“`html
شاید بارها در اخبار رسانه‌ها جملاتی شنیده‌اید که درباره خطرات و تهدیداتی صحبت می‌کند که به دلیل وجود یک کارخانه، نیروگاه یا مکان صنعتی در نزدیکی یک شهر یا منطقه مسکونی وجود دارد. این موارد می‌تواند برای سلامت مردم مشکلاتی ایجاد کند.
با گسترش روزافزون طرح‌های صنعتی، نیازها و شرایط خاصی به وجود می‌آید. از سوی دیگر، نزدیک‌تر شدن شهرها به فضاهای صنعتی و کارخانه‌ها نگرانی‌های جدی ایجاد کرده است.
به گزارش سلامت نیوز، به نقل از روزنامه خراسان، با افزایش این نگرانی‌ها که ارتباط زیادی با سلامت مردم و حفظ جان آن‌ها دارد، در بند 4 از ماده ۲ سیاست‌های کلی سلامت که از طرف رهبری اعلام شده، به تهیه «پیوست سلامت» برای طرح‌های بزرگ توسعه‌ای تأکید شده است.
پیوست سلامت چیست؟
از آن‌جایی که طرح‌های توسعه‌ای ممکن است تأثیرات ناخواسته‌ای بر سلامت مردم داشته باشند، وجود ابزاری قانونی برای مدیریت این موضوع ضروری است. بر اساس بند «ب» ماده ۳۲ قانون برنامه پنجم توسعه، این ابزار به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور داده شده است.
این بند بیان می‌کند: «استانداردهای ملی پیوست سلامت برای طرح‌های بزرگ توسعه‌ای با پیشنهاد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و تأیید معاونت تهیه می‌شود و پس از تصویب شورای عالی سلامت و امنیت غذایی، توسط معاونت برای اجرا ابلاغ خواهد شد.
معرفی طرح‌های بزرگ توسعه‌ای نیز با پیشنهاد وزارت بهداشت و تأیید معاونت انجام می‌شود.»
در این جا، منظور از معاونت، معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری است. «پیوست سلامت» به معنی ارزیابی تأثیرات «طرح‌های توسعه‌ای» و برنامه‌های مختلف بر سلامت مردم است که قبل از اجرای آن طرح تهیه می‌شود و در آن، روش‌هایی برای کاهش آثار منفی طرح پیشنهاد می‌شود و اجرا شدن این توصیه‌ها تحت نظارت قرار می‌گیرد.
بدیهی است با انجام چنین فرآیندی برای تمام طرح‌های توسعه‌ای و صنعتی، می‌توان تا حد زیادی از بروز مشکلات و تهدیدات به سلامت مردم جلوگیری کرد.
«پیوست سلامت» برای کدام طرح‌ها؟
بر اساس ابلاغیه معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری، طرح‌های بزرگ توسعه‌ای که به آن‌ها اشاره می‌شود نیاز به پیوست سلامت دارند:
– نیروگاه‌های گازی، سیکل ترکیبی و هسته‌ای
– صنایع نفت، گاز و پتروشیمی شامل پالایشگاه و پتروشیمی – صنایع سنگین شامل کارخانه‌های تولید گچ، سیمان، ذوب فولاد و نورد
– خدماتی شامل بیمارستان‌های بزرگ، شبکه جمع‌آوری فاضلاب شهری و تصفیه‌خانه فاضلاب و مراکز دفع و دفن پسماندها – کشاورزی شامل کشتارگاه‌های بزرگ صنعتی، دام و طیور و شهک‌های دامداری و دامپروری
وظیفه مجریان طرح‌های توسعه‌ای
طبق مصوبه ۴۱۲۸۸ که در تاریخ 92.5.13 تعیین و از سوی معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری ابلاغ شد، مجریان طرح‌ها موظفند در مرحله «امکان‌سنجی» و «مکان‌یابی» آن‌ها گزارش پیوست سلامت مربوطه را تهیه کرده و برای بررسی و تأیید به «کارگروه ارزیابی مطالعات پیوست سلامت» وزارت بهداشت ارائه دهند.
این گزارش به پیش‌بینی آثار مهم و ماندگار یک طرح بر سلامت مردم منطقه‌ای که تحت پوشش قرار دارد، می‌پردازد و به انتخاب گزینه‌های بهتری برای اجرای طرح کمک می‌کند.
هر کسی صلاحیت تهیه پیوست سلامت را دارد؟
این کار بر عهده مشاورانی است که صلاحیت آن‌ها از سوی معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری تأیید و تصویب شده است. ارزیابی آن نیز جایگاه «کارگروه ارزیابی مطالعات پیوست سلامت» است که نظرات و پیش‌بینی‌های لازم را ارائه می‌دهد.
“““html
و طراحی‌های خود را به کارگروه ماده ۲۱۵ برنامه پنجم توسعه ارائه می‌دهند.
«کارگروه ارزیابی مطالعات پیوست سلامت» شامل معاون بهداشت وزیر بهداشت، نماینده تام الاختیار معاونت در حوزه مربوطه و نماینده تام الاختیار رئیس دستگاه اجرایی است. پیوست سلامت به قدری اهمیت دارد که در سیاست‌های کلی سلامت که از سوی مقام معظم رهبری اعلام شده، بر لزوم آن تأکید شده است.
قائم مقام وزیر بهداشت در امور دانشگاه‌ها که پس از اعلام سیاست‌های سلامت از سوی مقام معظم رهبری به عنوان مسئول کارگروه‌های اجرای این سیاست‌ها منصوب شده، در گفت‌وگو با خراسان، به عدم اجرای این پیوست اشاره کرد و گفت: سیاست‌های کلی سلامت به تازگی اعلام شده که در آن بر پیوست‌های سلامت طرح‌های توسعه‌ای تأکید شده است، اما در حال حاضر این کار به طور مشخص انجام نمی‌شود. با این حال، ما در حال بررسی و ایجاد سازوکارهایی برای این موضوع هستیم.
جای خالی پیوست سلامت در طرح‌های توسعه‌ای!
دکتر سیدحسن امامی رضوی ادامه داد: باید قوانین موجود به گونه‌ای اصلاح شود که در زمان طراحی طرح‌های توسعه‌ای بزرگ، مسئولان آن طرح، پیوست سلامت را نیز تهیه کنند و این کار الزامی شود تا این بند که در سیاست‌ها مورد تأکید قرار گرفته، به واقعیت بپیوندد.
او به نظارت بر تحقق این موضوع که بر عهده وزارت بهداشت است اشاره کرد و در پاسخ به این سوال که چه موانعی بر سر راه تحقق این مسئله وجود دارد، گفت: چون این پیوست هنوز برای طرح‌های توسعه‌ای تهیه نشده، نمی‌توانیم درباره موانع آن صحبت کنیم. تأکید ما بر تهیه پیوست سلامت برای طرح‌هایی است که در آینده داریم و برای طرح‌هایی که از گذشته اجرا شده‌اند، برگشت به آن‌ها بسیار دشوار و گاهی ناممکن است.
هنوز پیوست سلامت برای طرح‌های توسعه‌ای کشور تهیه نشده است. اما فراموش نکنید: «شهروند سالم در شهر سالم است.»
مهم‌ترین نکات
در بند ۴ از ماده ۲ سیاست‌های کلی سلامت که از سوی رهبری اعلام شده، به تهیه پیوست سلامت برای طرح‌های کلان توسعه‌ای تأکید شده است.
قائم مقام وزیر بهداشت: تأکید ما بر تهیه پیوست سلامت برای طرح‌هایی است که در آینده داریم.
سایت رضیم
“`