با سدیم فلوراید و کاربردهای آن آشنا شوید (2 نکته مهم)

موارد مصرف سدیم فلوراید

سدیم فلوراید یک ترکیب شیمیایی است که در خمیردندان و دهانشویه‌ها استفاده می‌شود و نقش مهمی در حفظ سلامت دندان‌ها دارد. استفاده از سدیم فلوراید در خمیردندان به تقویت دندان‌ها و جلوگیری از آسیب آن‌ها به وسیله باکتری‌ها کمک می‌کند. با این حال، اگر مقدار زیادی از سدیم فلوراید مصرف شود، می‌تواند باعث زرد شدن دندان‌ها شود. این ترکیب همچنین یک پاک‌کننده مناسب است.

سدیم فلوراید به عنوان نگهدارنده چوب، ضد زنگ، ماده تمیزکننده، حشره‌کش، در فرآیندهای شیمیایی، و همچنین در صنایع متالورژی و شیشه به کار می‌رود. یکی دیگر از کاربردهای مهم آن در تصویربرداری پزشکی هسته‌ای است، جایی که سدیم فلوراید رادیواکتیو (NaF18) به عنوان روش تشخیصی برای شناسایی بیماری‌های مختلف استفاده می‌شود.

فلوراید عنصری است که به طور طبیعی در آب، خاک و هوا وجود دارد. وقتی که فلوراید به مقدار مناسب به صورت خوراکی مصرف شود، می‌تواند دندان‌ها را مستحکم کرده و از پوسیدگی ایشان جلوگیری کند. فلوراید معروف است که در مبارزه با پوسیدگی دندان موثر است. پوسیدگی دندان به دلیل این است که باکتری‌ها اسید تولید کرده و مینای سخت محافظ دندان‌ها را تجزیه می‌کنند.

هرچند که فلوراید در آب آشامیدنی شهری وجود دارد یا به آن اضافه می‌شود، اما در برخی مناطق این کار انجام نمی‌شود. اگر شما در چنین جایی زندگی می‌کنید، دندانپزشک ممکن است برای شما مکمل فلوراید به شکل قطره، قرص یا ویتامین تجویز کند.

نام تجاری دارو : Flucoal, Fluorinse, Fluoritabs, Pediaflor, Thera-Flur-N, Zymafluor

مشخصات شیمیایی سدیم فلوراید

• سدیم فلوراید در آب به طور خیلی خوبی حل می‌شود و به سرعت به یون‌های سدیم و فلوراید تبدیل می‌شود.
• محلول سدیم فلوراید می‌تواند یک محلول الکترولیت باشد و یون‌های آن می‌توانند الکتریسیته را منتقل کنند.
• این ترکیب در حالت عادی پایدار است، اما زمانی که سدیم فلوراید جامد گرم می‌شود، ممکن است تجزیه شده و گازهای مضر HF آزاد کند.

مشخصات فیزیکی سدیم فلوراید

• سدیم فلوراید یک جامد بی‌بو و بلوری است که در دمای اتاق به رنگ سفید و سبز دیده می‌شود.
• چگالی این ترکیب ۲.۵۶ گرم در میلی‌لیتر بوده و به دلیل یون بودن ترکیب، نقطه ذوب و جوش آن بسیار بالاست. نقطه ذوب آن ۹۳۳ و نقطه جوش آن ۱۷۴۰ درجه سانتی‌گراد است.
• این ترکیب خاصیت جذب رطوبت دارد.

موارد مصرف سدیم فلوراید

جلوگیری از پوسیدگی دندان.

مکانیسم اثر سدیم فلوراید

برای سخت‌تر کردن میناهای دندان و بهبود وضعیت لثه‌ها ضروری است و تولید اسید توسط باکتری‌های دندانی را کاهش می‌دهد.

مقدار مصرف سدیم فلوراید

• بزرگسالان و کودکان بالای ۱۲ سال: موضعی ۱۰ میلی‌لیتر محلول ۰.۲ درصد هر روز به‌عنوان مسواک زدن دندان‌ها و دهان را به مدت بیش از یک دقیقه با محلول بشویید.
• کودکان ۱۲ تا ۶ سال: موضعی ۵ میلی‌لیتر از محلول ۰.۲ درصد.
• کودکان بالای سه سال: خوراکی ۱ میلی‌گرم هر روز.
• کودکان زیر سه سال: خوراکی ۰.۵ میلی‌گرم.

موارد
“““html

منع مصرف سدیم فلوراید

حساسیت مفرط به سدیم فلوراید

مصرف سدیم فلوراید در دوران بارداری

این دارو در دوران بارداری قابل مصرف نیست و در گروه D قرار دارد.

گروه D: در این دسته از داروها، تحقیقات نشان داده‌اند که استفاده از آن‌ها ممکن است برای جنین خطر ایجاد کند. پزشک تنها در صورتی این دارو را تجویز می‌کند که استفاده از آن برای مادر ضروری باشد و خطرات احتمالی آن قابل قبول باشد.

موارد مصرف و کاربرد سدیم فلوراید

فلوراید یک ماده معدنی طبیعی است که به‌صورت یون در طبیعت وجود ندارد و بیشتر به‌عنوان فلورین شناخته می‌شود. فلوراید برای جلوگیری از پوسیدگی دندان در کودکان و نوجوانان بسیار مهم است. تحقیقات نشان داده‌اند که فلوراید به اشکال مختلف می‌تواند از پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری کند.

تأثیر فلوراید در جلوگیری از پوسیدگی دندان‌ها در همه نواحی یکسان نیست. بزرگ‌ترین تأثیر آن در سطوح صاف دندان‌ها، مانند سطح داخلی و خارجی آن‌ها است، و بعد در نواحی کناری و کمترین اثر را در نواحی جونده و شیارهای دندان دارد.

در زمان شکل‌گیری و معدنی شدن دندان، یون فلوراید از جریان خون به داخل دندان‌ها وارد می‌شود. این فرآیند برای دندان‌های شیری از ۴ ماهگی دوران جنینی تا پایان یک سالگی و برای دندان‌های دائمی از ۱۸ ماهگی تا ۷–۸ سالگی ادامه دارد.

قبل از اینکه دندان‌ها به طور کامل به‌وجود بیایند، دندان‌ها به جذب یون فلوراید از بافت‌های داخلی ادامه داده و یک پوشش بر روی مینا ایجاد می‌کنند. بعد از رویش دندان‌ها، رشد و تکامل آن‌ها در میان بزاق انجام می‌شود.

چون تاج بیشتر دندان‌های دائمی زمانی که کودک به مدرسه می‌رود، کاملاً شکل‌گرفته و کلسیفیکاسیون آن‌ها از قبل آغاز شده است، برای تقویت این دندان‌ها، باید فلوراید قبل از شکل‌گیری دندان‌ها به آن‌ها داده شود. اگر آب آشامیدنی حاوی فلوراید نباشد، می‌توان از خمیر دندان‌های فلوراید دار یا روش‌هایی مثل ژل و دهان‌شویه یا قرص و قطره‌های فلوراید استفاده کرد. مصرف سدیم فلوراید:

• باعث تقویت ساختار دندان می‌شود.
• مشکلات اولیه پوسیدگی را بدون ایجاد حفره مجدداً معدنی و تقویت می‌کند.
• خاصیت ضد میکروبی دارد.

یکی دیگر از فواید فلوراید محافظت از ریشه دندان‌های بزرگسالان است. بسیاری از افراد در سنین بالا دچار تحلیل لثه می‌شوند و ریشه دندان‌هایشان نمایان شده و در معرض پوسیدگی قرار می‌گیرد. تحقیقات نشان داده‌اند مصرف موضعی فلوراید می‌تواند از ریشه‌های دندان در برابر پوسیدگی محافظت کند.

عوارض جانبی سدیم فلوراید

اگر به طور ناگهانی مقدار زیادی از این دارو مصرف کنید، ممکن است عوارضی مانند مدفوع قیر مانند، استفراغ خونی، اسهال، کاهش سرعت تنفس، افزایش ترشح بزاق و آب‌ریزش از چشم‌ها ایجاد شود.

اگر به طور مداوم مقدار زیادی از این دارو مصرف کنید، ممکن است به مشکلاتی مانند کاهش کلسیم در خون، درد دهان، یبوست، از دست دادن اشتها، تهوع، استفراغ، کاهش وزن و تغییر رنگ دندان (سفید، سیاه، قهوه‌ای) دچار شوید.

احتیاط در مصرف سدیم فلوراید

• در کودکان زیر ۶ سال باید با احتیاط مصرف شود.
• استفاده این دارو در کودکان باید با دقت بررسی شود.

“““html
توصیه‌های دارویی برای مصرف سدیم فلوراید

• قطره را با آب یا قرص‌های بدون رقیق کردن، بعد از غذا مصرف کنید. می‌توانید قرص را بجوید، نیازی به بلعیدن کامل آن نیست.
• سدیم فلوراید را می‌توان با آب یا آب‌میوه مصرف کرد و از مصرف آن با شیر خودداری کنید.

تاثیرات سلامت و خطرات و ایمنی سدیم فلوراید

• سدیم فلوراید ماده‌ای سمی و خنک‌کننده است.
• اگر آن را ببلعید، ممکن است درد شکم، استفراغ، اسهال، تشنج، و حتی مرگ را به همراه داشته باشد.
• استنشاق آن می‌تواند باعث سوزش شدید در مجاری تنفسی شود. تماس پوست و یا چشم با NaF جامد ممکن است به پوست و چشم آسیب جدی یا سوختگی وارد کند و حتی خطرناک باشد.

ارزیابی بالینی تاثیر سدیم فلوراید

• پاسخ‌درمانی: بهبودی در پوسیدگی دندان.
• وضعیت تغذیه‌ای: افزایش فلور در آب، کاهش مصرف کربوهیدرات‌های شبانه، و افزایش مصرف ماهی، چای و آب‌معدنی.

آموزش به بیمار و خانواده هنگام مصرف سدیم فلوراید

• بچه‌ها را نظارت کنید که از ژل استفاده کنند یا دهان را بشویند و دارو را نبلعند.
• حداقل نیم ساعت بعد از مصرف، از نوشیدن چای یا شستن دهان خودداری کنید.
• در دوران بارداری از مصرف این دارو پرهیز کنید.
• دارو را بعد از مسواک زدن و استفاده از نخ دندان و هنگام خواب، استفاده کنید.
• دارو را دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.

بیشتر بخوانید:

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله دگرم