“`html
تشخیص دیسک کمر
علائم دیسک کمر، در واقع همان درد سیاتیک است که بسیاری از افراد با آن آشنایی دارند. سیاتیک، برخلاف آنچه که فکر میکنیم، یک بیماری نیست، بلکه فقط یک نشانه است که به دردهایی اشاره دارد که از کمر شروع میشود و به سمت پاها، یک یا هر دو، ادامه پیدا میکند.
دیسک، ساختاری است که بین مهرههای ستون فقرات قرار دارد و مانند یک بالشتک نرم برای استخوانها عمل میکند.
بخش بیرونی دیسک از غضروف بسیار محکم تشکیل شده است که وظیفه محافظت از آن را دارد. در مرکز دیسک، یک هسته ژلاتینی وجود دارد.
دیسک به استخوانها و مهرهها اجازه میدهد تا به راحتی حرکت کنند و به عنوان یک ضربهگیر بین آنها کار میکند.
چرا دیسک کمر بیرون میزند؟
افرادی که به دیسک کمر مبتلا هستند معمولاً در هنگام ایستادن یا راه رفتن احساس درد میکنند و این درد با استراحت کاهش مییابد. تحقیقات نشان داده است که بسیاری از این بیماران، سابقه خانوادگی این مشکل را دارند.
همچنین، سبک زندگی کنونی باعث میشود که ما بیشتر در معرض مشکلات ناحیه کمر قرار بگیریم. به عبارت دیگر، نشستنهای طولانیمدت به شیوه نادرست، رانندگی زیاد، نداشتن فعالیت بدنی مناسب و شرایط کار نامناسب میتواند به ستون فقرات آسیب بزند.
اولین و مهمترین قدم برای درمان کسانی که به دیسک کمر مبتلا هستند، استراحت است. در روزهای اولیه، بهتر است بیمار بهطور کامل استراحت کند و هیچ حرکتی نکند.
دردهایی که نباید با دیسک کمر اشتباه بگیرید
پیری بافتهای استخوانی و مفصلی ناشی از آرتروز موجب از دست رفتن خاصیت ارتجاعی دیسکها میشود. به عبارتی، وقتی این خاصیت کاهش پیدا میکند، دیسکها به تدریج بیرون زده یا متورم میشوند.
دردهای کمر و بیماری بیرون زدگی دیسک کمر بیشتر در خانمها دیده میشود. بسیاری از خانمها در دوران بارداری دچار دردهای کمر میشوند که معمولاً پس از زایمان بهبود مییابد. این دردها به دلیل افزایش وزن و تغییرات هورمونی در این دوران اتفاق میافتند.
معاینه فیزیکی برای تشخیص دیسک کمر و گردن
فرایند تشخیص دیسک کمر و گردن شامل روشهای مختلفی است که در آن دیسک کمر به عنوان منبع درد شناسایی میشود. در این روشها، آناتومی و نحوه ایجاد درد بررسی میشود.
معاینه فیزیکی برای تشخیص درد دیسک میتواند شامل یک یا چند مورد از موارد زیر باشد:
1- لمس
لمس برخی بخشها میتواند به شناسایی منبع درد کمک کند. مثلاً اگر درد در هنگام فشار بر روی ستون فقرات بدتر شود، میتواند نشاندهنده حساسیت ناشی از آسیب به دیسک باشد.
2- آزمونهای حرکتی
این آزمونها شامل بررسی دامنه حرکتی ستون فقرات مانند خم کردن گردن یا بالاتنه به سمت جلو، عقب یا دو طرف بدن هستند. همچنین، اگر درد با بالا بردن یک پا افزایش پیدا کند، ممکن است نشاندهنده فتق دیسک در کمر باشد.
3- قدرت عضلانی
برای بررسی قدرت عضلانی و ارزیابی فشردگی ریشه عصب توسط دیسک، ممکن است معاینه عصبی انجام شود.
آزمون قدرت عضلانی میتواند شامل نگهداشتن بازوها یا پاها در جلو یا دو طرف بدن باشد تا این اعضا از نظر رعشه، آتروفی عضلانی یا حرکات غیرمعمول بررسی شوند.
“`
آتروفی عضلانی به معنای کاهش یا از دست دادن حجم عضلات است.
4- تست رفلکس (آزمون واکنش غیر ارادی)
تحریک عصبهای خاص میتواند واکنشهایی در پا یا بازو ایجاد کند. در این تست، با استفاده از یک چکش مخصوص، ضربههایی به نواحی مشخصی از بدن زده میشود. اگر واکنشی ضعیف یا absent وجود داشته باشد، این ممکن است نشاندهنده فشردگی عصب در ستون فقرات باشد.
برخی معاینههای فیزیکی میتوانند در تأیید یا رد تشخیص بیماریهای مشابه به مشکلاتی که در تاریخچه پزشکی مطرح شده است، کمک کنند.
آزمایشات تشخیصی برای تشخیص دیسک کمر
برای تأیید وجود مشکل در دیسک و دریافت اطلاعات بیشتر، ممکن است انجام یک آزمایش تشخیصی پیشنهاد شود.
این اطلاعات میتواند شامل مکان دیسکی که دچار فتق شده و عصبهای تحت فشار باشد. آزمایشات تشخیصی میتوانند شامل موارد زیر باشند:
1- CT اسکن یا میلوگرام
در CT اسکن، با استفاده از اشعه ایکس، تصویری از بدن گرفته میشود و کامپیوتر آن را به نمایی چند بعدی از ستون فقرات تبدیل میکند.
گاهی در حین انجام CT اسکن، میلوگرام نیز انجام میشود که در آن یک رنگ خاص به ناحیههای هدف تزریق میشود تا جزئیات بیشتری از ساختار ستون فقرات بهدست آید.
2- تصویر برداری MRI
تصویر برداری MRI یک ارزیابی دقیق و حساسی از ساختار و اعصاب ستون فقرات فراهم میکند که شامل توازن، وضعیت قرارگیری، ارتفاع و مقدار آب دیسکها میشود.
3- دیسکوگرام
اگر درمان جراحی در نظر باشد، انجام دیسکوگرام برای شناسایی دیسک دچار درد توصیه میشود. در این آزمایش، رنگی خاص به درون دیسک تزریق میشود تا در اثر فشار ناشی از آن، درد دوباره بروز کند.
توجه داشته باشید که نتایج بهدست آمده از MRI یا دیگر آزمایشات تشخیصی، به خودی خود یک تشخیص نیستند.
برای شناسایی دقیق علت درد، باید نتایج معاینه فیزیکی و علائم با موارد بهدست آمده از MRI یا دیگر آزمایشات تطابق داشته باشد.
فقط در این صورت میتوان یک برنامه درمان مؤثر را تجویز کرد. نوع بیماری میتواند شامل فشردگی عصب توسط دیسک دچار فتق یا درد ناشی از بیماریهای دیگر باشد.
تست خانگی برای تشخیص فتق دیسک کمر
بسیاری از مردم نگران این هستند که ممکن است دچار بیرونزدگی دیسک کمر شوند و در آینده درد آن را نتوانند تحمل کنند. اما با این تست میتوانید متوجه شوید که آیا دیسک کمر شما بیرون زده است یا خیر:
به صورت خوابیده روی یک سطح صاف دراز بکشید و پاهایتان را بالا بیاورید. اگر در زاویه ۳۰ تا ۷۰ درجه درد شدیدی در ناحیه کمر احساس کردید، این ممکن است نشاندهنده بیرونزدگی دیسک کمر باشد.
بیشتر بخوانید :