پیوند قلب چه زمانی انجام می‌گیرد؟
پیوند قلب یک عمل جراحی است که در آن یک قلب بیمار که به درستی کار نمی‌کند، با یک قلب سالم عوض می‌شود. این جراحی معمولاً برای افرادی انجام می‌شود که درمان‌های دیگر مثل دارو به آن‌ها کمک نکرده است. اما قبل از اینکه یک بیمار نیاز به پیوند قلب پیدا کند، باید آزمایش‌ها و بررسی‌های زیادی انجام شود.
اگر شما باید پیوند قلب انجام دهید، نگران نباشید. احتمال زنده ماندن شما بعد از جراحی بسیار زیاد است و معمولاً خیلی زود سلامت خود را به دست می‌آورید. وقتی که تصمیم پزشکان برای پیوند قلب به شما اعلام می‌شود، باید بدانید که در طی این فرایند، چه انتظاراتی داشته باشید، مراحل جراحی چگونه خواهد بود، خطرات احتمالی چه هستند و پس از جراحی باید چه مراقبت‌هایی را انجام دهید.
پیوند قلب زمانی انجام می‌شود که سایر روش‌های درمانی برای مشکلات و بیماری‌های قلبی موثر نباشند و بیمار به نارسایی قلبی دچار شود. در بزرگسالان، چندین دلیل می‌تواند باعث نارسایی قلب شود، از جمله:
- ضعف عضله قلب (کاردیومیوپاتی)
- بیماری عروق کرونری
- مشکلات در دریچه‌های قلب
- نقص مادرزادی قلب
- ریتم‌های غیر طبیعی خطرناک قلب (آریتمی بطنی)
- آمیلوئیدوز
- در کودکان، نارسایی قلب معمولاً به دلیل نقص مادرزادی یا بیماری قلبی است.
چرا لازم است پیوند قلب صورت بگیرد؟
دلایل مختلفی وجود دارد که ممکن است شما به پیوند قلب نیاز داشته باشید. یکی از شایع‌ترین دلایل نارسایی شدید قلبی است که ناشی از عدم عملکرد صحیح یک یا دو بطن قلب می‌باشد. این مشکل می‌تواند در بسیاری از بیماری‌های مادرزادی قلب به وجود بیاید. در مورد افرادی که نقص مادرزادی دارند، احتمال نارسایی قلب و کاهش عملکرد آن بسیار بالاست.
قلب اهدا شونده چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟
در عمل پیوند قلب، قلب غیرکارا از بدن بیمار خارج می‌شود و با قلب یک اهداکننده که دچار مرگ مغزی است جایگزین می‌شود. این عمل بیشتر برای بیمارانی انجام می‌شود که نارسایی قلبی شدید دارند و درمان‌های دیگری برای آن‌ها جوابگو نبوده است.
برای تهیه قلب از اهداکننده، باید حداقل دو پزشک تأیید کنند که اهداکننده دچار مرگ مغزی شده است.
قبل از اینکه شما در لیست انتظار پیوند قلب قرار بگیرید، پزشک باید تأیید کند که این روش بهترین درمان برای نارسایی قلب شماست و همچنین باید از قابلیت شما برای انجام این عمل اطمینان حاصل کند.
قلب اهداکننده بر اساس نوع گروه خونی، اندازه قلب، پروتئین‌های سطح سلولی و مشابهت بافتی به گیرنده انتخاب می‌شود. به عنوان گیرنده پیوند قلب، شما باید داروهایی مصرف کنید تا از رد شدن قلب جدید توسط سیستم ایمنی بدنتان جلوگیری شود.
این داروها معمولاً داروهای سرکوب‌کننده ایمنی هستند. تیم پزشکی شما دوز داروهای فشار خون و داروهای دیگر که برای تضعیف سیستم ایمنی بدنتان لازم است را تعیین می‌کنند.
لیست انتظار برای پیوند قلب
- نقص مادرزادی قلب
- بیماری عروق کرونری
- مشکل در عملکرد دریچه‌های قلبی
- ضعف عضله قلب یا کاردیومیوپاتی
حتی اگر یکی از این شرایط را داشته باشید، هنوز هم عوامل بیشتری برای تعیین وضعیت شما در لیست انتظار وجود دارد. پیوند قلب درمانی مناسب برای همه نیست و برخی شرایط ممکن است نشان دهد که شما گزینه خوبی برای پیوند نیستید.
موارد زیر باید در نظر گرفته شود:
سن. بیشتر گیرندگان باید زیر ۶۵ سال سن داشته باشند.
داشتن یک بیماری دیگر که می‌تواند سلامتی شما را در خطر بیندازد، مانند بیماری کلیوی، کبدی یا ریه.
وجود عفونت فعال.
تاریخچه بیماری‌های اخیر مانند سرطان.
وضعیت عمومی سلامت بدن. بیماری‌های جدی مانند شکستگی‌های متعدد، سرطان یا سایر مشکلات جدی ممکن است شما را از فهرست پیوند خارج کند. باید به تغییر سبک زندگی خود متعهد باشید.
باشید؛ که شامل ورزش کردن، خوردن غذاهای سالم و ترک سیگار است.
چگونگی انجام جراحی پیوند قلب
عمل پیوند قلب یک نوع جراحی قلب باز است که در بیمارستان انجام می‌شود. موفقیت این عمل به وضعیت سلامتی شما و توانایی پزشک بستگی دارد. جراحی پیوند قلب معمولاً حدود چهار ساعت طول می‌کشد. در این مدت، پزشکان شریان‌های اصلی بدن را به یک دستگاه بای‌پاس قلب و ریه متصل می‌کنند تا خون به سایر نقاط بدن برسد.
زمانی که خون به دستگاه بای‌پاس منتقل شد و از طریق آن پمپ می‌شود، قلب مریض شما از قفسه سینه خارج می‌شود. سپس قلب جدید در جای خود قرار می‌گیرد. پس از قرار دادن قلب جدید، رگ‌های خونی به دقت به آن متصل می‌شوند تا هیچ نشتی به وجود نیاید.
وقتی که قلب جدید به شکل کامل به بدن شما وصل شد، جریان خون از دستگاه بای‌پاس قطع شده و قلب وارد سیستم گردش خون می‌شود. سپس دستگاه بای‌پاس از بدن جدا می‌شود.
قلب جدید با یک شوک کوچک شروع به کار می‌کند و ضربان آن دوباره شروع می‌شود. در این مرحله، یک دستگاه ضربان‌ساز موقتی به بدن شما متصل می‌شود تا در صورت نیاز، به قلب شما کمک کند تا به تپش بیفتد. این کار معمولاً در دوره ریکاوری اولیه بعد از عمل انجام می‌شود.
فرآیند بهبودی بعد از عمل
بعد از اینکه عمل جراحی به پایان رسید، شما به واحد مراقبت‌های ویژه (ICU) منتقل می‌شوید. شما به طور مداوم تحت نظر دارویی و درد خواهید بود و با لوله‌ها برای حذف مایعات اضافی از قفسه سینه تحت کنترل خواهید بود.
معمولاً پس از یک یا دو روز، شما از بخش ICU منتقل خواهید شد، اما برای ادامه درمان باید در بیمارستان بمانید. معمولاً مدت بستری شدن در بیمارستان بین یک تا سه هفته است. بهبودی کامل از پیوند قلب یک فرایند طولانی است و بسیاری از افراد پس از شش ماه به بهبودی کامل می‌رسند.
عوارض جراحی پیوند قلب
جراحی پیوند قلب، یک عمل قلب باز است که می‌تواند عوارضی داشته باشد، از جمله:
- خونریزی
- عفونت
- لخته شدن خون
- حمله قلبی
- سکته مغزی
- مرگ
- خطرات پیوند قلب
هرچند که دریافت قلب اهدا شده می‌تواند زندگی شما را نجات دهد، ولی پیوند قلب دارای خطرات زیادی است. خطرات عبارتند از:
رد شدن قلب پیوندی. یکی از مهم‌ترین خطرات پس از پیوند قلب این است که سیستم ایمنی بدن، قلب جدید را به عنوان یک جسم خارجی شناخته و به آن حمله کند.
اگرچه تمامی افرادی که پیوند قلب انجام می‌دهند داروهای سرکوب سیستم ایمنی مصرف می‌کنند که فعالیت سیستم ایمنی را کاهش می‌دهد، حدود ۱۰ درصد از آن‌ها هنوز نشانه‌های رد قلب را در سال اول پس از پیوند نشان می‌دهند که به درمان نیاز دارند.
این موارد معمولاً به خوبی با دارو درمان می‌شود. برای تعیین اینکه آیا بدن شما قلب جدید را رد می‌کند یا نه، باید در سال اول پس از پیوند آزمایش‌های بافت شناسی قلب انجام شود. تعداد این آزمایش‌ها پس از سال اول به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.
مشکلات عروقی. بعد از پیوند، دیواره‌های رگ‌های خونی در قلب شما ممکن است ضخیم و سفت شوند که باعث مشکلات عروقی می‌شود. این وضعیت می‌تواند باعث مشکلات جدی‌تری مانند حمله قلبی، نارسایی قلب و ریتم‌های قلبی غیرطبیعی شود.
عوارض جانبی دارو. داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی ممکن است به کلیه‌ها و دیگر اعضای بدن آسیب بزنند. همچنین این داروها می‌توانند مشکلات دیگری مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا، دیابت و پوکی استخوان ایجاد کنند.
سرطان. داروهای ضد سیستم ایمنی همچنین می‌توانند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهند. افراد تحت درمان با این داروها ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان پوست، لنفوم غیرهوچکین و سایر تومورهای سرطانی باشند. بنابراین، معاینات منظم برای تشخیص سرطان مورد نیاز است.
همچنین بخوانید: