خواص گاوزبان و روش تهیه دمنوش آن
گاوزبان یک گیاه علفی و یکساله است که قد ساقه‌اش تا 60 سانتیمتر می‌رسد. ساقه‌اش دارای شیار و خاردار است و برگ‌هایش ساده و پوشیده از تارهای خشن هستند. گل‌های این گیاه به رنگ‌های آبی، سفید، بنفش و آبی موجود است. گاوزبان احتمالا از شمال آفریقا به سایر مناطق منتقل شده و اکنون در نواحی مدیترانه، شمال آفریقا و برخی مناطق خاورمیانه دیده می‌شود. گل، برگ و سرشاخه‌های گل‌دار این گیاه برای کاربردهای دارویی استفاده می‌شود.
ترکیبات شیمیایی:
گل گاوزبان و برگ‌های آن دارای لعاب زیادی هستند. این گیاه حاوی نیترات پتاسیم، رزین‌ها، فالات کلسیم، منگنز، منیزیم، اسید فسفریک و آلانتوئین نیز می‌باشد.
خواص دارویی:
از نظر طب سنتی در ایران، گاوزبان خاصیت سرد دارند.
1) گل گاوزبان و برگ‌هایش خون را تصفیه می‌کند.
2) آرامش بخش اعصاب است.
3) عرق‌آور است.
4) ادرارآور می‌باشد.
5) کلیه‌ها را تقویت می‌کند.
6) به درمان سرماخوردگی کمک می‌کند.
7) برای از بین بردن سرفه، می‌توان از دم‌کرده گل گاوزبان استفاده کرد.
8) در درمان برونشیت موثر است.
9) مشکل بی‌اختیاری ادرار را حل می‌کند.
10) التهاب و ورم کلیه را درمان می‌کند.
11) در درمان بیماری سرخک و مخملک مفید است.
12) ضماد برگ‌های گاوزبان برای کاهش ورم موثر است.
13) برگ‌های گاوزبان را می‌توان پخت و به عنوان سبزی استفاده کرد.
14) برگ‌های تازه گل گاوزبان سرشار از ویتامین C هستند و در برخی کشورها در سالاد استفاده می‌شوند.
طرز استفاده:
به بخش نسخه‌پیچی گیاهان دارویی برای بیماری مورد نظر مراجعه کنید.
مضرات:
گاوزبان به علت داشتن آلکالوئید برای زنان حامله و کودکان مضر است.
طرز تهیه دمنوش:
گاهی اوقات سرفه‌های ناشی از سرماخوردگی با هیچ دارویی بهبود نمی‌یابند، اما استفاده از یک جوشانده سنتی مانند گاوزبان می‌تواند بسیار مؤثر باشد. ترکیباتی که در گل گاوزبان وجود دارد شامل ساپونین، موسیلاژ، رزین‌ها، تانن‌ها، کلسیم، پتاسیم و ویتامین C است و در برخی کشورها در سالادها به کار می‌رود. می‌توانید گل گاوزبان را به صورت تازه یا خشک، به شکل دم‌کرده یا جوشانده مصرف کنید. دم‌کرده گل گاوزبان برای درمان سرماخوردگی با تب، تسکین سرفه، کاهش ورم سینوس، خشکی صدا، تنگی نفس، گلودرد و درمان مشکلات تنفسی بسیار مفید است. برای تهیه این دم‌کرده کافی است 15 گرم از برگ و مقداری گل این گیاه را در آب جوش بگذارید تا دم بکشد.
این جوشانده را بعد از هر وعده غذا با کمی قند و شکر میل کنید؛ با این حال، به یاد داشته باشید که گاوزبان به علت وجود آلکالوئید برای زنان حامله و شیرده مضر است. همچنین مصرف مداوم این گیاه به مدت بیش از 5 روز ممکن است عادت‌آور باشد؛ بنابراین بهتر است پس از 5 روز استفاده، 3 روز فاصله بگیرید و سپس دوباره شروع کنید.
تهیه شده توسط: مجله اینترنتی رضیم