“`html
هر سال صدها میلیون بطری پلاستیکی برای آب و دیگر نوشیدنیها تولید و به فروش میرسند. برای ساخت این بطریها مقدار زیادی نفت خام مصرف میشود. اما بعد از اینکه نوشیدنی تمام شد، بطری چه میشود؟
داستان زندگی یک بطری پلاستیکی از آغاز تا پایان
بطری پلاستیکی، انتخاب محبوب
در سالهای اخیر، استفاده از بطریهای پلاستیکی یک بار مصرف برای نوشیدنی، به ویژه آب، به شدت افزایش یافته است. صدها میلیون بطری پلاستیکی هرسال تولید و فروخته میشود. این بطریها به خاطر ویژگیهایی مثل سبکی و نشکن بودن، بسیار محبوب هستند. اما بعد از تمام شدن نوشیدنی، سرنوشت این بطریها چه میشود؟
سیر ساخت و پایان یک بطری
کسی که بطری پلاستیکی آب میخرد، بیشتر پولی که پرداخت میکند بابت پلاستیک آن است. اما هزینهای که طبیعت برای این بطریها میپردازد چقدر است؟ هزینههای ساخت، پر کردن، برچسب زدن، حمل و نقل و نگهداری بطریها بسیار بالاست.
نفت و آب
بیشتر بطریهای پلاستیکی از مادهای به نام “پلیاتیلن ترفتالات” (PET) ساخته میشوند که ساخت آن نیاز به نفت خام دارد. در طی فرآیند تولید نفت خام، حمل و نقل و پالایش آن، مقدار زیادی گازهای گلخانهای و مواد سمی به جو زمین وارد میشود.
فرآیند تولید بطری
نفت پالایش شده به کارخانههای تولید پلاستیک منتقل شده و به مواد خام پلاستیکی تبدیل میشود. سپس تولیدکنندگان بطری، این مواد خام را ذوب کرده و بطری اولیه را تولید میکنند. بعد، شرکتهایی که وظیفه پر کردن بطریها را دارند، بر اساس نیاز و شکل مورد نظر، بطریها را گرم کرده و شکل میدهند.
تولید انبوه
پس از فرمدهی، بطریها شسته میشوند و با آب معدنی پر میشوند. سپس درب آنها بسته شده و برچسبگذاری میشوند و برای بسته بندی و حمل و نقل آماده میگردند. (عکس: در این کارخانه آب)
“““html
معدنی در ایالت ساکسن آلمان هر روز یک میلیون و پانصد هزار بطری آب معدنی تولید میکند.
تولید بطریهای پلاستیکی بدون نفت
ما میتوانیم بطریها را از “پلاستیک بیو” بسازیم. این نوع پلاستیک از گیاهانی مثل ذرت و نیشکر تهیه میشود. خاصیت بیولوژیک دارد و میتوان بعد از استفاده، آن را تبدیل به کمپوست کرد. اما باید توجه داشت که هر چیزی که “بیو” باشد، لزوما با محیط زیست سازگار نیست. برای تولید این بطریها به مقدار زیادی آب و زمین کشاورزی نیاز داریم.
حمل و نقل و تولید گازهای گلخانهای
برای جابجایی بطریها نیاز به میلیونها لیتر بنزین و گازوئیل داریم. بر اساس تحقیقات در اروپا، از هر چهار بطری، یکی از طریق کامیون، قطار یا کشتی از یک کشور به کشور دیگر منتقل میشود.
منابعی که استفاده میشوند
به گفته انستیتو پاسیفیک، برای تولید هر بطری پلاستیکی سه برابر حجم خود بطری آب لازم داریم. همچنین برداشت آب توسط کارخانههای تولید آب معدنی ممکن است سطح آبهای زیرزمینی در آن منطقه را کاهش دهد.
تهدید دریاها و اقیانوسها
تقریباً ۶۰ میلیون بطری پلاستیکی (کمی بیشتر از ۵۰ درصد بطریهای تولید شده) در اروپا بازیافت میشوند. بقیه بطریها به زبالهدانیها میروند یا در طبیعت رها میشوند. این بطریها سالها طول میکشد تا در طبیعت تجزیه شوند. اکنون این بطریهای پلاستیکی به یک عامل آلودگی محیط زیست و تهدیدی برای دریاها و اقیانوسها تبدیل شدهاند.
تبدیل پلاستیک به پول
از
“““html
چند سال پیش در آلمان سیستم “گرفتن گرویی” برای بطریهای پلاستیکی راهاندازی شد. این سیستم به مصرفکنندگان اجازه میدهد بعد از نوشیدن، بطریهای پلاستیکی را به فروشنده برگردانند و ۲۵ سنتی که به عنوان ودیعه پرداخت کردهاند را پس بگیرند. تمام فروشندگان موظفند که بطریها را از مصرفکنندگان بگیرند.
بطریهای ایرانی
با اینکه در سالهای اخیر استفاده از آب و دیگر نوشیدنیها در بطریهای پلاستیکی یکبار مصرف به شدت افزایش یافته، اما هیچ برنامهای برای جمعآوری و بازیافت این بطریها وجود ندارد.
طبیعت ایران
عدم بازیافت پلاستیکها به یک مشکل بزرگ برای محیطزیست و طبیعت ایران تبدیل شده و به آلودگی بیشتر کمک کرده است. (عکس: ساحل دریای خزر)
کوه پلاستیک
آمریکا بزرگترین مصرفکننده بطریهای پلاستیکی است. اما حالا چین هم به رقیب قویای برای آمریکا در این زمینه تبدیل شده. هر ساله میلیاردها بطری پلاستیکی در چین تولید میشوند و بعد از استفاده در انتظار “تولدی دوباره” هستند.
تولدی دیگر
بطریهای پلاستیکی که بازیافت میشوند، بعد از خرد و ذوب کردن، به شرکتهایی فروخته میشوند که میتوانند از این پلاستیکهای بازیافتی محصولات جدید بسازند. یکی از محصولات پرفروش این شرکتها “پتوهایی” است که در تصویر میبینید.
سایت رضیم
“`