در دل روستای پلکانی عنصرود در آذربایجان شرقی، مسجدی وجود دارد که به عنوان بزرگترین مسجد صخره‌ای کشور شناخته می‌شود. این مسجد در روستای عنصرود، شهرستان اسکو قرار دارد و یکی از جاذبه‌های دیدنی و جذاب این منطقه به شمار می‌آید.
مساحت مسجد عنصرود حدود 570 متر مربع است و فضای آن از مسجد روستای کندوان بزرگتر است. به همین خاطر، این مسجد به عنوان بزرگترین مسجد صخره‌ای کشور شناخته می‌شود و بر اساس گفته‌های اهالی روستا، تاریخ ساخت آن به اوایل دوره قاجار برمی‌گردد. با این حال، نشانه‌هایی مانند محرابی که به دوره ایلخانی تعلق دارد و نیز کنده‌کاری‌ها و معماری خاص بنا به نظر می‌آید که این مسجد قدمتی بسیار طولانی، حتی بیش از 1500 سال، دارد.
مسجد صخره‌ای عنصرود یکی از 15 اثر مهم آذربایجان شرقی است که به تازگی به عنوان یک اثر ملی ثبت شده است.
ورودی این مسجد به گونه‌ای طراحی شده که نمی‌توان به راحتی تصور کرد که ابتدا برای کاربری مساجد طراحی شده باشد. اما با توجه به شواهد به نظر می‌رسد که این مسجد در گذشته مکان مقدسی بوده و شبیه به نیایشگاهی بوده که بعد از ورود اسلام تبدیل به مسجد شده است. ساخت مسجد در دل صخره‌ها باعث شده تا در تابستان‌ها خنک و در زمستان‌ها گرم باشد، بدون اینکه نیازی به سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی باشد.
این بنا در شرایط خوبی قرار دارد و با توجه به اینکه صخره‌ای است، کمتر در معرض آسیب قرار گرفته و نیازی به مرمت ندارد. حتی رطوبت و فرسایش نیز تأثیر چندانی بر دیوارهای آن نداشته است.
این مسجد دو ورودی جداگانه برای آقایان و خانم‌ها دارد و همچنین مکان‌هایی برای قرار دادن جانماز و چادر شب بانوان به چشم می‌خورد. اگر به عنصرود سفر کنید، می‌توانید تجربه نماز خواندن در دل صخره‌ها را داشته باشید.
مردم عنصرود اهمیت این مسجد را به خوبی درک کرده‌اند و بسیاری از مراسم و آیین‌های مذهبی خود را در این مسجد برگزار می‌کنند. برای مثال، در اولین روز زمستان در اینجا جمع می‌شوند و شروع به ختم قرآن می‌کنند به‌طوری که آخرین سوره‌های قرآن در لحظات تحویل سال جدید قرائت می‌شود.
خوشبختانه، این بنا هنوز در شرایط پایداری است و با توجه به اینکه صخره‌ای ساخته شده، کمتر آسیب دیده و نیازی به تعمیرات ندارد. حتی رطوبت و فرسایش به تدریج نتوانسته تأثیری روی آن داشته باشد.
عنصرود یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان سهند، بخش مرکزی شهرستان اسکو واقع شده است. این روستا چشمه‌های متعدد آب معدنی و طبیعت زیبای ییلاقی دارد و چشمه معروف اغ بولاخ آن دارای آبی بسیار زلال و گوارا است که حتماً در سفر به این روستا باید از آن دیدن کنید.
منبع:تبیان