“`html
چطور ورم پاها را درمان کنیم؟
برای بهبود ورم پاها، مرتب ورزش کنید تا جریان خون بهتر شود. یکی از بهترین ورزش‌ها، شنا است چون به پاها فشار نمی‌آورد.
با رضیم همراه باشید تا با روش‌های درمان ورم پا آشنا شوید.
جلوگیری یا رفع ورم پاها
تورم قوزک یا مچ پا بسیار شایع است و می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد.
پزشکان برای مشخص کردن علت ورم پا، به این نکته توجه می‌کنند که آیا ورم فقط یک پا را درگیر کرده یا هر دو پا را.
در بسیاری از موارد، علت ورم پا نیاز به درمان دارد، مثل عفونت یا جراحت. همچنین، ورم پا در دوران بارداری در زنان بسیار رایج است.
ادم (تورم یا خیز) دو نوع دارد: ادم فرورفته به این معنی است که اگر ناحیه ورم کرده را به مدت پنج ثانیه فشار دهید، در پوست فرورفتگی به وجود می‌آید.
این فرورفتگی به آرامی از بین می‌رود. در ادم غیر فرورفته اما چنین فرورفتگی ایجاد نمی‌شود. معمولاً این نوع تورم بدون درد است و ممکن است در یک یا هر دو مچ پا بروز کند. این ورم زمانی اتفاق می‌افتد که مایعات زیادی در ساختارهای بدن جمع شود.
برای جلوگیری یا رفع ورم پاها به توصیه‌های زیر عمل کنید:
1- برنامه غذایی مناسبی داشته باشید.
رژیم غذایی تأثیر بزرگی بر ورم پاها دارد. مصرف زیاد سدیم (نمک) تأثیر مستقیم بر ورم بدن دارد، پس باید میزان نمک دریافتی خود را کاهش دهید.
از مصرف غذاهای شور پرهیز کنید. نمک باعث می‌شود مایعات بیشتر در عضلات جمع شوند. همچنین، آب زیاد بنوشید تا مایعات اضافی از بافت‌ها خارج شوند و به بدن برگردند.
ایستادن طولانی یا نشستن زیاد ممکن است منجر به ورم پاها شود.
2- پاهایتان را کمی بالا ببرید.
به پشت دراز بکشید و پاها را برای حداقل 15 دقیقه بالاتر از سطح قلب خود قرار دهید تا خون در بدن بهتر گردش کند.
3- از یخ استفاده کنید.
سرد کردن پاها می‌تواند ناراحتی آنها را کاهش دهد. همچنین، هوای سرد می‌تواند ورم را کم کند.
4- مدت طولانی ننشینید.
هنگام نشستن، خون نمی‌تواند آزادانه جریان یابد. اگر مجبورید ساعت‌ها پشت میز بنشینید، سعی کنید پاهای خود را مرتب تکان دهید و هر از گاهی از روی صندلی بلند شوید، کمی راه بروید و حرکات نرمشی انجام دهید تا خون به راحتی در پاها و بدن شما جریان داشته باشد.
5- مدت طولانی نایستید.
سعی کنید بین ایستادن و نشستن تعادل مناسبی برقرار کنید. اگر مدت طولانی روی پاها بایستید یا زیاد بنشینید، ممکن است ورم کنید.
اگر باید مدت طولانی بایستید، هر از گاهی استراحت کنید، بنشینید و پاهایتان را چند دقیقه بالا ببرید.
6- پاهایتان را ماساژ دهید.
ماساژ دادن پاها به کاهش ورم و ناراحتی آنها کمک می‌کند. برخی از متخصصان ماساژ این کار را به خوبی برای شما انجام می‌دهند.
برخی داروها مانند قرص‌های ضد بارداری، داروهای فشار خون و داروهای ضد افسردگی ممکن است باعث ورم بدن شوند.
7- بیشتر تحرک بدنی داشته باشید.
ورزش کردن باعث می‌شود مایعات در پاها بهتر جا به جا شوند. وقتی عضلات بدن در حین ورزش منقبض و منبسط می‌شوند، کمک می‌کند که مایعات از نواحی مختلف جریان یابد.
“““html
در نتیجه، مایعات اضافی که در عضلات جمع شده‌اند، حرکت کرده و از آنها خارج می‌شوند.
افزایش جریان خون به تمامی قسمت‌های بدن در اثر ورزش کمک می‌کند که مایعات از بافت‌ها دور شوند. البته، ورزش شدید نیز ممکن است ورم پاها را بدتر کند. به همین خاطر، بهتر است با پزشک خود درباره نوع و شدت ورزش مناسب صحبت کنید.
8- وزن اضافی خود را کاهش دهید.
چاقی باعث افزایش فشار روی پاها و همچنین روی رگ‌های خونی می‌شود که مایعات را در ناحیه پایین بدن (مثل پاها) جابجا می‌کنند. بنابراین، این می‌تواند موجب ورم پاها شود. حتی کاهش 2 تا 4 کیلوگرم از وزن می‌تواند به بهبود ورم پاها کمک کند.
9- داروهای مصرفی خود را بررسی کنید.
برخی داروها مانند قرص‌های ضد بارداری، داروهای فشار خون و داروهای ضد افسردگی ممکن است باعث ورم در بدن شوند. اگر ورم شما دائمی و یا همراه با درد است، با پزشک خود درباره داروهای مصرفی‌تان صحبت کنید. او ممکن است داروی دیگری پیشنهاد کند که عوارض کمتری داشته باشد. یادتان باشد که هیچ‌گاه بدون مشورت با پزشک، داروی خود را قطع نکنید.
10- به پزشک مراجعه کنید.
ورم پاها معمولاً شایع و بی‌خطر است، اما برای بررسی وضعیت و علائم ورم پا به پزشک مراجعه کنید. در برخی موارد، ورم می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری خطرناک مانند نارسایی کلیه، نارسایی قلبی، لخته شدن خون، بیماری کبدی و عفونت باشد. اگر این بیماری‌ها درمان نشوند، می‌توانند خطرناک و حتی کشنده باشند.
همچنین بخوانید:
بعضی از شایع‌ترین مشکلاتی که می‌توانند باعث ورم پا شوند عبارتند از:
- تروما (آسیب به بدن ناشی از ضربه)
شایع‌ترین صدمات مچ و قوزک پا که منجر به تورم می‌شوند شامل پیچ‌خوردگی مچ پا، پارگی تاندون و شکستگی است. فشار مداوم بر روی این نواحی یا استفاده بیش از حد می‌تواند باعث تاندونیت (التهاب تاندون‌ها)، بورسیت (تورم کیسه مفصلی) و کشیدگی رباط یا عضله شود که همه این‌ها می‌توانند دلیل تورم باشند.
نشانه‌ها و علائم پیچ خوردگی مچ پا شامل:
- درد، به ویژه هنگامی که وزن بدن را روی مچ پای آسیب‌دیده قرار می‌دهید
- تورم و گاهی کبودی
- محدود شدن دامنه حرکت
بعضی از افراد در زمان بروز آسیب یک صدا یا حالت «تق» را شنیده یا احساس می‌کنند.
این مشکلات معمولاً به خاطر فعالیت‌های ورزشی یا افزایش ناگهانی در میزان فعالیت ایجاد می‌شوند، مانند راه رفتن یا دویدن بر روی سطوحی که قبلاً تجربه نکرده‌اید.
• آرتریت
آرتریت، یا التهاب مفاصل، می‌تواند سبب تورم موضعی در قوزک یا مچ پا شود. استئوآرتریت (آرتروز)، که نوع رایج آرتریت است، معمولاً موجب تورم گاه و بیگاه در یک مفصل می‌شود. نقرس هم نوع دیگری از آرتریت است که معمولاً باعث تورم قرمز و دردناک در مفصل انگشت شست پا می‌شود و می‌تواند قوزک پا را هم درگیر کند.
برخی از بیماری‌های خود ایمنی نیز می‌توانند منجر به تورم و نوعی از آرتریت شوند که هر دو قوزک پا را به یک اندازه تحت تأثیر قرار می‌دهد، از جمله آرتریت روماتوئید، آرتریت پسوریازیس، لوپوس، و آرتریت واکنشی (سندرم ریتر).
• مشکلات وریدی
مشکلات مربوط به وریدهای پا معمولاً منجر به تورم در اندام‌های پایینی می‌شود. وریدها (سیاهرگ‌ها) خونی که اکسیژن را مصرف کرده به قلب بازمی‌گردانند؛ این وریدها با افزایش سن آسیب می‌بینند و این آسیب می‌تواند باعث ورم پاها شود.
این وضعیت به نام نارسایی وریدی شناخته می‌شود و نشانه‌های رایج آن شامل:
تورم گهگاهی یکی از این اندام‌ها (هر چند که ممکن است برای…
“““html
هر دو هم رخ دهد)، وجود وریدهای واریسی یا عنکبوتی روی قوزک یا پا، و به وجود آمدن یک لکه قهوه‌ای روی پوست که می‌تواند به مرور زمان گسترش پیدا کند.
تورم درد ساق پا همچنین می‌تواند نشانه‌ای از لخته شدن خون باشد، که به آن ترومبوز وریدی عمقی هم گفته می‌شود، که دارای عوارض بسیار خطرناکی بوده و نیازمند مراجعه فوری به پزشک است.
شرایطی که در آنها امکان حرکت دادن پا وجود ندارد (مانند مسافرت‌های هوایی، گچ پا یا بیماری‌هایی که نیازمند استراحت در بستر هستند) می‌توانند فرد را در معرض خطر ابتلا به ترومبوز وریدی عمقی قرار دهند.
سایر عواملی که چنین خطری را به وجود می‌آورند عبارتند از چاقی مفرط، سیگار کشیدن، بارداری، استفاده از داروهای پیشگیری از بارداری و اختلالات انعقادی ارثی.
اگر شما خانمی هستید که داروهای پیشگیری از بارداری مصرف می‌کنید، در صورتی که سیگار هم بکشید یا یک اختلال انعقادی ارثی، به نام عامل ۵ لیدن، هم داشته باشید احتمال این که به ترومبوز وریدی عمقی دچار شوید بیشتر می‌شود.
• عفونت
عفونت پوست یکی از دلایل شایع ورم پا بوده و معمولاً با درد و قرمزی همراه است. تورم اغلب با عفونت ناشی از فرو رفتن ناخن پا در گوشت (ناخن فرورفته)، عفونت‌های بین انگشتان پا و حالت‌های شدید بیماری پای ورزشکار همراه است.
راه‌های دیگر بروز عفونت در مچ پاها عبارتند از تروما (مانند زخم‌های سوراخ شده یا صدمات ناخن) و زخم‌های دیابتی. عفونت، حتی بدون ترومای مستقیم نیز می‌تواند در مفاصل ایجاد شود، البته این حالت بسیار کمتر شایع است.
• بیماری‌ها
بیماری‌های شناخته شده‌ای که هر دو پا را به یک اندازه درگیر می‌کنند عبارتند از بیماری‌های قلبی، کلیوی، کبدی و آپنه مزمن خواب، و عوارض دیابت. سندرم پیش از قاعدگی (PMS) نیز یکی دیگر از بیماری‌های شناخته شده‌ای است که باعث ورم پاها می‌شود.
• داروها
بعضی داروهای تجویزی می‌توانند به یک اندازه در هر دو پا ورم ایجاد کنند. این داروها عبارتند از قرص‌های پیشگیری از بارداری یا داروهای جایگزینی استروژن، داروهای تستسترون، کورتیکواستروئیدها و سایر داروهای ضدالتهابی مانند
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، بعضی از داروهای خاص فشار خون و داروهای آواندیا و آکتوس که داروهای دیابت هستند می‌توانند علت ورم پا بشمار آیند. الکل هم می‌تواند باعث تورم در پاها و قوزک پاها شود.
• بارداری
تورم، هم در پاها و هم در قوزک پاها، در طول بارداری شایع بوده و دلیل آن وجود هورمون‌های بارداری، افزایش حجم خون جاری در رگ‌ها، و همچنین افزایش اندازه رحم است که به سیاهرگ‌هایی که خون را از پاها بالا می‌برند فشار می‌آورد.
تورم پاها می‌تواند پس از زایمان هم رخ دهد، که در این حالت ممکن است تا چند روز پس از زایمان ادامه داشته باشد. تورم در طول بارداری باید با پزشک یا ماما در میان گذاشته شود.
هرگونه شروع ناگهانی تورم نیازمند مراجعه فوری به پزشک است، چون ممکن است از نشانه پره‌اکلامپسی (فشار خون بارداری) باشد.
سایر دلایل
- داشتن اضافه وزن
- بالا رفتن سن
- مصرف بیش از حد نمک
- ایستادن یا نشستن در یک حالت به مدت طولانی
- رفتن به ارتفاعات بالا
زمان مراجعه به پزشک
تورم دائمی یک یا هر دو مچ پا می‌تواند نشانه‌ای از وجود یک مشکل زمینه‌ای باشد. اگر تورم با علائم دیگری مانند درد، تب، قرمزی و گرمی همراه بود فوراً به پزشک مراجعه کنید.
همچنین اگر پس از آنکه اقدامات لازم برای کنترل تورم را انجام دادید باز هم تورم از بین نرفت یا بدتر شد، باید فوراً برای درمان به پزشک مراجعه کنید. اگر هم باردارید و نگران ورم پاهای خود هستید، حتماً موضوع را با پزشک خود درمیان بگذارید.
معمولاً افرادی که گاهی اوقات پاهایشان ورم می‌کند یا دلیل تورمشان را دقیقاً می‌دانند (برای مثال، شروع شغل جدیدی که مستلزم ایستادن در تمام طول مدت روز است) نیازی به مراجعه به پزشک ندارند.
اما اگر بعد از انجام اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از تورم باز هم دچار ورم شدید، آن موقع نیاز خواهد بود که به یک پزشک عمومی یا یک متخصص بیماری‌های پا مراجعه کنید.
افرادی
“`
افرادی که به خاطر ایستادن طولانی در طول روز دچار ورم پا می‌شوند، می‌توانند با استفاده از ارتزها (وسایل ارتزی) ورم پای خود را کاهش دهند.
برای پیدا کردن علت ورم پا، پزشک از شما می‌خواهد که علائم و تاریخچه پزشکی خود را با دقت توضیح دهید. با این اطلاعات، او می‌تواند تنها با معاینه مچ پاهایتان اطلاعات زیادی درباره وضعیت آنها به دست آورد.
اگر با وجود بررسی‌ها، تاریخچه پزشکی و معاینه دقیق باز هم دلیل مشخصی پیدا نشد، پزشک آزمایش‌هایی را پیشنهاد می‌دهد تا با استفاده از آنها بتواند دلیل احتمالی را تأیید کند یا آن دسته از دلایل نا مربوط را حذف کند.
نوع آزمایش‌ها بستگی به علائم شما دارد، اما عموماً می‌تواند شامل آزمایش خون، آزمایش ادرار، آزمایش وضعیت خونریزی و انعقاد، رادیولوژی، نوار قلب یا نمونه‌برداری باشد. بسته به نتایج این آزمایش‌ها، ممکن است لازم باشد که برای بررسی بیشتر به یک متخصص مراجعه کنید.
روش‌های درمان و پیشگیری از ورم پا
به وضعیت مچ پاهایتان دقت کنید؛ چون مچ پاها به تنهایی ورم نمی‌کنند. در صورتی که می‌دانید فعالیتی باعث ورم پاهایتان می‌شود، بهتر است از انجام آن اجتناب کنید.
زمانی که به پزشک مراجعه می‌کنید، باید او را از تمام داروهایی که مصرف می‌کنید مطلع کنید.
تغییرات کوچک در سبک زندگی و رژیم غذایی‌تان می‌تواند به بهبود وضعیت سلامت کلی شما کمک کند و از مشکلات بیشتری برای مچ پاهایتان جلوگیری کند.
درمان ورم پا معمولاً بستگی به علت آن دارد و پزشک ابتدا سعی می‌کند که علت را درمان کند و ببیند آیا ورم کم می‌شود یا خیر.
برای کاهش ورم پا، کارهایی هست که می‌توانید در خانه انجام دهید، از جمله:
- بالا بردن پاها؛ برای رفع ورم پا، روزی سه تا چهار بار پاهایتان را به مدت 10 تا 15 دقیقه حدود 30 سانتی‌متر بالاتر از سطح قلب نگه دارید
- کاهش تحرک
- مصرف داروهای ضدالتهاب
- استفاده از داروهایی مثل استامینوفن، آسپرین و ایبوپروفن
- قرار دادن متکای مخصوص زیر پاها در زمان خواب
- پوشیدن کفش و دمپایی مناسب
- استفاده از جوراب‌های فشاری مثل جوراب‌های ساق بلند الاستیک
- نوشیدن مقدار زیادی آب
- کاهش مصرف نمک یا محدود کردن آن به 2 گرم در روز
- اجتناب از ایستادن یا نشستن به مدت طولانی
- کاهش وزن اضافی
- افزایش پیاده‌روی برای بهبود گردش خون و تقویت عضلات
- بسیاری از این روش‌ها همچنین می‌توانند به عنوان اقدامات پیشگیرانه برای کمک به جلوگیری از ورم پا مؤثر باشند.