چگونه درختان دی اکسید کربن را به اکسیژن تبدیل می کنند؟
درختان معمولاً برش داده می‌شوند و برای تهیه چوب و کاغذ استفاده می‌شوند، اما ارزش واقعی درختان به خاطر این است که آن‌ها می‌توانند انرژی خورشید را به اکسیژن تبدیل کنند و به زندگی انسان‌ها و سایر موجودات زنده کمک کنند.
مدافعان محیط زیست نگران هستند که قطع درختان برای کارهای صنعتی این فرآیند مهم شیمیایی را تحت تأثیر قرار دهد. این فرآیند خاص که درختان و گیاهان برای تبدیل نور خورشید به اکسیژن انجام می‌دهند، فتوسنتز نامیده می‌شود.
درختان و گیاهان مختلف در یک روند شیمیایی که به آن فتوسنتز می‌گویند، انرژی نور خورشید و دی اکسید کربن را به اکسیژن تبدیل می‌کنند. واژه فتوسنتز برگرفته از زبان یونانی است؛ که در آن واژه “فوتو” به معنای نور و “سنتز” به معنای کنار هم گذاشتن است.
فتوسنتز به معنای کنار هم گذاشتن نور است. در این فرآیند، درختان از انرژی خورشید استفاده می‌کنند و آن را به همراه دی اکسید کربن و آب به اکسیژن تبدیل می‌کنند.
هدف از انجام فتوسنتز
تولید اکسیژن نتیجه خوبی از فتوسنتز است، اما هدف اصلی این فرآیند نیست. در واقع اکسیژن تنها یک محصول فرعی است. گیاهان غذای خود را از طریق فتوسنتز تولید می‌کنند.
در طول این فرآیند، ریشه‌های گیاه از زمین آب جذب می‌کنند و برگ‌ها انرژی نور و دی اکسید کربن را می‌گیرند. گیاهان از این مواد برای تولید چربی‌ها، پروتئین‌ها و نشاسته استفاده می‌کنند که برای بقای خود به آن‌ها نیاز دارند. در این فرآیند، اکسیژن اضافی تولید و به هوا آزاد می‌شود.
فرآیند فتوسنتز
اولین مرحله در فتوسنتز، جمع‌آوری انرژی خورشید است. در این مرحله، کلروفیل که در کلروپلاست‌های سلول‌های گیاهان و درختان وجود دارد، انرژی نور خورشید را جذب می‌کند.
کلروفیل که یک رنگدانه است، همچنین مسئول رنگ سبز گیاهان می‌باشد. کلروپلاست‌ها مانند مراکز ذخیره‌سازی در سلول‌های گیاه عمل می‌کنند و انرژی خورشید را تا زمان نیاز ذخیره می‌کنند. این انرژی سپس با تقسیم هیدروژن از اکسیژن در یک مولکول آب، تأثیر بر روی آب جذب شده توسط ریشه‌های گیاه یا درخت می‌گذارد.
دی اکسید کربن که توسط انسان‌ها و حیوانات به جو ارسال می‌شود، توسط برگ‌های گیاه جذب می‌شود و با هیدروژن ترکیب می‌شود و قند تولید می‌کند. این قند به غذای گیاه تبدیل می‌شود و اکسیژن اضافی که در طول این فرآیند تولید شده، به جو آزاد می‌شود.
خطراتی که عمل فتوسنتز در درختان را تهدید می‌کند
به خاطر جنگل‌زدایی و گسترش شهرها، درختان که دی اکسید کربن را به اکسیژن برای تمامی موجودات زنده تبدیل می‌کنند، به سرعت در حال از بین رفتن هستند. امروزه تنها حدود ۳۰ درصد از سطح زمین را درختان پوشانده‌اند. هر ساله جنگل‌هایی به اندازه کشور پاناما ناپدید می‌شوند.
با سرعت فعلی، جنگل‌های بارانی دنیا ممکن است در طی ۱۰۰ سال آینده کاملاً از بین بروند. دوستداران محیط زیست نگرانند که سرعت بالای جنگل‌زدایی باعث افزایش دما در کره زمین شود، چرا که درختان برای مصرف دی اکسید کربن در جو بسیار حیاتی هستند و دی اکسید کربن اضافی عامل گرمایش زمین است. زمین‌شناسان معتقدند که کاشت دوباره درختان یکی از اولویت‌های اصلی برای حفظ تعادل ظریف که امکان فتوسنتز را فراهم می‌آورد، می‌باشد.
میزان تولید اکسیژن گیاهان چقدر است؟
برخی از نظریه‌ها می‌گویند که یک درخت بزرگ می‌تواند اکسیژن لازم برای چهار نفر را در روز تأمین کند.
همچنین گفته می‌شود که یک درخت بالغ در طول یک سال بیش از ۲۱ کیلوگرم دی اکسید کربن را از جو جذب کرده و اکسیژن آزاد می‌کند.
گیاهان چگونه نفس می‌کشند؟
گیاهان واقعاً با ورود هوا از طریق منافذی که معمولاً در زیر برگ‌های خود دارند، نفس می‌کشند و همان‌طور که قبلاً گفتیم با این هوا غذای خود را تهیه می‌کنند.
گازهای اضافی مانند اکسیژن که در طول فرآیند فتوسنتز تولید می‌شوند، نیز از طریق همین منافذ بیرون می‌آیند.
منبع: آندرومدا