“`html
آیا وجود آرسنیک در برنج خطرناک است؟
آرسنیک در طول تاریخ به آرامی به زنجیره ی غذایی ما وارد شده و به غذاهایی که مصرف می کنیم رسوخ کرده است.
اما اکنون اوضاع بدتر شده است.
افزایش آلودگیها باعث شده که سطح آرسنیک در غذاها بیشتر شود و این موضوع سلامت انسانها را به خطر میاندازد.
مطالعات اخیر نشان دادهاند که برنج دارای مقادیر زیاد آرسنیک است.
نگرانیها دربارهی آرسنیک از اینجا ناشی میشود که برنج بخش زیادی از غذای اصلی بسیاری از مردم در سرتاسر جهان را تشکیل میدهد.
پس آیا مصرف آرسنیک موجود در برنج نگرانکننده است؟ بیایید بررسی کنیم.
آرسنیک چیست؟
آرسنیک یک ماده سمی است که با نماد شیمیایی As نمایش داده میشود.
این عنصر معمولاً به تنهایی وجود ندارد و به صورت ترکیب با دیگر مواد شیمیایی دیده میشود.
این ترکیبات به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:
- آرسنیک آلی: عمدتاً در بافت گیاهان و حیوانات پیدا میشود.
- آرسنیک غیر آلی: که در سنگ و خاک وجود دارد و در آب حل نمیشود. این نوع آرسنیکها سمیتر هستند.
هر دو نوع آرسنیک به طور طبیعی در محیط وجود دارند اما افزایش سطوح آن به آلودگیهای محیطی مرتبط است.
به دلایلی، برنج مقادیر قابل توجهی از آرسنیک غیر آلی را از محیط جذب کرده و در خودش ذخیره میکند.
منابع خوراکی آرسنیک
آرسنیک تقریباً در همه غذاها و نوشیدنیها موجود است اما مقدار آن معمولاً بسیار کم است.
اما برخی غذاها حاوی مقادیر بیشتری آرسنیک هستند، شامل:
آبهای نوشیدنی آلوده:
میلیونها نفر در سراسر جهان زیر خطر آبهای آلودهای هستند که شامل مقادیر زیادی آرسنیک غیر آلی میباشد. این مشکل در آسیا و آمریکای جنوبی شایعتر است.
غذاهای دریایی:
ماهی، میگو، صدف و دیگر غذاهای دریایی میتوانند مقدار قابل توجهی آرسنیک آلی، که نوع کمتری از سم است، داشته باشند. با این حال، بعضی صدفهای رودخانهای و انواع دیگر غذاهای دریایی ممکن است آرسنیک غیر آلی هم داشته باشند.
برنج و محصولات برنجی:
برنج از هر محصول غذایی دیگر بیشتر آرسنیک را در خود ذخیره میکند. در واقع، برنج بزرگترین منبع غذایی در دنیا است که دارای آرسنیک غیر آلی، نوع سمیتر آرسنیک، میباشد.
برخی از محصولات برنجی که حاوی آرسنیک غیر آلی هستند عبارتند از:
شیربرنج
سبوس برنج
غلات صبحانه با پایه برنج
غلات برنجی (برنج نوزاد)
شیرینیهای برنجی
شهد برنج قهوهای
کلوچههای حاوی شهد برنج یا برنج قهوهای
چرا آرسنیک در برنج وجود دارد؟
آرسنیک به طور طبیعی در آب، خاک و سنگها وجود دارد، اما میزان آن در برخی مناطق بیش از دیگر جاها است.
به همین دلیل، به راحتی وارد زنجیرهی غذایی میشود و مقدار زیادی از آن در مواد غذایی و خوراکیها انباشته میشود که در نهایت انسانها آن را مصرف میکنند.
فعالیتهای انسانی که منجر به افزایش آلودگی میشود، وجود آرسنیک را در مواد غذایی بیشتر میکند.
منابع اصلی آلودگی به آرسنیک شامل برخی آفت کشها و علف کشها، ترکیبات شیمیایی حفاظت از چوب، کودهای شیمیایی، ضایعات صنعتی، فعالیتهای معدنی، سوختن زغالسنگ و فرآیندهای تصفیه آب هستند.
آرسنیک بهطور معمول به آبهای زیرزمینی در مکانهای خاصی که آلوده هستند، راه پیدا میکند.
این آرسنیک سپس به چاهها و منابع آب دیگری که برای آبیاری محصولات و تهیه غذا استفاده میشود، منتقل میشود.
برنج آسیاب نشده به سه دلیل اصلی مستعد آلودگی به آرسنیک است:
برنج در مزارعی که نیاز به آبیاری زیاد دارند، رشد میکند. در بسیاری از مناطق، آبیاری برنج با آبهایی انجام میشود که آلوده به آرسنیک هستند.
“`
می پذیرد.
در زمینهایی که مناسب کاشت برنج هستند، ممکن است آرسنیک تجمع پیدا کند و این مسئله میتواند مشکل را جدیتر کند.
برنج نسبت به سایر مواد غذایی، آرسنیک بیشتری را از خاک و آب جذب میکند.
استفاده از آب آلوده برای پختوپز نیز از دیگر نگرانیهای بزرگ است، زیرا دانههای برنج به راحتی آرسنیک را از آب آلودهای که در آن میجوشند، میگیرند.
تاثیرات آرسنیک بر سلامت
مقدار زیاد آرسنیک قطعاً سمی است و بر سلامت ما تأثیرات منفی دارد و حتی ممکن است در مواردی منجر به مرگ شود.
اغلب، مقدار کمی آرسنیک در برخی مواد غذایی وجود دارد و تأثیرات سمی آن به سرعت خود را نشان نمیدهد.
اما اگر آرسنیک به طور مداوم مصرف شود، میتواند مشکلات زیادی برای سلامتی ایجاد کند و خطر ابتلا به بیماریهای مزمن را افزایش دهد. برخی از این بیماریها عبارتند از:
- انواع مختلف سرطان
- تنگی رگهای خونی یا انسداد آنها
- فشار خون بالا
- بیماریهای قلبی
- دیابت نوع 2
علاوه بر این، آرسنیک بر سلولهای عصبی تأثیر میگذارد و میتواند عملکرد مغز را تحت تأثیر قرار دهد. اگر کودکان و نوجوانان در معرض آرسنیک قرار بگیرند، ممکن است دچار مشکلاتی در تمرکز، یادگیری و حافظه شوند و مهارتهای اجتماعی آنها کاهش یابد.
برخی از این مسائل حتی ممکن است بر جنین تأثیر بگذارد. بعضی از مطالعات نشان دادهاند که مصرف آرسنیک زیاد در دوران بارداری میتواند اثرات بدی بر جنین داشته باشد و خطر زایمان نوزادان معیوب را افزایش دهد.
آیا آرسنیک برنج نگران کننده است؟
بله، هیچ شکی وجود ندارد که مصرف آرسنیک در برنج خطرناک است.
خطر ابتلا به بیماریهای خطرناک در افرادی که روزانه مقدار زیادی برنج مصرف میکنند، نگران کنندهتر است.
این موضوع بهویژه در مورد آسیاییها و رژیم غذایی آنها بیشتر صدق میکند.
کودکان نیز در این خطر هستند، زیرا آنها مقدار زیادی محصولات برنجی میخورند و افرادی که از رژیمهای بدون گلوتن یا بدون شیر پیروی میکنند نیز در خطر هستند. مواد غذایی کودکان معمولاً شامل برنج، شیرینیهای برنجی، پودینگ و شیربرنج است که این موارد میتوانند خطرناک باشند.
کودکان به دلیل کوچکبودن بدنشان بیشتر مستعد خطرات ناشی از آرسنیک هستند. بنابراین، تغذیه روزانه آنها با برنج ایده چندان مناسبی نیست.
نگرانی دیگر به شهد برنج قهوهای و عصاره شیرین برنج برمیگردد که معمولاً در غلات غذایی نوزادان استفاده میشود و پر از آرسنیک است.
البته تمامی برنجها مقدار آرسنیک یکسانی ندارند، اما برای دانستن میزان دقیق آرسنیک موجود در محصولات برنجی باید آزمایشهای دقیقی انجام شود.
چگونه آرسنیک برنج را کاهش دهیم؟
میزان آرسنیک موجود در برنج را میتوان با شستشو و پخت برنج با آب تمیز که آرسنیک ندارد، کاهش داد.
شستشو و پخت برنج میتواند تا 57٪ از آرسنیک موجود در برنج سفید و قهوهای را کاهش دهد.
اما اگر آبی که برای پخت برنج استفاده میشود دارای آرسنیک باشد، این روش ممکن است به جای کاهش، به افزایش آرسنیک کمک کند.
نکات زیر از میزان آرسنیک برنج میکاهد:
از پخت برنج با آب کم پرهیز کنید.
برنج را پیش از پخت به خوبی بشویید. این کار میتواند 10 تا 28٪ از آرسنیک برنج را از بین ببرد.
برنج قهوهای معمولاً آرسنیک بیشتری نسبت به برنج سفید دارد. بنابراین، اگر به برنج زیاد علاقه دارید، بهتر است برنج سفید را انتخاب کنید و انواع آن را به برنج قهوهای ترجیح دهید.
برنجهای معطر مانند برنج باسماتی یا یاسمین را در نظر بگیرید.
برنجهای مربوط به مناطق هیمالیا مانند شمال هندوستان، پاکستان شمالی یا نپال نیز بهتر هستند.
را انتخاب کنید.
اگر امکانش هست، بهتر است از برنجهایی که در فصول خشک کشت میشوند، استفاده نکنید. در این زمانها، احتمال استفاده از آبهای آلوده به آرسنیک بیشتر است.
آخرین و خیلی مهمترین نکتهای که باید در نظر بگیرید، توجه کامل به رژیم غذاییتان است. سعی کنید با تنوع دادن به غذاهایی که میخورید، رژیم غذاییتان را مطمئن و سالم کنید. رژیم غذایی شما نباید فقط شامل یک یا دو نوع غذای خاص باشد.
به این شکل نه تنها تمام مواد مغذی را که بدن شما نیاز دارد، تأمین کردهاید، بلکه از مصرف زیاد یک نوع غذا هم جلوگیری کردهاید.
برنج منبع اصلی غذایی برای بخش زیادی از مردم دنیا است. به همین دلیل، میلیونها نفر در معرض خطرات ناشی از مصرف آرسنیک قرار دارند.
اگر برنج را بهطور متعادل و همراه با غذاهای متنوع دیگر در رژیم غذاییتان مصرف کنید، میتواند کاملاً مفید باشد.
اما اگر برنج بخش عمدهای از رژیم غذایی شما است، حتماً مطمئن شوید که در مناطقی که آلوده نیستند، کشته شده است.