“`html
بیماری سفلیس چیست، چه علائمی دارد و چگونه درمان میشود؟
سفلیس یک بیماری مقاربتی است که به وسیله باکتریای به نام ترپونما پالیدوم ایجاد میشود و برای تشخیص آن آزمایش خون انجام میشود. این بیماری از طریق مکانهایی مانند توالت فرنگی، دستگیره در، استخر شنا، وان حمام، لباس مشترک یا ظروف غذا منتقل نمیشود.
با این بخش از رضیم همراه باشید تا بیشتر درباره بیماری سفلیس اطلاعات کسب کنید.
سیفلیس یا سفلیس (Syphilis)
این بیماری نوعی عفونت در اثر باکتری ترپونما پالیدوم است. برای اولین بار در سال ۱۹۰۵، فریتز شادین و اریش هوفمان این باکتری را کشف کردند. سفلیس میتواند در چهار مرحله اولیه، ثانویه، نهفته و سوم ظاهر شود. مرحله اولیه آن از طریق رابطه جنسی با فرد مبتلا و از طریق زخمهای عفونی منتقل میشود. در مرحله ثانویه، علائم به صورتهای مختلفی بروز میکند و معمولاً پوست، غشاء مخاطی و غدد لنفاوی را درگیر میکند.
در مرحله نهفته، عفونت شناسایی میشود اما علائم قابل مشاهده نیستند. مرحله سوم به سه شکل مختلف دمل سیفلیسی، سیفلیس عصبی متاخر و سیفلیس قلبی–عروقی تقسیم میشود و در یک سوم افرادی که تحت درمان قرار نمیگیرند، اتفاق میافتد. همچنین، سیفلیس میتواند به صورت مادرزادی از طریق بارداری یا زایمان به نوزاد منتقل شده و دو سوم نوزادان مبتلا بدون هیچ علامتی به دنیا میآیند.
راه انتقال اصلی سیفلیس آمیزش جنسی است؛ اما همچنین ممکن است در دوران بارداری یا زایمان از مادر به جنین منتقل شود و منجر به سیفلیس مادرزادی شود. این بیماری میتواند از طریق بوسه زدن به ناحیهای که زخم دارد و همچنین از طریق دهانی، مهبلی و نزدیکی مقعدی منتقل شود، ولی از طریق توالت، فعالیتهای روزانه، وانهای داغ یا استفاده مشترک از ظروف یا لباس منتقل نمیشود. سیفلیس معمولاً با زخمهای بدون درد در ناحیه تناسلی یا دهان یا مقعد شروع میشود.
پس از این مرحله، باکتریها میتوانند تا سالها در بدن به صورت غیرفعال باقی بمانند و سپس دوباره فعال شوند و مرحله بعدی سیفلیس رخ دهد؛ به همین خاطر، تشخیص زودهنگام این بیماری معمولا دشوار است و تأیید ابتلا به آن باید از طریق آزمایش خون یا بررسی میکروسکوپی انجام شود.
اجتناب از تماس فیزیکی با فرد مبتلا و استفاده درست از کاندوم میتواند خطر انتقال سیفلیس را کاهش دهد. همچنین میتوان با غربالگری مادران در دوران بارداری و درمان افراد مبتلا، از ابتلا نوزادان به سیفلیس مادرزادی جلوگیری کرد. این بیماری به راحتی با آنتیبیوتیکها درمان میشود. در سال ۱۹۹۹، بیش از ۱۲ میلیون مورد جدید عفونت سیفلیس گزارش شده که بیش از ۹۰٪ آنها در کشورهای در حال توسعه زندگی میکردند.
اگرچه با شروع استفاده از پنیسیلین در دهه ۱۹۴۰، موارد سیفلیس به شدت کاهش یافته بود، اما در سالهای اخیر و پس از آغاز هزاره سوم، در بسیاری از کشورها میزان این بیماری افزایش یافته است. مبتلایان به سیفلیس به دلیل زخمهایی که دارند، ممکن است در هنگام تماس جنسی بیشتر در معرض آلودگی به ویروس HIV قرار بگیرند.
علائم شایع سیفلیس یا سفلیس
مرحله اول (مسری؛ ۳ تا ۶ روز پس از تماس): یک زخم قرمز و بدون درد (شانکر) بر روی دستگاه تناسلی، دهان یا مقعد ظاهر میشود. این زخم معمولاً در مردان بر روی آلت تناسلی و در زنان در مهبل یا گردن رحم ایجاد میشود.
مرحله دوم (مسری؛ ۶ هفته یا بیشتر پس از ظهور شانکر آغاز میشود): بزرگ شدن غدد لنفاوی در ناحیههای مختلف بدن…
“““html
گردن، زیر بغل یا کشاله ران، سردرد، جوشهایی بر روی پوست و غشاهای مخاطی آلت تناسلی، مهبل یا دهان. جوشها کوچک، قرمز و شبیه پوسته هستند. تب (گاهی اوقات)
مرحله سوم (غیرمسری؛ ممکن است سالها پس از مراحل اول و دوم ظاهر شود): زوال ذهنی، ناتوانی جنسی، عدم تعادل، عدم احساس یا تیرکشیدن درد در اندامهای تحتانی، بیماری قلبی.
علل بیماری سفلیس
باکتریای که باعث عفونت میشود تروپونما پالیدوم نام دارد. نوع مادرزادی این بیماری از طریق خون به جنین منتقل میشود. نوع مسری با تماس جنسی نزدیک با فرد مبتلا به سیفلیس در مراحل اول و دوم منتقل میشود.
عوامل افزایشدهنده خطر
شریکهای جنسی متعدد، فعالیت جنسی بین مردان همجنسگرا.
————————————————————————————–
علائم بیماری سفلیس
این بیماری باعث ایجاد زخم در محل عفونت میشود. باکتری به مرور زمان به ارگانهای زیادی آسیب میزند. متخصصان بیماری را به چهار مرحله اولیه، ثانویه، نهفته و ثالثیه تقسیم میکنند. فردی که آلوده است و درمان نشود، در دو مرحله اول میتواند عفونت را به دیگران منتقل کند که این معمولاً یک یا دو سال طول میکشد. در مراحل پایانی، سیفلیس درمان نشده مسری نیست اما میتواند منجر به مشکلات قلبی جدی، اختلالات ذهنی، کوری، اختلالات عصبی و حتی مرگ شود.
سیفلیس اولیه
اولین علامت سیفلیس، زخمی به نام شانکر است که 10 روز تا 3 ماه پس از آلودگی ایجاد میشود، اما معمولاً در 2 تا 6 هفته اول بروز میکند. به دلیل اینکه شانکر ممکن است بیدرد باشد و یا در داخل بدن ایجاد شود، بیماران به آن توجهی نمیکنند. شانکر اغلب در قسمتهای بدن که با زخم شریک جنسی آلوده تماس داشته، به وجود میآید. این مناطق شامل آلت مردانه و زنانه هستند. شانکر همچنین ممکن است به مدخل رحم، زبان، لبها و سایر اعضای بدن گسترش یابد. شانکر با یا بدون دارو در طی چند هفته ناپدید میشود. در صورت عدم درمان، حدود یک سوم افراد به مرحله مزمن وارد میشوند.
سیفلیس ثانویه
یک لکه پوستی با زخم قهوهای به اندازه یک سکه کوچک نشان دهنده مرحله مزمن سیفلیس است. این لکه پوستی 3 تا 6 هفته بعد از ظهور شانکر در هر قسمت از بدن ایجاد میشود. با اینکه این لکه ممکن است تمام بدن را درگیر کند، اما معمولاً در کف دستها و پاها دیده میشود. علائم دیگر شامل تب خفیف، خستگی، سردرد، گلودرد، ریزش موی مناطقی و ورم غدد لنفاوی در سراسر بدن است. این علائم ممکن است خیلی خفیف باشند و در طی درمان ناپدید شوند. علائم سیفلیس ثانویه ممکن است در طی یک تا دو سال از بیماری ظاهر شوند و سپس ناپدید شوند.
سیفلیس نهفته
در صورتی که درمان نشود، فرد وارد مرحله نهفته بیماری میشود. در این مرحله عفونت مسری نیست و فرد هیچگونه علامتی ندارد.
سیفلیس ثالثیه
حدود یک سوم از کسانی که در مرحله ثانویه بیماری هستند، به مرحله پرعارضه ثالثیه وارد میشوند. در این مرحله، باکتری به اندامهایی مانند قلب، چشمها، سیستم عصبی، استخوانها، مفاصل و نقاط دیگر بدن آسیب میزند. این مرحله ممکن است سالها و حتی دهها سال ادامه یابد. این مرحله از بیماری …
“`
این بیماری ممکن است به مشکلات جدی مانند بیماریهای مغزی، کوری، مشکلات عصبی، مشکلات قلبی و حتی مرگ منجر شود.
————————————————————————————–
تشخیص سفلیس
سفلیس گاهی به عنوان “مقلد بزرگ” شناخته میشود. این به این دلیل است که علائم اولیه آن شبیه به بیماریهای دیگر هستند. افرادی که فعال از نظر جنسی هستند و دچار هر نوع زخم یا ضایعه پوستی در ناحیه تناسلی شوند، باید فوراً به پزشک مراجعه کنند. همچنین، افرادی که به دلایل دیگری تحت درمان بیماریهای مقاربتی مانند سوزاک هستند، باید از نظر سفلیس نیز آزمایش شوند.
————————————————————————————–
روش های تشخیص سفلیس
۱) شناسایی علائم و نشانههای بیماری
۲) آزمایش خون
۳) شناسایی باکتری با میکروسکوپ
آزمایش خون میتواند نشانههایی از عفونت را نشان دهد، اما گاهی اوقات ممکن است تا سه ماه پس از ابتلا نتایج منفی کاذب داشته باشد. همچنین در بعضی موارد میتواند نتایج مثبت کاذب هم داشته باشد.
————————————————————————————–
درمان سفلیس
آزمونهای تشخیصی ممکن است شامل آزمایشهای خون، بررسی مایع نخاعی و همچنین میکروسکوپی ترشحات از زخمها باشند. بعد از درمان، آزمایشها دوباره انجام میشود. تمام افرادی که درگیر هستند باید درمان شوند. بعد از درمان، هر ماه به مدت ۶ ماه باید آزمایشها را برای بررسی عود تکرار کنید.
داروها
اگر حساسیت به پنیسیلین ندارید، استفاده از پنیسیلین تزریقی مؤثر است و در صورتی که نتوان از پنیسیلین استفاده کرد، دیگر آنتیبیوتیکها نیز میتوانند مؤثر باشند. اگر نیاز باشد، داروهای موضعی برای علائم پوستی تجویز میشود.
فعالیت
تا زمانی که درمان نشدهاید، از روابط جنسی پرهیز کنید و بعد از درمان از کاندوم استفاده نمایید.
رژیم غذایی
رژیم غذایی خاصی نیاز نیست.
————————————————————————————–
در این شرایط به پزشک خود مراجعه کنید:
اگر شما یا یکی از اعضای خانوادهتان علائمی از سفلیس دارید. اگر در حین یا بعد از درمان این علائم رخ دهند: تب، بثورات پوستی، گلودرد یا تورم مفاصل مثل مچپا یا زانو. اگر دچار علائم جدید و غیرقابل توضیح شدهاید. داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی داشته باشند. اگر شما یک بار سفلیس گرفتهاید و در سال گذشته معاینه پزشکی نکردهاید. اگر با فرد مبتلا به سفلیس تماس جنسی داشتهاید.
————————————————————————————–
چگونه میتوان از بیماری سفلیس پیشگیری کرد؟
- برای کاهش احتمال ابتلا به سفلیس، موارد زیر را به یاد داشته باشید:
- از تماس نزدیک با افراد آلوده بپرهیزید.
- اگر مطمئن نیستید که شریک جنسیتان آلوده است یا نه، حتماً از کاندوم استفاده کنید.
————————————————————————————–
چشمانداز پزشکی برای افراد مبتلا به سفلیس چگونه است؟
سفلیس یک بیماری قابل تشخیص و درمان است و پیشرفتهای پزشکی در این زمینه بسیار خوب است. اما اگر درمان به تأخیر بیفتد، ممکن است حتی بعد از درمان هم آسیبهای دائمی به قلب و مغز وارد شود.
کاربر گرامی لطفا نظرات خود را در مورد مطالب مجله بیان نمایید.
منبع: ویکیپدیا
————————————————————————————–
مجله اینترنتی رضیم
مرجان امینی