تومور استخوان چیست، سرطان استخوان چیست
با این بخش از رضیم همراه باشید تا با تومور استخوان و روشهای مفید برای پیشگیری و درمان این مشکل آشنا شوید.
چگونه تومور استخوان ایجاد میشود
پوسته بیرونی استخوان بسیار محکم و از مواد معدنی و ارگانیک تشکیل شده است. سرطان استخوان ممکن است از سنین بسیار کم تا بزرگسالی اتفاق بیفتد و در بعضی موارد منجر به آسیب به اعضای بدن و یا حتی مرگ شود. متأسفانه، سرطان استخوان بیشتر در نوجوانان و جوانان در سنین 10 تا 30 سالگی شایع است. احتمال ابتلا در دختران و پسران به یک اندازه وجود دارد. شایعترین مکانهای بروز تومور استخوان در اطراف زانو، شانه و لگن است.
تومور استخوان
تومور به یک توده بافتی گفته میشود که به دلیل رشد غیرطبیعی و کنترلنشده سلولها ایجاد میشود و وقتی این توده در استخوان باشد، به آن تومور استخوان میگویند. با رشد تومور، استخوان ممکن است با بافتی دیگر جایگزین شود که ممکن است به اندازه استخوان محکم نباشد و این ممکن است باعث شکستگی استخوان شود. بعضی از تومورهای خوشخیم استخوانی نیازی به درمان ندارند و وجود آنها مشکلی ایجاد نمیکند. برخی دیگر ممکن است به تدریج خودبخود بهبود یابند و برخی دیگر نیاز به درمان دارند. تشخیص ضرورت درمان تومور استخوانی به عهده متخصص ارتوپدی است.
—————————————————————————————-
انواع تومورهای استخوانی کدامند؟
تومورهای استخوانی میتوانند اولیه یا ثانویه باشند. تومورهای اولیه به تودههایی گفته میشود که از شروع به تکثیر سلولهای استخوانی در محل ایجاد میشوند. اگر تومورهای غیر استخوانی به سیستم اسکلتی سرایت کرده و آسیب بزنند، به آنها تومور ثانویه استخوان گفته میشود. این نوع تومورها معمولاً در سنین بالا اتفاق میافتند و یک مثال بارز آن سرایت سرطان پستان به سیستم اسکلتی در زنان است که قبلاً به دلیل سرطان پستان درمان شدهاند.
تومورهای اولیه که در اینجا به آنها پرداخته میشود میتواند خوشخیم یا بدخیم باشد. تومورهای اولیه خوشخیم، که شامل انواع کیستهای استخوانی هم هستند، از لحاظ شیوع بسیار بیشتر از انواع بدخیم هستند و تمایل دارند که به طور خودبخود بهبود یابند. در مقابل، تومورهای اولیه بدخیم نیاز به درمانهای دارویی و جراحی دارند و ممکن است از محل اولیه خود جدا شده و در نقاط دیگر بدن ایجاد توده کنند، که به این قابلیت آنها متاستاز گفته میشود و معمولاً این حالت در ریهها اتفاق میافتد. شایعترین نوع سرطان اولیه استخوان، استئوسارکوم نامیده میشود.
—————————————————————————————-
شایعترین تومورهای اولیه خوشخیم استخوانی عبارتند از:
- کیست استخوانی ساده (Simple bone cyst)
- استئوکندروم (Osteochondroma)
- تومور سلول غول پیکر (Giant cell tumor)
- انکندروم (Enchondroma)
- دیسپلازی فیبرو (Fibrous dysplasia)
و شایعترین تومورهای اولیه بدخیم استخوانی عبارتند از:
میلوم مولتیپل (Multiple Myeloma): میلوم مولتیپل شایعترین نوع تومور بدخیم اولیه استخوان است. منبع آن سلولهای مغز استخوان هستند. این تومور در هر سال حدود 5 تا 7 نفر از هر صد هزار نفر را مبتلا میکند و شیوع آن بیشتر در سنین 50 تا 70 سالگی است.
استئوسارکوم (Osteosarcoma): از نظر شیوع، استئوسارکوم بعد از میلوم مولتیپل…
“`html
شایعترین نوع تومور استخوانی، هر ساله حدود 2 تا 3 نفر از هر یک میلیون نفر را تحت تاثیر قرار میدهد. این تومور بیشتر در نوجوانان مشاهده میشود و بیشتر در استخوانهای اطراف زانو دیده میشود.
سارکوم یوینگ (Ewing’s Sarcoma): این نوع سارکوم معمولاً در سنین 5 تا 20 سالگی ایجاد میشود.
کندروسارکوم (Chondrosarcoma): این نوع تومور بیشتر در افراد 40 تا 70 ساله دیده میشود و در استخوانهای اطراف لگن و شانه رخ میدهد.
—————————————————————————————-
علائم تومور استخوان
بسیاری از افرادی که به تومورهای استخوانی مبتلا هستند، درد در محل استخوان دارند. این درد معمولاً مبهم و غیرقابل کنترل است و ممکن است شخص را از خواب بیدار کند. تومور ممکن است استخوان را ضعیف کرده و به راحتی بر اثر یک ضربه ملایم بشکند. گاهی اوقات، تومور بدون درد بوده و بیمار تنها احساس میکند که یک برجستگی در بدن دارد. علائم تومور بسته به نوع آن و محلی که درگیر شده متفاوت است.
—————————————————————————————-
تشخیص تومور استخوانی
پزشک متخصص ارتوپد بعد از گفتگو با بیمار و جمعآوری اطلاعات دقیق، معاینه را آغاز میکند. برای تشخیص تومور از آزمایشهای مختلف خون، ادرار و روشهای تصویربرداری مانند رادیوگرافی، سونوگرافی، سی تیاسکن، ام آر آی و اسکن استخوان استفاده میشود.
- سی تیاسکن
- ام آر آی
- اسکن رادیوایزوتوپ استخوان
در بسیاری از موارد، برای تشخیص نوع تومور باید مقداری از بافت آن جمعآوری و تحت بررسی میکروسکوپی قرار گیرد. پزشک جراح ممکن است با یک سوزن خاص، بخشی از بافت تومور را از طریق پوست خارج کند، یا ممکن است لازم باشد برای جمعآوری بافت، روش جراحی باز انجام شود. در این روش، پزشک پوست را بریده و قسمتی از تومور را جدا میکند تا به آزمایشگاه ارسال کند.
در آزمایشگاه، پزشک متخصص پاتولوژی با استفاده از میکروسکوپ نمونه بافت را بررسی میکند تا نوع تومور را تشخیص دهد. در این بررسی، میتوان فهمید که آیا سلولهای سرطانی چقدر تهاجمی هستند و آیا بیشتر شبیه سلولهای طبیعی هستند یا خیر. معمولاً تشخیص نهایی نوع تومور بر اساس بررسیهای پاتولوژی انجام میشود، بنابراین در اکثر مواقع قبل از شروع درمان، شناسایی قطعی نوع تومور با نمونهبرداری و بررسی پاتولوژی باید تایید شود.
—————————————————————————————-
درمان سرطان استخوان
- گزینش روش درمان به نوع، اندازه، مرحله سرطان، سن و وضعیت سلامت عمومی بیمار بستگی دارد.
- جراحی معمولاً اولین روش درمانی است، هرچند در بعضی موارد ممکن است نیاز به قطع عضو باشد.
- در شیمیدرمانی، جراح فقط قسمت سرطانی استخوان را بدون قطع عضو برمیدارد و به جای آن یک وسیله جایگزین قرار میدهد.
- مصنوعی (پروتز) قرار می دهد.
- شیمیدرمانی و رادیوتراپی ممکن است به تنهایی یا همراه با هم استفاده شوند.
“““html
—————————————————————————————-
جلوگیری از سرطان استخوان
از آنجا که علت اصلی سرطان استخوان هنوز مشخص نیست، به نظر نمیرسد که بتوان به طور قطعی از آن جلوگیری کرد. اما میتوان با دوری از اشعهها (مانند رادیوتراپی) و برخی مواد شیمیایی خاص که در ایجاد تومورهای استخوانی نقش دارند، مثل تماس با مواد رادیواکتیو و هستهای، خطر ابتلا به سرطان استخوان را کاهش داد.
—————————————————————————————-
تغذیه در سرطان استخوان
به دلیل نوع بیماری در این بیماران و اینکه دورههای سنگین شیمی درمانی میتواند باعث کاهش اشتها و ایجاد حالت تهوع و استفراغ شود، بسیاری از آنها وزن و انرژی خود را از دست میدهند. علاوه بر این، انجام جراحیهای سخت و مصرف آنتیبیوتیکهای قوی و طولانی مدت این مشکل تغذیهای را بدتر میکند.
در نتیجه، این بیماران و بهویژه خانوادههایشان نگرانی زیادی از لاغری زیاد دارند و به دنبال حل این مشکل هستند. پیشنهاد میشود که بیماران به خوردن غذاهای سالم و طبیعی و همچنین آسانالهضم تشویق شوند و از مصرف مواد غذایی سنگین، چربیهای زیاد، ترشیجات و ادویههای مختلف پرهیز کنند. همچنین بهتر است مقدار هر وعده غذایی کمتر باشد، ولی تعداد وعدهها بیشتر شود. نوشیدن مایعات از جمله آب، چای، دوغ و دیگر نوشیدنیهای بدون گاز نیز توصیه میشود.
—————————————————————————————-
گردآوری شده مجله اینترنتی رضیم
مرجان امینی
سایت رضیم
“`