مصرف لووتیروکسین در دوران بارداری
قرص لووتیروکسین دارویی است که افرادی که مشکل کم کاری تیروئید دارند، آن را میشناسند. این قرص برای درمان تیروئید استفاده نمیشود، بلکه به جلوگیری از پیشرفت مشکل کمک میکند.
لووتیروکسین باید تنها تحت نظر پزشک مصرف شود. مصرف بیش از حد این قرص میتواند عوارض جانبی داشته باشد و برای گروههای مختلف افراد خطراتی را به همراه داشته باشد.
متخصصان زنان و زایمان تلاش میکنند تا تعداد داروهایی که زنان باردار مصرف میکنند، به حداقل برسانند.
در واقع، درمان کم کاری تیروئید در دوران بارداری بسیار مهم است. زیرا اگر درمان نشود، این مشکل میتواند باعث کمخونی، درد عضلانی، نارسایی قلبی و پرهاکلامپسی (فشاری شدید خون در بارداری) در زنان باردار شود.
همچنین کم کاری تیروئید میتواند به رشد مغز جنین آسیب بزند و منجر به کم وزنی هنگام تولد شود. در سه ماهه اول بارداری، جنین به طور کامل به هورمون تیروئید مادر وابسته است، زیرا تا سه ماهه دوم، غده تیروئید جنین قادر به تولید این هورمون نیست.
قرص لووتیروکسین چیست؟
لووتیروکسین یک هورمون تیروئید محسوب میشود که برای درمان بیماری کم کاری تیروئید استفاده میشود. کم کاری تیروئید وضعیتی است که در آن غده تیروئید به مقدار کافی هورمون تیروئید تولید نمیکند. این قرص همچنین برای درمان کم کاری مادرزادی تیروئید (کرتینیسم) و بزرگ شدن غده تیروئید (گواتر) کاربرد دارد.
از لووتیروکسین نیز برای درمان سرطان تیروئید به همراه روشهای جراحی و پرتودرمانی استفاده میشود. این دارو در گروه هورمونها قرار دارد و عملکرد آن با جایگزینی هورمونی که به طور طبیعی در بدن تولید میشود، انجام میشود.
کم کاری تیروئید و لووتیروکسین
تیروئید یک غده پروانهای شکل در جلوی گردن است که هورمون تیروکسین یا T4 تولید میکند. این هورمون برای عملکردهای مهمی مانند متابولیسم، هضم، سلامت مو و پوست و کارکرد مغز ضروری است. کم کاری تیروئید زمانی اتفاق میافتد که این غده به اندازه کافی هورمون T4 تولید نکند.
افرادی که کم کاری تیروئید دارند، ممکن است احساس خستگی، افزایش وزن، خشکی پوست، ریزش مو، یبوست و مشکلاتی در حافظه و افسردگی را تجربه کنند. در برخی کشورها، کمبود ید میتواند منجر به این مشکل شود.
در ایالات متحده، که ید به نمک خوراکی افزوده میشود، افراد ممکن است به دلیل حمله آنتیبادیها به غده تیروئید به کم کاری تیروئید مبتلا شوند. این وضعیت به نام تیروئیدیت هاشیموتو شناخته میشود.
کم کاری تیروئید همچنین ممکن است بر اثر پرتودرمانی، مصرف برخی داروها و جراحیهای تیروئید ایجاد شود. لازم به ذکر است که مصرف بیش از حد لووتیروکسین ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند، مانند پرکاری تیروئید، تپش قلب، عرق کردن، اضطراب، اسهال، احساس گرما، کاهش وزن، درد شکم و سردرد.
کم کاری تیروئید و بارداری
زنان مبتلا به کم کاری تیروئید باید به محض بارداری، سطح هورمون خود را آزمایش کنند و سپس هر ۶ تا ۸ هفته در طول بارداری این کار را تکرار کنند. بررسی هورمون تحریک کننده تیروئید یا TSH، و T4 آزاد یا FT4 ضروری است.
تست TSH در افرادی که کم کاری تیروئید دارند و درمان نمیشوند، بالا است چون غده هیپوفیز وقتی تیروئید به اندازه کافی هورمون تولید نمیکند، TSH بیشتری ترشح میکند. FT4 نشان دهنده مقدار تیروکسین “آزاد” در خون است. در خون، T4 به T3 تبدیل میشود که شکل فعال این هورمون است.
در دوران بارداری، تعداد پروتئینهای متصل به هورمون تیروئید افزایش مییابد که باعث میشود T3 و T4 کمتری در خون آزاد شوند. برای جبران این وضعیت، دوز لووتیروکسین معمولاً در طول بارداری ۲۵ تا ۵۰ درصد افزایش مییابد. آزمایشهای تیروئید باید چهار هفته پس از تغییر دوز، تا زمانی که TSH در محدوده طبیعی قرار بگیرد، مجدداً بررسی شوند.
بحثی در مورد اینکه آیا همه زنان، نه فقط کسانی که سابقه کم کاری تیروئید دارند یا در معرض خطر بیشتری هستند، باید در دوران بارداری تست TSH انجام دهند یا خیر وجود دارد. عوامل خطر برای کم کاری تیروئید شامل سابقه خانوادگی، عمل جراحی تیروئید قبلی یا وجود گواتر است.
اما زنانی که باردار هستند و مشکلات خاصی ندارند، بهتر است با پزشک خود در این مورد مشورت کنند.
تاثیر مصرف قرص لووتیروکسین در دوران بارداری
تحقیقات روی زنانی که در زمان بارداری از این دارو استفاده کردهاند، نشان داده که این دارو باعث افزایش خطر مشکلات مادرزادی نمیشود.
بنابراین، خطر آسیب به جنین به خاطر مصرف این دارو خیلی کم است. این دارو نباید در دوران بارداری قطع شود و اگر کم کاری تیروئید در این زمان شناسایی شود، باید به درستی درمان شود.
عوارض ناشی از کم کاری تیروئید در دوران بارداری شامل موارد زیر است:
- سقط ناخواسته
- پریاکلامپسی (حالت خاصی از فشار خون بالا)
- مرده زایی
- زایمان زودرس
در دوران بارداری، ممکن است سطح هورمون T4 در خون کاهش و مقدار TSH افزایش یابد و از حالت نرمال خارج شود. با توجه به اینکه افزایش TSH ممکن است در چهار هفته اول بارداری رخ دهد، زنانی که این دارو را مصرف میکنند باید هر سه ماه یک بار سطح TSH خود را چک کنند.
اگر مقدار TSH بالا برود، برای کاهش آن باید دوز داروی لووتیروکسین افزایش یابد. همچنین، پس از زایمان، سطح TSH به حالت قبل از بارداری برمیگردد و بنابراین دوز دارو باید بلافاصله بعد از زایمان به همان مقدار قبلی تغییر کند. مقدار TSH باید 6 تا 8 هفته بعد از زایمان اندازهگیری شود.