریای به نام کلامیدیا پنومونیه میتواند از طریق عصب بویایی، از بینی به مغز برود و باعث تشکیل پلاکهای آمیلوئید بتا شود که نشانه بیماری آلزایمر است.
نویسندگان پیشنهاد میکنند که انگشتکردن در بینی ممکن است به بافتهای بینی آسیب بزند و ورود باکتریها به عصب بویایی و عبور آنها به مغز را آسانتر کند.
انگشتکردن در بینی عادتی است که ممکن است ناخوشایند به نظر برسد، اما به نظر بیخطر میآید. ولی تحقیقات دانشگاه گریفیث در کوئینزلند، استرالیا نشان میدهد که این عمل ممکن است خطراتی داشته باشد که قبلاً در نظر گرفته نشده بود.
این تحقیق که در مجله Nature Scientific Reports منتشر شده، نشان میدهد که با آسیب رساندن به حفره بینی در موشها، باکتریها میتوانند از طریق عصب بویایی به مغز سفر کنند. وقتی این باکتریها در مغز قرار میگیرند، باعث رسوب پروتئین بتا آمیلوئید میشوند که ممکن است منجر به بیماری آلزایمر شود. آمیلوئید بتا پلاکهایی ایجاد میکند که به نظر میرسد مسئول بسیاری از علائم بیماری آلزایمر مانند فراموشی، مشکلات زبانی و رفتار غیرقابل پیشبینی هستند.
عصب بویایی بهطور مستقیم از حفره بینی به مغز میرسد. بنابراین، باکتریهایی که وارد این عصب میشوند، میتوانند از سد خونی مغزی که معمولاً مانع ورود آنها به مغز میشود، عبور کنند. مطالعهای که روی موشها انجام شده، نشان میدهد که کلامیدیا پنومونیه، باکتریای که باعث عفونتهای تنفسی مانند ذاتالریه میشود، از این طریق به سیستم عصبی مرکزی دسترسی پیدا میکند. سلولهای مغز به وجود پروتئین بتا آمیلوئید به عنوان واکنشی به این باکتریها پاسخ میدهند. پروتئین بتا آمیلوئید به پلاکهایی تبدیل میشود که نشانه بیماری آلزایمر است.
البته این مطالعه فقط بر روی موشها انجام شده و موشها انسان نیستند، و اخیراً بعضی از کارشناسان این پژوهش را رد کردهاند.