ترشحات و عفونت‌های دستگاه تناسلی زنان
دستگاه تناسلی خارجی شامل فرج (ولو)، مهبل (واژن) و پرده بکارت (هایمن) است.
فرج قسمت کاملاً خارجی دستگاه تناسلی زنان است که از بیرون بدن قابل مشاهده است و شبیه یک ناحیه لوزی شکل در بین دو پا و در پایین ناحیه شرمگاهی (محل رویش موهای زهار) قرار دارد. فرج از بیرون توسط لب‌های بزرگ و کوچک فرج پوشیده شده است.
این لب‌ها هر کدام به صورت دو چین نیمه مدور هلالی شکل در دو طرف فرج هستند و در حالت عادی روی هم قرار گرفته و دهانه فرج را می‌بندند. لب‌های بزرگ فرج از دو لایه پوستی تشکیل شده‌اند. در زیر لب‌های بزرگ، لب‌های کوچک قرار دارند که از دو لایه مخاطی ساخته شده‌اند.
لب‌های کوچک در هدایت صحیح ادرار مؤثر هستند. این دو لبه از بالا و پایین به هم متصل هستند. در محل اتصال این دو لایه در بالا، عضوی کوچک و حساس به نام کلاستریس (کلیتوریس) وجود دارد که در اثر تحریک و لمس، سفت و کمی بزرگ می‌شود و در احساس لذت جنسی نقش دارد.
در میان لب‌های فرج فضایی ایجاد می‌شود که خروجی پیشابراه (مسیری که ادرار را از مثانه به خارج بدن می‌رساند) در قسمت بالایی آن است و در پایین آن خروجی واژن (مهبل) قرار دارد.
در دخترانی که هنوز رابطه جنسی نداشته‌اند، اکثر قسمت‌های خروجی واژن با لایه‌ای نازک به نام پرده بکارت پوشیده شده است. پرده بکارت به صورت یک ورقه نازک (به ضخامت ۱ یا ۲ میلی‌متر) درست در پشت لب‌های کوچک فرج قرار دارد و دهانه مهبل را می‌پوشاند.
در پرده بکارت منافذی برای خروج خون قاعدگی وجود دارد. اندازه و شکل این منافذ در افراد مختلف متفاوت است و ویژگی‌های آن برای تشخیص باکره بودن یا نبودن شخص استفاده می‌شود. در اکثر موارد، با اولین ورود آلت مردانه به داخل واژن، این پرده پاره می‌شود و برای همیشه از خروجی واژن کنار می‌رود.
– در پوست بالای لب‌ها در پایین شکم ناحیه برجستگی عانه وجود دارد که در حین بلوغ با تجمع چربی زیرپوستی، حالت برجسته پیدا می‌کند و روی آن و نیز روی لب‌های فرج، موهای تناسلی شروع به رویش می‌کنند.
دستگاه تناسلی داخلی شامل واژن، رحم، لوله‌های فالوپ (لوله‌های رحمی) و تخمدان‌ها است.
واژن لوله‌ای عضلانی است که از فرج در بیرون بدن تا رحم در داخل بدن امتداد دارد. طول واژن در زنان بالغ ۱۲-۸ سانتی‌متر است. به دلیل اینکه این عضو دارای دیواره‌ای عضلانی است، می‌تواند منقبض یا منبسط شود. این خصوصیت باعث می‌شود که واژن بتواند جسمی به باریکی تامپون تا نوزاد هنگام تولد را در درون خود جای دهد.
واژن چند عملکرد مختلف دارد. واژن محل قرار گرفتن آلت مردانه در حین رابطه جنسی است و با اعصاب موجود در آن، لذت جنسی را برای زن فراهم می‌کند. واژن همچنین راهی از رحم به بیرون برای خروج نوزاد در زمان تولد است.
همچنین خون‌های قاعدگی از این طریق از رحم به خارج بدن می‌آید. لایه نازک بافتی به نام پرده بکارت که در خود یک یا چند سوراخ دارد، خروجی واژن را به طور نسبی می‌پوشاند. شکل پرده بکارت در افراد مختلف متفاوت است. این پرده در اکثر دختران بعد از اولین تجربه جنسی کشیده و پاره می‌شود که ممکن است با کمی خونریزی نیز همراه باشد.
واژن در سمت داخل بدن به رحم متصل می‌شود. این اتصال از طریق دهانه رحم که دیواره‌ای قوی و ضخیم دارد و خروجی آن بسیار کوچک است، انجام می‌شود. در خلال زایمان، خروجی دهانه رحم مقداری گشاد می‌شود و به نوزاد اجازه می‌دهد از رحم خارج شود.
آشنايي با ترشحات دستگاه تناسلی و واژن زنان
چه زمانی افزایش ترشح واژن طبیعی نیست؟
اگر افزایش ترشح باعث تغییر رنگ، بو، التهاب ناحیه تناسلی، خارش، سوزش شود، غیر طبیعی خواهد بود، به ویژه اینکه اگر بیمار در زمان عادت ماهیانه نباشد ولی ترشح خونی داشته باشد، حتماً باید به پزشک مراجعه کند.
چه چیز باعث این تغییرات می‌شود؟
هر عاملی که تغییر در محیط طبیعی واژن ایجاد کند و به عبارتی pH آن را تغییر دهد، می‌تواند باعث افزایش ترشح غیر طبیعی از واژن شود، مانند: استفاده از بعضی صابون‌ها، آنتی‌بیوتیک‌ها، بیماری قند، حاملگی، عفونت‌ها، و حتی پاک کردن مجرای تناسلی با اسپری‌های مخصوص ناحیه تناسلی و یا دوش واژینال (Vaginal douching) که می‌توانند این مشکل را ایجاد کنند.
چگونه دوش واژینال باعث عفونت می‌شود؟
بسیاری از بانوان فکر می‌کنند این روش بسیار خوبی برای پاکیزه نگهداشتن واژن است. اگر چنانچه احساس…
اگر شما بویی در ناحیه تناسلی خود حس می‌کنید، این بوی معمولاً از قسمت خارجی دستگاه تناسلی ناشی می‌شود. برای جلوگیری از این بو، کافی است که با آب و صابون قسمت خارجی را تمیز کنید و همین حمام روزانه برای این پاکیزگی کافی است.
اما باید بدانید که شستشوی واژن با روش‌های خاص و استفاده از مواد شیمیایی می‌تواند به تعادل طبیعی محیط واژن آسیب بزند و منجر به عفونت شود. همچنین، با شستشوی واژن ممکن است باکتری‌های موجود به سمت دهانه رحم و خود رحم بروند و این هم منجر به عفونت خواهد شد.
چه عواملی می‌توانند باعث افزایش ترشح واژن شوند؟
افزایش غیرطبیعی ترشح واژن به دلیل‌های مختلفی به وجود می‌آید و به طور کلی به آن نام Vaginitis گفته می‌شود.
عفونت‌های قارچی واژن
در واژن زنان به‌طور طبیعی قارچ‌هایی وجود دارد، اما محیط اسیدی واژن به رشد آنها کمک نمی‌کند. اگر به هر دلیلی اسیدی بودن این محیط کاهش یابد، قارچ‌ها رشد کرده و باعث عفونت قارچی در واژن می‌شوند.
عوامل مختلفی مانند حاملگی، مصرف برخی آنتی‌بیوتیک‌ها، استفاده از قرص‌های ضدبارداری، بیماری قند، مصرف کورتون، زمان قاعدگی و روابط جنسی، می‌توانند باعث تغییر محیط طبیعی واژن، افزایش رشد قارچ‌ها و در نتیجه ایجاد عفونت شوند.
علائم عفونت قارچی چیست؟
این عفونت بسیار شایع است و بیمار ممکن است احساس ناراحتی در ناحیه تناسلی کند که به صورت سوزش و خارش در لبه واژن و قسمت خارجی دستگاه تناسلی حس می‌شود. ترشحات واژن به رنگ سفید و بسیار غلیظ می‌شود، به طوری که ممکن است به شکل تکه‌های کوچک پنیر مانند دیده شوند. بیمار همچنین ممکن است در زمان نزدیکی احساس سوزش کند و احساس تورم در قسمت خارجی دستگاه تناسلی داشته باشد.
اگر این عارضه مکرراً یا به شدت پیش بیاید و درمان‌ها به خوبی جواب ندهند، باید به دنبال بیماری‌های دیگر از جمله بیماری قند باشید.
چگونه درمان می‌شود؟
درمان این بیماری عموماً خیلی ساده است و معمولاً با استفاده از کرم‌های موضعی ضدقارچ مخصوص ناحیه تناسلی یا در صورت لزوم با داروهای خوراکی انجام می‌شود. بسیاری از مواقع، این بیماری با داروهایی که نیاز به نسخه پزشک ندارند، به راحتی درمان می‌شود. اما اگر حامله هستید یا به‌طور مکرر درگیر این بیماری می‌شوید، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی را بررسی کنید.
چگونه از عفونت مکرر پیشگیری کنیم؟
به نکات زیر توجه کنید:
• حتماً از شورت‌های کتانی استفاده کنید.
• تا حد امکان از پوشیدن شورت‌های پلاستیکی یا بسیار تنگ خودداری کنید.
از استفاده از کاغذ توالت معطر، تامپون‌ها، پدهای معطر و نشستن در وان حمام پرهیز کنید.
• اگر باز هم دچار عفونت مکرر شدید، حتماً به پزشک مراجعه کنید. زیرا ممکن است علت این عفونت‌ها به بیماری‌های دیگر بدن مربوط باشد و گاهی نیاز است که پزشک شما را تحت درمان مداوم قرار دهد تا از تکرار عفونت جلوگیری شود.
آیا همسر شما نیاز به درمان دارد؟
در این شرایط، همسر شما معمولاً نیاز به درمان ندارد و این بیماری اغلب او را تحت تأثیر قرار نخواهد داد، مگر اینکه او مشکلات دیگری داشته باشد.
عفونت‌های میکروبی واژن
این نوع عفونت به نام Bacterial Vaginitis شناخته می‌شود. محیط واژن دارای نوعی باکتری به نام باکتری خوب واژن است و همچنین باکتری‌های دیگری به نام Anacrobes نیز وجود دارند. گاهی بدون دلیل خاصی، این باکتری‌ها به طور غیرمعمولی رشد کرده و منجر به بیماری می‌شوند.
چه علائمی دارند؟
گاهی بیمار هیچ علائمی ندارد و گاهی ممکن است این بیماری سبب افزایش ترشح واژن شود که معمولاً حالت آبکی دارد، یا رنگ آن زرد کمرنگ یا پررنگ باشد. اغلب بوی خاصی دارد که به آن بوی Fishy Smell می‌گویند و بیمار معمولاً این بو را پس از نزدیکی حس می‌کند. گاهی هم بیمار ممکن است احساس سوزش و خارش داشته باشد.
چگونه تشخیص داده می‌شود؟
برای تشخیص، به پزشک مراجعه کنید؛ او ترشح شما را در مطب آزمایش کرده و به سرعت تشخیص خواهد داد.
آیا این نوع عفونت از طریق نزدیکی منتقل می‌شود؟
اگرچه این بیماری بیشتر در زنانی که از لحاظ جنسی فعال هستند دیده می‌شود، اما ارتباط نزدیکی با رابطه جنسی ندارد.“`html
درمان این بیماری به طور مستقیم لازم نیست. مگر اینکه بیمار چندین بار به این بیماری مبتلا شود.
چگونه درمان می‌شود؟
با اینکه این بیماری ساده به نظر می‌رسد، اما به درمان نیاز دارد. اگر درمان نشود، عفونت به سمت دهانه رحم، رحم و لوله‌ها پیش می‌رود و مشکلات جدی‌تری به وجود می‌آورد. این موضوع به ویژه برای زنان باردار بسیار مهم است. این بیماری می‌تواند با داروهای موضعی یا خوراکی درمان شود، اما حتماً باید به پزشک مراجعه شود و نسخه پزشک لازم است.
عفونت شایع دیگر واژن Trichomoniasis است
عامل این بیماری یک نوع انگل به نام تریکومونا است که معمولاً از طریق رابطه جنسی با فرد مبتلا منتقل می‌شود. گاهی فرد مدت‌ها بدون علامت این بیماری را دارد.
چه علائمی دارد؟
افزایش ترشحات واژن، تغییر رنگ ترشحات به صورت آبکی، زرد یا سبز کمرنگ، بوی بد، خارش و سوزش و همچنین درد هنگام ادرار کردن از علائم این بیماری است. معمولاً نیاز به درمان خوراکی دارد. در این صورت، همسر بیمار نیز باید درمان شود.
شایان ذکر است که عفونت‌های دیگر ناحیه تناسلی ممکن است از طریق رابطه جنسی منتقل شوند، مانند «کلامیدیا» و سوزاک. این عفونت‌ها معمولاً دهانه رحم را درگیر می‌کنند و ممکن است تنها علامت آنها افزایش ترشحات واژن باشد. در چنین مواردی، هر دو فرد (زن و مرد) باید درمان شوند. اما توجه داشته باشید که در این مقاله فقط به عفونت‌های شایع ناحیه واژن پرداخته می‌شود و دیگر بخش‌های تناسلی مطرح نیستند.
نکاتی که برای پیشگیری از عفونت واژن باید رعایت شود:
۱- هرگز از دوش واژینال استفاده نکنید.
۲- از محصولات خوشبوکننده مانند اسپری‌های عطری، تامپون‌ها و نوار بهداشتی‌های معطر در زمان قاعدگی خودداری کنید.
۳- همیشه شورت‌های نخی و غیرچسبان بپوشید.
۴- ناحیه تناسلی و مقعد را از جلو به عقب پاک کنید تا از انتقال عفونت‌ها جلوگیری شود.
۵- اگر دچار خارش و سوزش در ناحیه تناسلی شدید، ممکن است به مواد شوینده حساسیت داشته باشید. در این صورت، بهتر است مواد شوینده خود را تغییر دهید.
۶- گاهی استفاده از کاندوم، دیافراگم یا ژل‌های ضدبارداری می‌تواند باعث خارش و سوزش در ناحیه واژن شود. در این صورت، بهتر است روش پیشگیری دیگری را امتحان کنید.
۷- پس از هر دوش روزانه، ناحیه خارجی تناسلی را خوب خشک کنید.
بیماری‌ها و مشکلات پوستی دستگاه تناسلی مردان و زنان
درماتیت التهابی
درماتیت تماسی شامل درماتیت تحریکی و آلرژیک است و با خارش، قرمزی و تورم پوست همراه می‌باشد. علت‌های این عارضه می‌تواند شامل محصولات بهداشتی زنان، کاندوم و اسانس‌های گیاهی باشد. درمان‌های مناسب شامل کمپرس آب سرد و استفاده از استروئیدهای موضعی ضعیف است.
نورودرماتیت (لیکن سیمپلکس مزمن)
نورودرماتیت معمولاً در لب بزرگ و پوست بیضه دیده می‌شود و با خارش زیاد و ضخیم شدن پوست همراه است. استرس می‌تواند این مشکل را تشدید کند. درمان آن مشابه درماتیت تماسی است و در برخی موارد از تزریق استروئید به داخل ناحیه آسیب‌دیده استفاده می‌شود.
اینترتریگو
اینترتریگو شامل نواحی مرطوب پوست است که می‌تواند به دلیل رشد باکتری و قارچ دچار مشکل شود. این مشکل معمولاً در نواحی مرطوب مانند کشاله ران، زیر بغل و شکم دیده می‌شود، به ویژه در افراد چاق و در آب و هوای گرم. درمان شامل قرار دادن ناحیه آسیب‌دیده در معرض هوا و استفاده از محلول‌های مخصوص مانند نایستاتین و استروئید خفیف است.
عوارض دارویی
بسیاری از عوارض دارویی می‌توانند در ناحیه تناسلی بروز یابند. داروهای ملین، سولفونامیدها و داروهای ضدالتهابی ممکن است باعث تاول‌های پوستی در این ناحیه شوند. درمان شامل قطع مصرف دارو است.
منبع: radiosalamat.ir
سایت رضیم
“`