“`html
علائم مسمومیت با نفت سفید
اگرچه بزرگترها می‌توانند با پیروی از چند نکته ساده، نظیر علامت‌گذاری روی بطری نفت و دور نگه‌داشتن آن از دسترس کودکان، از مسمومیت جلوگیری کنند، اما گاهی کودکان به طور تصادفی نفت می‌خورند.
برخی از کودکان حتی ممکن است طعم نفت را دوست داشته باشند. انواع مختلف نفت به دلیل ترکیبات متفاوت‌شان می‌توانند موجب مسمومیت با درجات مختلف شوند. برای مثال، مصرف یک قاشق از نفت برای یک کودک یک و نیم تا دو ساله می‌تواند بسیار خطرناک باشد و حتی منجر به مرگ او شود.
علائم مسمومیت با نفت سفید بیشتر به دلیل تحریک‌کننده بودن مایع و گاز نفت بر روی مجاری تنفسی است. این گاز همچنین می‌تواند روی عملکرد مغز و سیستم گوارش تأثیر بگذارد. معمول‌ترین علائم مسمومیت شامل سرفه شدید، تنگی نفس، استفراغ، بی‌حالی و حتی بیهوشی است.
در حدود ۵۰ درصد از موارد مسمومیت با نفت سفید، درد شدید شکمی نیز مشاهده می‌شود و اکثر این بیماران تب دارند. بوی بد دهان و استفراغ از جمله علائم مشهود این نوع مسمومیت هستند که ممکن است گاهی با بیماری‌های شکمی مشابه اشتباه گرفته شوند.
درمان مسمومیت با نفت سفید
یادآوری این نکته مهم است که تهوع و استفراغ ممکن است به مری و تارهای صوتی آسیب برساند و اگر این مواد در حین استفراغ به ریه بروند، می‌تواند عوارض بیشتری ایجاد کند. بنابراین، بهترین کار این است که از ایجاد حالت تهوع جلوگیری کرده و بیمار را به نزدیک‌ترین بیمارستان برسانید.
پزشکان معمولاً شستشوی معده را توصیه می‌کنند زیرا ممکن است در هنگام استفراغ، نفت سفید به دستگاه تنفسی برسد و مشکلات بیشتری به وجود آورد.
اگر قبل از رسیدن به بیمارستان، بیمار دچار استفراغ شدید شود، باید حتماً از بازگشت نفت به ریه جلوگیری کنید، زیرا این حالت می‌تواند موجب ذات‌الریه شدید شود.
در شرایطی که بیمارستان نزدیک نیست و بیمار مقدار زیادی نفت خورده است، روش‌های درمانی مختلفی وجود دارد. یکی از این روش ها خالی کردن معده با دارو و مواد ملین است.
درمان مسمومیت با نفت سفید در شرایط عدم دسترسی به بیمارستان و درمانگاه
اگر بیمارستان دور است، سعی کنید تا رسیدن به بیمارستان از استفراغ بیمار جلوگیری کنید. برای این کار، یک تکه یخ را در کیسه فریزر گذاشته و آن را در پارچه‌ای پیچیده و روی معده بیمار قرار دهید تا با سرد کردن معده از حالت تهوع جلوگیری کنید.
اگر بیمار مقدار زیادی نفت مصرف کرده باشد، بهترین راه رساندن او به بیمارستان است. اگر مقدار نفت کم است و بیمارستان در دسترس نیست، استفاده از غذاهای ملین می‌تواند به دفع سریعتر مواد نفتی کمک کند.
یادآوری می‌شود که وادار کردن فرد مسموم شده به استفراغ، کاری غیرعلمی است و معمولاً عوارض جانبی به دنبال دارد و فقط در شرایط خاص توصیه می‌شود.
طبق گفته نائب رئیس انجمن سم شناسی ایران، فقط از طریق ریه (حتی یک قطره) می‌توان به مسمومیت ناشی از نفت دچار شد و ورود آن به لوله گوارش باعث مسمومیت نمی‌شود.
پیش‌آگهی:
هیچ رابطه مستقیمی بین علائم بالینی و مقدار نفت مصرفی مشاهده نشده است، اما تمامی بیمارانی که نفت خورده بودند، حالت خطرناکی داشتند. تمامی بیمارانی که چندین بار استفراغ کرده‌اند، با نارسایی تنفسی حاد به مراکز درمانی مراجعه کردند.
در این بررسی، میزان مرگ و میر 17 مورد (9/4 درصد) بود و سه عامل مهم در پیش‌آگهی بد تأثیر گذاشت: استفراغ مکرر، خوردن نفت از بشکه یا شستشوی قبلی معده. بررسی‌ها نشان می‌دهد که پنوموتوسل (حباب‌های هوا در ریه) یک عارضه دیررس و پنوموتراکس (جمع شدن هوا در فضای بین ریه و دیواره سینه) عارضه زودرس و خطرناک آن است.
پنوموتوسل معمولاً ۳ تا ۱۵ روز پس از مسمومیت بروز می‌دهد و در هفته سوم خود را نشان می‌دهد. در تصاویر رادیوگرافی تغییرات غیرطبیعی مربوط به عروق، نواحی متراکم و ذات‌الجنب دیده می‌شود.
“`
مهم‌ترین نکته در مورد پنومونی نفت، سرعت پیشرفت تصاویر رادیوگرافی است که در روزهای اول (پنج روز اول) مسمومیت مشاهده می‌شود. در گروهی از بیماران که از ابتدای بستری شدن، تصاویر رادیوگرافی طبیعی داشتند، در عرض ۲۴ ساعت نواحی متراکم ریوی شروع به ایجاد می‌کند.
استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها در درمان مسمومیت با نفت به خاطر بروز عفونت‌های زودهنگام در برخی از نمونه‌ها، به نظر منطقی می‌رسد. اما برعکس، استفاده از کورتیکوستروئیدها نشان داده است که عفونت‌ها را افزایش می‌دهد و بنابراین مورد تایید نیست.
شواهد بسیاری وجود دارد که نشان می‌دهد در مسمومیت با نفت، استنشاق و تماس مستقیم این مواد با برونش‌ها و حبابچه‌ها باعث آسیب‌های ریوی می‌شود. به همین دلیل، اکثر متخصصان شستشوی معده را تجویز نمی‌کنند.
مسمومیت با داروها و مواد شیمیایی و هیدروکربور در کودکان قابل پیشگیری است و توصیه‌های زیر می‌تواند به والدین کمک کند:
- مواد شیمیایی خطرناک مانند داروها، حشره‌کش‌ها، مواد سوزاننده و مواد ضدعفونی‌کننده باید دور از دسترس کودکان نگهداری شده و داروهای خطرناک در قفسه‌های مخصوص و قفل‌دار قرار داده شوند.
- محلول‌های شیمیایی یا نفت نباید در بطری‌های نوشابه نگهداری شوند و محتویات هر بطری باید به وضوح مشخص باشد.
- والدین باید از مصرف دارو در حضور کودکان خودداری کنند و داروها را به عنوان شربت یا شکلات به کودکان معرفی نکنند.
- هرگز دارویی که برچسب ندارد یا در جایی تاریک قرار دارد و برچسب آن قابل مشاهده نیست، مصرف نشود.
- مواد دارویی خطرناک و سوزاننده نباید در قفسه‌های کوتاه آشپزخانه یا انبار که به راحتی در دسترس کودکان است، نگهداری شوند.
- برای جلوگیری از مسمومیت غذایی، از مصرف قارچ و غذاهای مانده در فصل تابستان پرهیز شود و از تخم‌مرغ و شیر فاسد برای تهیه بستنی و شیرینی و همچنین کنسروهای تاریخ گذشته کاملاً اجتناب گردد.
- آگاه‌سازی مردم از خطرات مسمومیت و عواقب آن باید از طریق رسانه‌ها، مجلات، روزنامه‌ها و نصب پوستر در مراکز بهداشتی انجام شود و می‌تواند بسیار آموزنده و مفید باشد.
همچنین بخوانید: