نفخ شکم در دوران بارداری و روش درمان آن
یکی از مشکلاتی که زنان باردار ممکن است از روزهای اول بارداری با آن مواجه شوند، نفخ است. اما با رعایت چند نکته می‌توان این مشکل را کمتر کرد. در طول 9 ماه بارداری، بدن تغییرات زیادی را تجربه می‌کند. به دلیل بزرگ شدن رحم، هضم غذا کندتر می‌شود. بنابراین بهتر است در طول روز مقدار غذای کمتری بخورید و وعده‌های غذایی بیشتری داشته باشید. با این مطالب همراه باشید تا با راه‌های مناسب برای درمان نفخ شکم آشنا شوید.
علت بروز نفخ در بارداری
- افراد معمولاً با سریع خوردن غذا، هوای زیادی را به معده خود وارد می‌کنند که باعث نفخ می‌شود.
- در دوران بارداری، افزایش هورمون پروژسترون موجب می‌شود که هضم غذا کندتر و مشکل‌تر شود.
- بزرگ شدن رحم و فشار به معده نیز باعث نفخ می‌شود.
———————————————————————–
پیشگیری و درمان نفخ معده در بارداری:
- برای جلوگیری از نفخ، توصیه می‌شود زنان باردار در حالت نشسته و به آرامی غذا بخورند تا از ورود هوا به معده جلوگیری شود.
- بعد از غذا خوردن، بلافاصله دراز نکشید و حداقل نیم ساعت صبر کنید و یا به آرامی پیاده‌روی کنید تا احساس بهتری داشته باشید.
- از خوردن غذاهای نفاخ مانند گل کلم، کلم بروکلی و حبوبات خودداری کنید.
- نوشیدنی‌های گازدار و نوشابه را از رژیم غذایی خود حذف کنید.
- از غذاهای چرب و سرخ‌کرده و پرادویه اجتناب کنید.
- وعده‌های غذایی را زیاد کنید، اما حجم غذا را کم نگه‌دارید.
- در حین غذا خوردن آب ننوشید.
- از لباس‌های راحت و گشاد استفاده کنید.
- اگر مشکلی ندارید، به پیاده‌روی بروید.
چه عواملی باعث ایجاد نفخ شکم در دوران بارداری می شود؟
نفخ شکم ممکن است به دلایل مختلفی در دوران بارداری رخ دهد که در اینجا به بررسی آنها می‌پردازیم:
1-پروژسترون
پروژسترون هورمونی است که در دوران بارداری بسیار مهم است. این هورمون باعث آروغ زدن، نفخ و باد شکم می‌شوند. پروژسترون باعث شل شدن عضلات بدن و سیستم گوارش می‌شود که نتیجتاً هضم و جذب مواد غذایی را کند می‌کند و این امر ممکن است احساس نفخ و بالون شدن شکم را ایجاد کند.
2-متورم شدن رحم
در هفته چهارم بارداری، لانه گزینی سلول تخم در دیوار رحم انجام می‌شود و رحم بزرگ‌تر و متورم‌تر می‌شود. این امر باعث افزایش جریان خون در ناحیه شکم می‌شود و رحم فضای بیشتری را اشغال می‌کند و این فشار باعث احساس نفخ در قسمت پایین شکم می‌شود.
3-یبوست
غذاها معمولاً بعد از بلع به معده و سپس به روده‌ها منتقل می‌شوند و مدت طولانی در آنجا می‌مانند. این وضعیت برای جنین مناسب است زیرا او مواد مغذی لازم خود را دریافت می کند. اما این وضعیت ممکن است سبب سخت شدن مدفوع و ایجاد مشکلاتی مانند نفخ شود.
“`html
مدفوع خشک برای خروج از رکتوم زمان بیشتری نیاز دارد. در این مدت، گاز بیشتری تولید می‌شود و این موضوع می‌تواند باعث نفخ شود.
4-گاز
در دوران بارداری، هورمون‌ها نقش مهمی در رشد و توسعه جنین دارند. هورمون‌های پروژسترون و ریلکسین باعث می‌شوند که لگن کشیده شده و کانال زایمان آماده شود. این هورمون‌ها همچنین حرکت غذا در روده را کاهش می‌دهند و ممکن است باعث یبوست شوند. به طور طبیعی، باکتری‌ها در روده غذاها را تجزیه کرده و گاز تولید می‌کنند. بنابراین، خانم‌های باردار ممکن است دچار سوزش معده و نفخ شوند.
5-وزن گیری
وقتی که گرسنه‌اید، ممکن است بیشتر غذا بخورید. دریافت بیشتر غذا و مکمل‌های غذایی باعث افزایش وزن می‌شود. همچنین ممکن است به دلیل استراحت بیشتر و فعالیت کمتر، احساس نفخ و عدم راحتی در هضم داشته باشید.
———————————————————————–
5 خوردنی مفید برای جلوگیری از نفخ معده
اگر هنوز نفخ معده دارید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا داروهای لازم را برای شما تجویز کند.
توجه به رژیم غذایی شما می‌تواند بسیار مفید باشد.
رژیم غذایی مناسب برای کاهش نفخ شکم در بارداری:
نوشیدن مقداری آب و آب‌لیمو تازه می‌تواند در کاهش نفخ شکم مؤثر باشد. آب لیمو به طور طبیعی خاصیت دفع مایعات را دارد و می‌توانید آن را به آب ولرم اضافه کرده و بنوشید. این کار باعث کاهش میزان نمک در بافت‌های بدن شما می‌شود. فقط یادتان باشد که شربت را با لیوان بنوشید و از نی استفاده نکنید، زیرا نی ممکن است هوای اضافی به معده شما وارد کند!
هندوانه
استفاده از سبزیجات نیز می‌تواند مفید باشد، مانند خیار، کدو و جعفری. اما بهتر است آنها را پخته مصرف کنید، زیرا پختن سبزی‌ها باعث می‌شود تا ساختار فیبر آنها شکسته شود و هضم آنها آسان‌تر گردد. جالب است بدانید که ۹۲ درصد هندوانه از آب تشکیل شده و این میوه منبع غنی پتاسیم است که به تعادل سدیم و پتاسیم در بدن کمک می‌کند.
ماست
از آنجایی که برخی افراد به لاکتوز شیر حساس هستند، بهتر است به جای شیر از ماست استفاده کنید. ماست به طور طبیعی پروتئین‌های موجود را هضم کرده است و به محض ورود به بدن به راحتی جذب می‌شود.
- مقدار سدیم را کاهش دهید و تا حد ممکن از مواد غذایی تازه استفاده کنید.
- اگر نفخ شما به خاطر یبوست است، استفاده از غلات سبوس‌دار به شما کمک خواهد کرد تا مایعات را در بدن ذخیره کنید.
- اگر نفخ شما در دوران بارداری برطرف نشد، حتماً با پزشک مشورت کنید.
نفخ ممکن است به دلایل مختلفی مانند تجمع مایعات در بین سلول‌های معده، عدم هضم صحیح غذا، افزایش سدیم در خون یا دوره قاعدگی خانم‌ها باشد. اما به گفته کارشناسان، با دقت به مواد غذایی که مصرف می‌کنید می‌توانید از نفخ شکم جلوگیری کنید.
نوشیدن آب همراه با لیمو
بسیاری از افراد فکر می‌کنند وقتی نفخ دارند نباید آب بنوشند، در حالی که این تصور کاملاً اشتباه است. وقتی آب نمی‌نوشید، بدن احساس کمبود آب می‌کند و سعی می‌کند آب موجود را نگه دارد. بنابراین اگر زیاد نفخ می‌کنید، بهتر است به جای کاهش مایعات، مقدار آنها را افزایش دهید.
لیمو خاصیت دفع مایعات بدن دارد. می‌توانید آب لیمو را به آب ولرم اضافه کرده و بنوشید. این کار باعث کاهش نمک در بافت‌های بدن می‌شود. فقط فراموش نکنید که این شربت را با لیوان بنوشید و نه با نی، چون نی ممکن است هوای اضافی به معده شما ببرد!
کرفس
کرفس از قدیم به عنوان کمک‌کننده‌ای برای هضم غذا شناخته شده است. کرفس به تنظیم فعالیت روده و شکم کمک کرده و به دلیل خاصیت دفع مایعات، باعث کاهش گازهای معده می‌شود. کرفس منبع آب و مواد دفع سموم است که به detox بدن کمک می‌کند و دفع را آسان‌تر می‌سازد.
“`
خیار، کدو و جعفری از جمله سبزیجاتی هستند که می‌توانند به دفع مایعات اضافی بدن کمک کنند. اگر می‌خواهید از سبزی‌ها استفاده کنید، بهتر است آنها را بپزید. پختن سبزی‌ها باعث می‌شود تا فیبر آنها شکسته شود و این کار هضم را برای شما آسان‌تر می‌کند. در حالی که سبزی‌های خام آب بیشتری دارند، اما ممکن است برای برخی افراد بیشتر نفخ ایجاد کنند تا اینکه به دفع کمک کنند.
رزماری و زردچوبه
رزماری تقریبا در درمان هر گونه دردی استفاده می‌شود! از دردهای قلبی، سردرد، دندان‌درد و فشار خون بالا گرفته تا کمک به کاهش گاز معده و روده. ممکن است خوب باشد کمی رزماری به چای خود اضافه کنید یا آن را با جعفری و کرفس ترکیب کرده و در غذا ریخته و استفاده کنید. زردچوبه هم به خاطر خاصیت کاهش درد و التهاب شناخته شده است و یکی دیگر از فواید آن کاهش نفخ است. می‌توانید از این ادویه در غذاهای خود استفاده کنید تا هضم بهتری داشته باشید و از نفخ جلوگیری کنید.
عدس و لوبیا
یکی از دلایل اصلی نفخ، مصرف زیاد سدیم و مصرف کم پتاسیم و فیبر است. وقتی تعادل این دو ماده در بدن به هم می‌خورد، نفخ ایجاد می‌شود. کاهش سدیم و افزایش پتاسیم می‌تواند به کاهش نفخ کمک کند. عدس منبع خوبی از فیبر است که هضم را آسان‌تر می‌کند و لوبیا نیز پر از پتاسیم و فیبر است و در حقیقت یکی از بهترین منابع فیبر محسوب می‌شود. همچنین لوبیا دارای مقادیر زیادی استروژن و پروتئین است که می‌تواند در کاهش نفخ در زمان قاعدگی خانم‌ها نیز موثر باشد.
ماست
برخی افراد به لاکتوز حساسیت دارند؛ بنابراین بهتر است به جای شیر، از ماست استفاده کنند. ماست نوعی غذای از پیش هضم شده است. فرآیند تهیه ماست باعث می‌شود که به محض ورود به بدن، راحت‌تر جذب شود. همچنین شکر موجود در شیر در ماست شکسته می‌شود و این کار به کاهش نفخ و گاز معده کمک می‌کند. باکتری‌های زنده در ماست مثل اسیدوفیلوس و لاکتوباسیلوس باعث کاهش نفخ می‌شوند. پیشنهاد می‌شود هر بار در کنار وعده‌های غذایی از ماست استفاده کنید تا از فواید آن بهره‌مند شوید و غذایی که می‌خورید راحت‌تر هضم شود.
———————————————————————–
چند نکته برای جلوگیری و کاهش نفخ
* میزان سدیم را کاهش دهید و تا حد امکان از مواد غذایی تازه استفاده کنید.
* مصرف نوشابه و الکل را کم کنید. نوشیدن بیش از حد مایعات باعث دفع زیاد آنها می‌شود و ممکن است بدن احساس کند که بیش از حد آب از دست داده و به همین دلیل سعی کند بیشتر آب ذخیره کند.
* اگر نفخ شما به خاطر یبوست است، بهتر است از غلات سبوس‌دار استفاده کنید تا آب در بدنتان ذخیره شود.
* سبک زندگی شما می‌تواند بر نفخ‌تان تاثیر بگذارد. سعی کنید هر روز به‌اندازه کافی خوابیده و حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی داشته باشید. اگر زیاد سفر می‌کنید یا زمان زیادی را روی صندلی می‌نشینید، در حالت نشسته پاهایتان را تکان دهید و هر یک ساعت در محل کار چند قدم راه بروید.
* اگر مرتب دچار نفخ می‌شوید یا مدت طولانی احساس نفخ دارید، بهتر است هرچه زودتر به پزشک مراجعه کنید.
اگر سوال یا نکته‌ای درباره نفخ شکم در دوران بارداری و روش‌های درمان آن دارید، لطفاً آن را در قسمت نظرات با ما و دیگر کاربران به اشتراک بگذارید.
منبع: نی نی سایت
———————————————————————–
مجله اینترنتی رضیم
مرجان امینی