“`html
معرفی درخت نارون
نارون با نام علمی ulmus spp به خانواده ی ulmaceae تعلق دارد. این درخت به خاطر برگ‌هایش شناخته می‌شود که یا در پاییز می‌ریزد یا نیمه‌ریزی است. نارون در حدود ۲۰ میلیون سال پیش در دوره‌ی میوسن پدیدار شد و رفته رفته در سراسر نیم‌کره‌ی شمالی گسترش یافت. این درختان دارای برگ‌هایی متناوب هستند که گوشوارک‌های آنها معمولاً ضعیف و آسیب‌پذیرند.
در ایران ۳ گونه‌ی مختلف از نارون وجود دارد که در جنگل‌ها و مناطق استپی می‌روید. این گونه‌ها شامل سایه خوش، نارون، وارون، دارون، دردار، سده، پشه دار، پشه غال، نازبن، بوقیصا و شجره البق هستند. سرعت رشد انواع مختلف این درخت نیز با هم تفاوت دارد.
نارون یکی از درختانی است که برای زیبا سازی محیط زندگی بسیار مناسب است. این درختان دارای چتری سبز و گرد هستند که به زیبایی و طراوت شهرها می‌افزاید.
گیاه‌شناسی درخت نارون
- این درخت معمولاً به ارتفاع ۳۰ متر و Sometimes تا ۳۵ متر هم می‌رسد.
- قطر تنه‌ی این درخت به حدود ۱ متر می‌رسد و تاج آن به شکل مخروطی و کروی است.
- سرعت رشد این گیاه متوسط است.
- شاخه‌های این درخت معمولا کرکی و گاهی هم صاف هستند.
- پوست تنه‌ی درخت به رنگ قهوه‌ای تیره است.
- چوب این درخت بسیار باکیفیت است، مشابه چوب درخت راش و گردو.
- گل‌های آن دارای پایک کوتاه و ۴ پرچم هستند.
- این گل‌ها زیبا نیستند و در اوایل بهار تا پایان بهشت شکوفا می‌شوند.
- گل‌ها هم نر و هم ماده هستند و گرده‌افشانی به وسیله‌ی باد انجام می‌شود.
- برگ‌ها به شکل تخم‌مرغ بوده، نامتقارن، نوک تیز و سطح آنها زبر و دارای دندانه‌های مضاعف است.
- میوه‌ی این گونه‌ی نارون به شکل بیضی و با قاعده‌ی گوه‌ای است و دانه نزدیک به انتهای آن قرار دارد.
آموزش نگهداری از درخت نارون
نور:
درخت نارون به نور زیاد و مستقیم نیاز دارد، اما در نور متوسط هم به خوبی رشد می‌کند.
آبیاری:
درختان جوان برای رشد سیستم ریشه و نمو مناسب در سال‌های نخست به آبیاری بیشتری نیاز دارند. بهتر است وقتی که سطح خاک خشک شد، این درختان را آبیاری کرد. آبیاری منظم به ویژه در روزهای گرم تابستان به رشد بهتر و سلامت این درختان کمک می‌کند. درختان بالغ به دلیل سیستم ریشه‌ی گسترش‌یافته‌اشان نیازی به آبیاری زیاد ندارند و می‌توانند آب مورد نیاز خود را تهیه کنند. ولی برای حفظ طراوت و شادابی آنها، مخصوصاً درختان نارون کوتاه‌قامتی به نام نارون چتری، بهتر است در روزهای گرم تابستان نیز گاهی آبیاری شوند. باید توجه کرد که درختان نارون خاکی را که همیشه خیس باشد نمی‌پسندند و این موضوع می‌تواند منجر به زردی و ریزش برگ‌ها و حتی مرگ تدریجی آنها شود.
دما:
درختان نارون می‌توانند طیف نسبتاً وسیعی از دما را تحمل کنند. انواع مختلف این درخت تا دمای ۳۰- درجه سانتی‌گراد را به خوبی تحمل می‌کنند. با این حال، تحمل دمای سرد در بین انواع نارون‌ها متفاوت است. مثلاً نارون آمریکایی از مقاوم‌ترین نوع است و می‌تواند سرمایی تا ۴۰- درجه سانتی‌گراد را هم تحمل کند. همچنین گرما را تا حدود ۳۵ درجه با شرایط مناسب آب می‌تواند تحمل کند، اما دماهای بالاتر ممکن است برای آن مشکل‌ساز باشد.
“`
گیاه برای این نوع درخت مشکلی ایجاد نمی‌کند. اما اگر منطقه به طور طبیعی در تابستان گرم باشد، بهتر است نارون‌ها را در مکانی با نیمه سایه و نیمه آفتاب بکاریم تا برگ‌ها به خاطر نور مستقیم آفتاب در روزهای داغ تابستان نسوزند.
خاک:
درختان نارون در خاک‌های مختلف رشد می‌کنند، اما اگر خاک خیلی سنگین و مرطوب باشد، برای این گیاه مناسب نیست، زیرا نارون به خاطر رطوبت زیاد دچار مشکل می‌شود. بنابراین خاک‌هایی که حاوی شن هستند، برای این گیاه بهتر هستند. نارون‌ها هم مانند دیگر گیاهان به مواد غذایی برای رشد خوب نیاز دارند. اگر گیاه به آرامی رشد کند، برگ‌هایش کم رنگ شوند یا برگ‌های جوان بریزد، این نشانه‌های کمبود مواد غذایی هستند. برای نارون‌ها می‌توان از کودهایی با نسبت اصلی ۱-۱-۲ استفاده کرد؛ یعنی فسفر و پتاسیم برابر و نیتروژن دو برابر باشد، مانند کودهای ۵-۵-۱۰ و یا ۲۰-۲۰-۲۰.
زمان مناسب برای شروع کوددهی در ابتدای بهار است. از آنجایی که ریشه‌های نارون نسبتاً سطحی هستند، می‌توان کود را روی سطح خاک ریخته و با آب آبیاری کنیم. بعضی پرورش‌دهندگان این کار را با ایجاد منافذی به عمق ۳۰ الی ۴۵ سانتیمتر و فاصله ۹۰ سانتی‌متری از هم انجام می‌دهند و محلول کود را در این منافذ می‌ریزند تا گیاه بهتر از مواد غذایی استفاده کند. به یاد داشته باشید که بهتر است درختان جوان یک‌ساله یا درختانی که به تازگی کاشته شده‌اند، کود نگیرند. همچنین اگر بقیه گیاهان در اطراف نارون‌ها را کود دهید، نیازی به کوددهی به نارون‌ها نیست.
روش تکثیر درخت نارون
یکی از راه‌های تکثیر نارون کاشت قلمه است. قلمه‌های سبز که مربوط به رشد سال جدید هستند، مناسب‌اند. این قلمه‌ها باید در ماه اردیبهشت به طول ۱۲ الی ۱۵ سانتیمتر تهیه شوند. باید یک سوم تا یک دوم برگ‌های قسمت پایینی این قلمه‌ها جدا شود. برای کاشت از مخلوطی از پیت موس یا پیت ماس و ورمی کولایت یا پرلیت استفاده کنید. قبل از کاشت، این مخلوط باید خوب خیس شود و سپس آب اضافی آن خارج شود. قلمه‌ها تا یک سوم الی نیمه ارتفاعشان در مخلوط خاک فرو شوند و سپس آبیاری شوند.
کشیدن پلاستیک روی گلدان قلمه‌ها به حفظ رطوبت محیط کمک می‌کند و به ریشه‌زایی قلمه‌ها کمک می‌کند. همچنین باید گلدان را در مکانی با دمای ۱۸ تا ۲۰ درجه و روشن، دور از نور مستقیم آفتاب قرار دهید. همچنین می‌توان از قلمه‌های نیمه‌چوبی برای تکثیر استفاده کرد، اما ریشه‌زایی آنها کمتر است. این قلمه‌ها از ساقه‌هایی که هنوز چوبی نشده‌اند و انعطاف‌پذیرند، تهیه می‌شوند و طول آنها باید حدود ۱۵ سانتیمتر باشد. مراحل کاشت شبیه قلمه‌های سبز است که قبلاً توضیح داده شد. اگر بین تهیه قلمه و کاشت مقداری زمان بگذرد، حتماً قلمه‌ها را در آب نگه دارید تا رطوبت خود را از دست ندهند، زیرا کاهش رطوبت برای ریشه‌زایی آنها مضر است.
از بذرهای نارون نیز می‌توان برای تکثیر استفاده کرد. بذرها معمولاً در اواسط تا اواخر بهار آماده می‌شوند و تازه‌ترین آنها بهتر است استفاده شود. پوشش بذر این گیاه شبیه بال است و باید قبل از خشک‌شدن پوشش، بذرها از روی درخت جمع‌آوری شوند. سپس باید بذرها را به مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت در مکانی با تهویه خوب نگه دارید تا آماده کاشت شوند.
ما بذرها را روی یک پارچه قرار می‌دهیم تا رطوبت اضافی آنها خشک شود. سپس بذرها را به آرامی در خاک می‌کاریم به گونه‌ای که تنها حدود ۰٫۵ سانتیمتر زیر خاک بروند. می‌توان از مخلوط خاک برگ و شن برای کاشت استفاده کرد و همچنین حدود ۰٫۵ سانتیمتر خاک برگ را روی بذرها به عنوان پوشش قرار داد. محل نگهداری بذرها باید روشن و پر نور باشد، اما از نور مستقیم آفتاب باید دور باشد و باید دقت کرد که خاک همواره مرطوب بماند تا بذرها بتوانند جوانه بزنند. یکی از روش‌های تکثیر درختان نارون چتری، پیوند زدن است. در این روش از درخت نارون معمولی به نام U. Minor به عنوان پایه استفاده می‌شود و از پیوندک‌های نوع چتری برای پیوند زدن روی این پایه استفاده می‌شود.
آفات و بیماری‌های درخت نارون
برخی از آفات این گیاه شامل شپشک، کنه تار عنکبوتی و شته هستند. وجود این آفات به همراه شدت آنها ممکن است موجب زرد شدن برگ‌ها، به ویژه برگ‌های جوان و خشکیدگی سرشاخه‌ها شود. یکی از بیماری‌های شایع در این درختان، بیماری آلمانی نارون یا Dutch elm disease است که یکی از مهم‌ترین بیماری‌های این درختان به شمار می‌آید و تا به حال هزاران درخت نارون را به ویژه در اروپا و آمریکای شمالی از بین برده است. این بیماری توسط نوعی قارچ ایجاد می‌شود و سوسکی به نام سوسک تنه درختان نارون عامل اصلی انتقال این قارچ از درختی به درخت دیگر است. لارو این سوسک در زیر پوست تنه نارون زندگی می‌کند و اگرچه خود این لاروها و سوسک‌ها به درخت آسیب چندانی نمی‌زنند، اما به خاطر انتقال قارچ بیماری، می‌توانند به درختان آسیب زیادی برسانند. این قارچ از طریق سیستم آوندی درخت منتشر شده و آن را مسدود می‌کند و در نتیجه، درخت از بین می‌رود.
متاسفانه، قارچ‌کش مخصوصی برای درمان این بیماری وجود ندارد، اگرچه برخی از قارچ‌کش‌ها می‌توانند روند بیماری را کندتر کنند. اما استفاده از آنها همواره هزینه‌بر و غیرعملی است. بهترین روش برای جلوگیری از بروز این بیماری، پیشگیری است. می‌توان با استفاده از انواع درختانی که در برابر این بیماری مقاومت دارند، به‌نوعی اقدام کرد. همچنین باید با استفاده از آفت کش‌های مناسب با سوسکی که ناقل این بیماری است، به مبارزه پرداخته و مانع از گسترش آن شد. مشکل دیگر این است که ریشه‌های درختان نارون بعضی اوقات به شدت به هم متصل می‌شوند و این اتصال باعث می‌شود که درختان بتوانند از هم تغذیه کنند. به همین دلیل اگر یک درخت بیمار شود، قارچ از طریق این ارتباطات ریشه‌ای می‌تواند به درختان دیگر منتقل شود. بنابراین وقتی در یک منطقه به درخت بیمار برمی‌خورند، معمولاً آن را سریعاً قطع می‌کنند تا دیگر درختان بیمار نشوند.
بیماری مهم دیگر این درختان، بیماری زردی نارون یا Elm yellows است که ناشی از نوعی فیتوپلاسما بوده و توسط حشره‌ای به نام گوش خیزک از درختی به درخت دیگر منتقل می‌شود. این عامل در آوند آبکش درخت زندگی می‌کند و باعث مسدود شدن آن می‌شود که منجر به زرد شدن و از بین رفتن درخت می‌شود. پژمردگی ورتیسلیوم نیز نوعی بیماری قارچی دیگر است که به ریشه‌ها حمله کرده و باعث کم رنگ شدن برگ‌ها و تیرگی ساقه‌ها و ریشه‌ها می‌شود. این قارچ همچنین آوند‌های چوبی درخت را درگیر کرده و در نهایت موجب مرگ درخت می‌شود. بیماری لکه سیاه، نوعی بیماری قارچی دیگر است که برگ‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد و روی آنها لکه‌های زرد با حاشیه‌های سیاهی ایجاد می‌کند. قانقاریا نیز بیماری دیگری است که در آن برگ‌ها زرد می‌شوند و نواحی سیاه و قهوه‌ای رنگی روی ساقه‌ها و شاخه‌های کوچک درخت ظاهر می‌شود. بیماری چوب خیس یا wetwood نیز نوعی بیماری باکتریایی است.
در برخی از نواحی چوب درخت نارون، ممکن است حالتی شبیه به آب به وجود بیاید. اگر زخم موجود در درخت پیشرفت کند، می‌تواند باعث پژمردن و آسیب به قسمت‌های بالایی آن شود.
خواص برگ نارون
- این گیاه به کاهش اسید معده کمک می‌کند.
- از التهاب زخم در معده و بخش اول روده جلوگیری می‌کند و به درمان زخم معده کمک می‌کند.
- نارون می‌تواند گلودرد را تسکین دهد و درد قولنج و زخم معده را کاهش دهد.
- این گیاه با تولید لعاب، سرفه و ناراحتی‌های گلو را کاهش می‌دهد.
- استفاده موضعی از نارون برای زخم‌های کوچک مثل سوختگی، آفتاب سوختگی و تبخال موثر است.
- پودر این گیاه می‌تواند درد دندان را کم کند.
- به طور کلی، مصرف روزانه ۳ تا ۴ فنجان چای این گیاه مشکلی ندارد.
- برای استفاده موضعی، پودر نارون را با آب جوش ترکیب کنید تا یک پماد تهیه شود.
بیشتر بخوانید:
